فرصت ها و چالش های روابط اقتصادی تهران

به طور کلی همکاری های معدنی و زمین شناسی، همکاری های زیست محیطی و همچنین ایجاد مراکز تجاری و ایجاد دفاتر بازاریابی و فروش مستقیم، همکاری های ترانزیتی در زمینه حمل و نقل کالا به کشورهای دیگر مانند کویت و سوریه از جمله موارد جدید است. زمینه های همکاری بین دو کشور است.

در عراق، تجار و شرکت های ایرانی فرصت ایجاد شعب، ثبت شرکت ها و علائم تجاری را دارند که این امر موجب تسهیل عرضه کافی کالاها و خدمات ایرانی در این کشور و ایجاد اعتماد خریداران عراقی نسبت به محصولات ایرانی می شود. حتی با توجه به تغییرات اخیر در قوانین ثبت شرکت و شعبه در عراق و الزام حضور شریک عراقی در بین سهامداران، علیرغم وجود هزاران عراقی ملیت ایرانی که دارای خانواده فامیل در ایران هستند، این موضوع وجود ندارد. ایجاد مشکل در تجارت با عراق.

منابع:
علیپور، ع. و حیدری، ج; و حاجیلو، م (1396). ایران و عراق مدرن از دیدگاه استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها). مطالعات سیاسی جهان اسلام، 6 (2 (22 متوالی))، 167-139.
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=358541
رستمی، م. and Namamiyan, F; و اسلامبولچی، ع. و سهرابی، ر. (1397). ارائه الگوی اسلامی تجارت خارجی با رویکرد دیپلماسی اقتصاد مقاومتی (مطالعه موردی روابط تجاری ایران و عراق). مقالات اقتصادی، 16 (32)، 239-267. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=563735
لطیف پور، فروغ و سلامت، فاطمه، 1397، بررسی تأثیر تحریم های اقتصادی بر روابط تجاری دوجانبه ایران و عراق، کنفرانس بین المللی اقتصاد جهانی و تحریم ها، تهران.
https://civilica.com/doc/988824
توکلی یعقوب، قاسمی بهزاد، سید احمدی سیدمحمد. روابط ایران و عراق پس از صدام، فرصت ها و چالش ها. پژوهش انقلاب اسلامی. 1392
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=243261
معرفی الگوی اسلامی تجارت خارجی با رویکرد دیپلماسی اقتصاد مقاومتی (مطالعه موردی روابط تجاری ایران و عراق) / مقالات اقتصاد ایران پایه شانزدهم پاییز و زمستان 1397 شماره 32

فرصت های تجاری از ایران و عراق
عراق فرصت خوبی برای سرمایه گذاری بلندمدت است و تجار ایرانی باید توجه داشته باشند که سرمایه گذاری بلندمدت و انتقال خط تولید به عراق در طول زمان قطعا سود بیشتری نسبت به سرمایه گذاری کوتاه مدت خواهد داشت. میزان تولید در این کشور بسیار ناچیز است. بنابراین تولید مستقیم در عراق فرصتی بکر است که با تبلیغات مناسب به عنوان محصول تولید عراق فروش خوبی را به همراه خواهد داشت و با توجه به تحریم نشدن عراق در زمینه تجارت، روابط تجاری میدانی با سایر کشورها نیز برقرار خواهد بود. ارائه شده است.

به دلیل بی ثباتی صادرات به عراق، تعرفه های متفاوت در مرزهای عراق (اقلیم و دولت مرکزی) و همچنین تغییر مداوم قوانین گمرکی، تجارت بین دو کشور مختل شده است. این مشکلات با انعقاد قرارداد تجاری دوجانبه بین دو کشور قابل رفع است.

گروه توسعه بازرگانی خبرگزاری آنا; رستم ضیایی کارشناس اندیشکده میز همسایگان دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع): عراق به دلیل ویژگی های خاص از جمله مرزهای طولانی با ایران، ایران، اشتراکات مذهبی و فرهنگی یکی از بهترین گزینه های تجاری برای تجار ایرانی است. از نظر اقتصادی، روابط ایران و عراق در سال های اخیر گسترده و ویژه بوده است.

پس از بازگشت تحریم های آمریکا علیه ایران در سال 2018، ایران توانست برای اولین بار رکورد صادرات 9 میلیارد دلاری به عراق را به ثبت برساند و با پشت سر گذاشتن ترکیه و کسب مقام اول در بازار عراق، رکورد صادرات را به ثبت برساند. به این ترتیب عراق به مقصد اصلی صادرات غیرنفتی ایران تبدیل شده است. هدف این مقاله بررسی پیشینه روابط تجاری دو کشور، وضعیت رقبای تجاری ایران در عراق و همچنین فرصت ها و چالش های تجاری دو کشور است.

همچنین عدم ارتباط با تجار سابق عراقی و عدم تطابق بین قیمت عمده و خرده فروشی محصولات ایرانی از دیگر موانع گسترش تجارت ایران با عراق است و محصولات ایرانیان با قیمت چند برابر به دست مصرف کنندگان عراقی می رسد. اغلب معامله می شود و وجود این بازار دلالی که باعث افزایش قیمت کالا برای مصرف کننده نهایی در عراق شده است، اما سایر کشورها کالاهای خود را در عراق با قیمت پایین تری توزیع می کنند.

مروری بر روابط تجاری ایران و عراق
روابط تجاری ایران و عراق پس از تحریم این کشور توسط سازمان های بین المللی به دلیل حمله به کویت شکل گرفت و پس از سقوط صدام حسین تشدید و رسمی شد. صادرات غیرنفتی ایران به عراق در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. طی 20 سال گذشته، سهم صادرات به عراق از صفر به 22 درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران رسیده است.

چالش های تجاری ایران و عراق
ترمزهای فعلی در تجارت امروز هم فرهنگی و هم سیاسی-اقتصادی است. موانع فرهنگی با جریان های متضاد دو کشور پیوند خورده است که باعث می شود طرفین به یکدیگر بدگمان شوند و عده ای تصور کنند که اقدامات و هزینه های ایران در عراق مجانی و بدون منفعت مالی انجام می شود و این یکی از مواردی است که موانع اصلی گسترش روابط تجاری بین دو کشور طرف است

فرصت های تجاری با همسایگان: اهمیت روابط اقتصادی با عراق، خبرگزاری صداوسیما، کدخبر: 3079380

واقعیت این است که تبدیل عراق به پیوند بین آسیا، اروپا و منطقه مدیترانه، با پیوستن به طرح کمربند و جاده چین، به هدف مهمی برای عراق برای مقابله با نفوذ آمریکا یا علاقه فزاینده عربستان سعودی به عراق تبدیل شده است. پس از پایان بخشی از بحران داعش، دولت عراق تلاش کرد تا تعرفه برخی کالاها را برای حمایت از محصولات ملی افزایش دهد، حتی در برخی مواقع واردات کالا یا گروهی از کالاها را در خاک عراق ممنوع کند.

همه این تحولات بازار امروز عراق را با سال های اولیه پس از سقوط صدام متفاوت کرده است. اگرچه به نظر می رسد با گذشت زمان این تفاوت ها افزایش می یابد. بنابراین، جمهوری اسلامی ایران برای حفظ و ارتقای نقش و جایگاه اقتصادی خود در عراق باید به الزامات و ضرورت های خاصی توجه کند.

بنابراین باید به حفظ و تقویت صادرات ایران به بازار رقابتی عراق توجه ویژه ای شود. به نظر می رسد تنوع بخشیدن به صادرات کالا، اجرای پروژه های عمرانی، تضمین تعادل تجاری و گسترش روابط اقتصادی خدمات محور به ویژه در دو حوزه گردشگری و سلامت در این حوزه حائز اهمیت باشد.

مشکلات امنیتی سال‌های اخیر که یکی از موارد اخیر آن ظهور گروه تروریستی داعش در عراق بود، چالش‌هایی را برای بازگشت سرمایه‌های تجار ایرانی ایجاد کرده است. آخرین مورد در این زمینه اعتراضات گسترده ماه های پایانی سال 2019 و آغاز سال 2020 بود که منجر به سقوط دولت عراق شد. بلاتکلیفی چند ماهه دولت تا انتخاب نخست وزیر جدید و کابینه جدید، بسیاری از فعالیت های تجاری و پروژه های دولتی را تحت الشعاع قرار داد.

یکی از نکاتی که تولیدکنندگان ایرانی در صادرات به عراق باید به آن توجه کنند چالش بسته بندی محصولات است. تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی هنوز به سطح قابل قبولی از دانش بسته بندی در صادرات بین المللی نرسیده اند و گاهاً مشاهده می شود که بسته بندی نامناسب و چیدمان نامناسب در حین حمل و نقل به محصول مورد نظر آسیب وارد می کند و این مشکل در هنگام تحویل به مشتری عراقی مشکل ساز می شود. .

یکی از چالش های دیگری که ایران در برابر سایر رقبا با آن مواجه است، موضوع تحریم است. رقبای ایران مانند چین و ترکیه با هیچ یک از محدودیت های تجار ایرانی مواجه نیستند. آنها می توانند به راحتی از طریق بانک پول انتقال دهند و ضمانت های مطمئن دریافت کنند که در اختیار تجار ایرانی نیست.

باید در نظر داشت که تجارت خارجی به عنوان مهم ترین بستر تعامل اقتصادی کشور با سایر کشورها نیازمند طراحی هوشمندانه است و کشورها باید عملکرد خود را در تجارت خارجی تجزیه و تحلیل کنند و برای کسب و کارهای موفق در فضای رقابتی تجاری، راهبردهای صادراتی تدوین کنند.

به طور خلاصه می توان به مزایا و فرصت های بازار عراق برای ایران اشاره کرد:
● بزرگترین مرز مشترک زمینی بین همسایگان عراق
● وجود گذرگاه ها و بازارچه های مرزی متعدد
● شباهت های فرهنگی و مذهبی بین دو کشور
● حمل و نقل آسان به لطف نزدیک بودن مرزهای دو کشور
● وجود زمینه های سرمایه گذاری بلندمدت برای سرمایه گذاران ایرانی
● علاقه بیشتر عراقی ها به خرید محصولات با کیفیت ایرانی
● نیاز به ارائه محصولات و خدمات در زمینه های مختلف به ویژه در توسعه زیرساخت های عراق
● وجود قراردادهای تجاری مختلف بین دو کشور
● نیازهای شرکت های عراقی در زمینه فناوری اطلاعات
● وجود مصرف کنندگان زیاد در عراق در مقابل تولید کم این کشور
● جمعیت بسیار جوان و مصرف بالا و نیازهای زیرساختی

مشکل دیگر نیاز جدی عراق به بازسازی در مرحله پس از داعش است. حمله دولت اسلامی به این کشور و چندین سال مبارزه با این بحران در عراق منجر به نابودی بسیاری از زیرساخت ها، صنایع و بخش کشاورزی این کشور شده است. تخریب زیرساخت های عراق توسط دولت اسلامی به میزان قابل توجهی ظرفیت تولید این کشور را کاهش داده است و بازسازی آن نیازمند سرمایه و زمان زیادی است. این وضعیت فرصت بی نظیری را برای صنعت و تجارت ایران در این کشور فراهم می کند.

یکی دیگر از مشکلات فعالیت تجاری ایران در عراق نبود ویترین و فروشگاه های مناسب برای عرضه کالاهای مصرفی به عراق است، در حالی که سایر رقبا از جمله ترکیه تنوع زیادی در توزیع کالاهای مصرفی و ویترین دارند.