به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری، آنا به نقل از وزارت صنعت، معدن و تجارت، چندی پیش علیرضا شهیدی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان زمین شناسی کشور و سازمان اکتشافات معدنی با کمک زمین شناسان روسی با کاوش در برخی نقاط کشور آشنا شدند.
مشکل اینجاست که در حوزه اکتشاف آنطور که باید پیشرفت نکرده ایم و مشکل عمدتاً به دلیل کمبود بودجه است چرا که به گفته کارشناسان نیروی انسانی متخصص و دانش در این زمینه کم نداریم. .
به گفته شهیدی، ایران همکاری های گسترده ای با کشورهای مختلف در زمینه زمین شناسی و معدن داشته است. به عنوان مثال، در حال حاضر، سازمان زمین شناسی تفاهم نامه همکاری در زمین شناسی و اکتشاف با کشورهایی مانند چین، فرانسه، دانمارک و اتریش امضا کرده است. اما از زمانی که آمریکا تحریمهایی را علیه ایران اعمال کرد، در پی همکاریها، گاهی اوقات به برخی کشورها از جمله چین و روسیه محدود شده است.
گفته می شود با توجه به سابقه خوب روسیه در زمین شناسی و اکتشاف، قصد داریم بخشی از مناطق را از طریق زمین شناسان روسی کاوش کنیم. اکنون قرار است بزرگترین پروژه اکتشاف زمین شناسی به وسعت 80 هزار کیلومتر مربع در کشور اجرا شود و به گفته شهیدی از همکاری های بین المللی در زمینه نیروی انسانی بهره مند خواهیم شد.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به تحریم های آمریکا علیه ایران گفت: تحریم ها علیه ایران توسط وزارت خزانه داری آمریکا خارج از چارچوب سازمان ملل متحد اعمال شد. تحریم ها باعث شده بسیاری از کشورها از همکاری با ما خودداری کنند. اما همانطور که می دانید بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای شرقی مانند روسیه و چین از آن پیروی نکردند.
وی با اشاره به همکاری های معدنی ایران و روسیه تاکید کرد: هیچ سرمایه گذاری در همکاری ایران و روسیه انجام نخواهد شد و در صورت رضایت طرفین، شرکت روسی با ایران همکاری خواهد کرد.
شهیدی ادامه داد: با راه اندازی طرح تحول زمین شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی و امضای تفاهم نامه سه جانبه بین سازمان زمین شناسی، معاونت معادن و ایمیدرو، مقرر شد بررسی های میدانی در سه لایه انجام شود. زمین شناسی، ژئوشیمی و زمین شناسی اقتصادی در 420 سلول 150000 که اولویت اکتشاف دارند.
قائم مقام وزیر صامت خاطرنشان کرد: با توجه به وسعت این مناطق و بازه زمانی سه ساله بهره برداری از این مناطق (حدود 250 هزار کیلومتر مربع) مقرر شد از کشورهای دارای ظرفیت مناسب برای همکاری و شرکت روسی دعوت شود. Ros Geo که یکی از بزرگترین هلدینگ های زمین شناسی و اکتشاف روسیه است، موافقت خود را اعلام کرد.
وی تاکید کرد: در این مرحله در صورت نهایی شدن قرارداد، نقش شرکت روسی تولید اطلاعات اولیه و تربیت کارشناسان ایرانی است.
تاریخچه همکاری معدنی ایران با روسیه
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور همکاری های سازمان زمین شناسی با روسیه را بی ارتباط با امروز دانست و خاطرنشان کرد: سابقه همکاری و اکتشافات زمین شناسی با روسیه از سال 1377 وجود دارد و در تفاهم نامه و قرارداد دهه 70 به امضای مشترک رسید. این سازمان و شرکت روسی JSC زمینه های همکاری شامل اکتشاف مواد معدنی، تهیه نقشه های زمین شناسی، تجزیه و تحلیل نمونه های اکتشافی و ژئوفیزیکی بود.
وی در خصوص مزایای همکاری با روسیه خاطرنشان کرد: روسیه یکی از کشورهای پیشرو در زمینه زمین شناسی و اکتشاف است و نباید فراموش کرد که حتی سازمان زمین شناسی شوروی سابق به اندازه وزارت زمین شناسی بود. وجود نیروهای متخصص و آزمایشگاه های شیمیایی و تعیین دقیق سن مطلق و امکان تولید اطلاعات پایه استاندارد و مستند از جمله امکانات روسیه برای استفاده در زمینه های کاری در کنار کارشناسان سازمان زمین شناسی است.
شهیدی گفت: در کار شرکت روسی تکنو اسپورت در ایران در مناطق مرکزی کشور، علاوه بر تهیه نقشه های دقیق زمین شناسی، کشف مواد معدنی از جمله آهن با عیار بالا و ذخایر بزرگ گواه این گفته است. وی افزود: کلیه مراحل برداشت، فرآوری و ادغام و مدل سازی با نظارت کارشناسی سازمان زمین شناسی انجام می شود.
وی افزود: با توجه به وسعت کشور، زمان محدود و افزایش هزینه های اکتشاف، علاوه بر استفاده از پتانسیل و متخصصان داخلی، باید از تجربیات کشورهای دوست و با تجربه نیز استفاده کرد.
بهره برداری از تجربیات کشورهای پیشرو در بخش معدن
معاون وزیر صمت با اشاره به اینکه پایه های صنعت روسیه بر روی ظرفیت های معدنی غنی این کشور پهناور قرار گرفته است، افزود: از نظر مواد معدنی چه در سطح زمین و چه در زیر زمین، معادن بزرگی در این کشور کشف شده است و ما می توانند از این تجربیات با روسیه بهره ببرند و از آن با سایر کشورهای پیشرو استفاده کنند.
وی همکاری های گسترده سازمان زمین شناسی با کشورهای مختلف را اینگونه تشریح کرد: در حال حاضر سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور تفاهم نامه همکاری در امور زمین شناسی و اکتشاف با کشورهایی مانند چین، فرانسه، دانمارک، اتریش و … منعقد کرده است. .
اجرای بزرگترین پروژه اکتشاف زمین شناسی در کشور
شهیدی در خصوص اکتشاف بخشی از مناطق کشور با کمک و همکاری زمین شناسان روسی خاطرنشان کرد: با توجه به سابقه خوب روسیه در زمین شناسی و اکتشاف، در نظر داریم مناطق خاصی را از طریق زمین شناسان روسی کاوش کنیم.
به گفته وی، در این طرح منابع مهم ذخایر فلزی از جمله آهن، مس، پلی فلزات، طلا و … کشف می شود.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه در دیواندره استان کردستان منابع قابل توجهی از ذخایر پنهان سنگ آهن از طریق ژئوفیزیک هوایی کشف شده است، ابراز امیدواری کرد که بتوان از این کانسار در صنایع معدنی استان استفاده کرد. و افزایش تولید در آنجا و کاهش بیکاری.
وی ادامه داد: امیدواریم در ادامه طرح مطالعاتی بتوانیم ذخایر قابل توجهی را در استان هایی مانند قم، مرکزی، اصفهان و آذربایجان غربی کشف کنیم.
تولید اطلاعات پایه زمین شناسی در 80000 کیلومتر مربع از مناطق کشور
شهیدی در ادامه از فعالیت های اکتشافی در زمینه عنصر لیتیوم خبر داد و یادآور شد: سازمان زمین شناسی امسال برای اولین بار در تاریخ خود اطلاعات پایه را در مجموع 80 هزار کیلومتر مربع در سراسر کشور تولید می کند.
وی افزود: در این راستا تهیه نقشه های زمین شناسی، نقشه های ژئوشیمیایی، زمین شناسی اقتصادی و… در قالب سلول های 150000 به موازات عملیات ژئوفیزیک هوابرد انجام می شود.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور افزود: در عملیات ژئوفیزیک هوابرد از سال گذشته کار به صورت جدی آغاز شده و با انجام پیمایش حدود 110 هزار کیلومتر خطی، رکوردی در این حوزه به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: تلاش ما بر این است که مناطقی را که بتوانیم ذخایر به ویژه ذخایر پنهان را کشف کنیم، اولویت بندی کنیم چرا که بیشتر عملیات کشف در مناطق توسط سازمان زمین شناسی انجام می شود.
شهیدی ادامه داد: با این کار سیستماتیک که به تازگی شروع شده، از نظر اکتشافات نظم بسیار خوبی داریم. در حالی که در گذشته اکتشاف به عنوان یک منطقه در مزارع تعریف می شد، اما امروزه در قالب 150000 سلول که هر سلول 625 کیلومتر مربع را شامل می شود، اقداماتی انجام می شود.
وی افزود: از هر سلول بین 500 تا 600 نمونه جمع آوری می شود و بر اساس وقوع در هر منطقه 57 مورد برای هر نمونه شناسایی می شود. به این ترتیب بانک اطلاعاتی خوبی از عناصر موجود در هر منطقه جمع آوری می شود و در این زمینه اقتصادی یا غیراقتصادی اصلا مشکلی ندارد.
معاون وزیر صمت با اشاره به سوابق به دست آمده در این حوزه گفت: امضای تفاهم نامه سه جانبه بین ایمیدرو معاونت معادن وزارت صمت و سازمان زمین شناسی و تفکیک وظایف هر یک از آنها از کار وقت گیر و پرهزینه اجتناب کردند و از دوباره کاری جلوگیری کردند.
وی در ادامه توضیح داد: به عنوان مثال بر اساس این تفاهم نامه مقرر شده است که سازمان زمین شناسی فقط در زمینه شناسایی و اکتشاف فعالیت داشته باشد و دیگر به دنبال اکتشافات کلی و جزئی نباشد. بنابراین با صلاحدید سیاستگذار بخش، اکتشافات کلی و جزئی توسط بخش خصوصی یا ایمیدرو انجام خواهد شد.
شهیدی با اشاره به فعالیت های اکتشافی در زمینه عنصر لیتیوم گفت: لیتیم یک عنصر استراتژیک است که مانند سنگ آهن نمی توان آن را به طور دقیق تعریف کرد.
وی افزود: اکتشاف و نمونه برداری سیستماتیک برای این عنصر در حال حاضر در اقصی نقاط کشور در حال انجام است، با این حال تاکنون موفق به کشف سطحی از لیتیوم که برای برداشت مقرون به صرفه باشد، نداشته ایم.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز گفت: بخش خصوصی وارد این عرصه شده و در اقصی نقاط کشور به فعالیت های اکتشافی مشغول است.