راستی‌آزمایی نقشه گسل‌های کلانشهر مشهد در دستور کار پژوهشگران قرار گرفت/توسعه بلندمرتبه‌سازی روی گسل فعال «جنوب مشهد»

هادی شریفی در گفت وگو با ای بی اس نیوز. با اشاره به گسل های کلانشهر مشهد و تاکید بر اینکه 4 گسل اصلی در این کلانشهر وجود دارد، دو گسل کشف رود و توس در شمال مشهد و دو گسل جنوب مشهد و سنگ بست. شاندیز» در جنوب مشهد با امتداد شمال غرب به جنوب شرق به شمال و جنوب مشهد امتداد دارد، وی افزود: از میان این گسل های اصلی، گسل «کشف رود» به سمت شمال و گسل «سنگ بست» است. در جنوب مشهد فعالیت لرزه ای وجود دارد. گسل کشف رود یکی از گسل های فعال است که بیشترین فعالیت آن با بزرگی 6.1 در سفیدسنگ در سال 1396 به ثبت رسیده است.

وی زمین لرزه های 6.6 سال 1673 معادل 1052 روز شمسی را که باعث تخریب بخش بزرگی از شهر مشهد و همچنین سایر رخدادهای لرزه ای گسل “کشف رود” شد، ذکر کرد و اعلام کرد: گسل “جنوب مشهد” ” 116 کیلومتر طول دارد. طول گسل “کشف رود” 164 کیلومتر، گسل “توس” 86 کیلومتر و گسل “سنگ شاندیز” 74 کیلومتر تخمین زده شده است، در حالی که گسل “جنوب مشهد” هرچند بزرگ محسوب می شود. گسل، هنوز از نظر تاریخی فعال نبوده است (قبل از استفاده از دستگاه های لرزه نگار در ایران) و هیچ گونه فعالیت دستگاهی (زلزله های ثبت شده با دستگاه های لرزه نگار) نداشته است، اما گسل های شمال مشهد از نظر لرزه نگاری بسیار مهم هستند.

شریفی اهمیت گسل «مشهد جنوبی» را با توجه به تمرکز بالای بلندمرتبه‌ها در جنوب شهر مشهد برشمرد و یادآور شد: بررسی وضعیت ساخت و سازهای بلندمرتبه در حال انجام است، اما ما هنوز در حال انجام آن هستید در انتظار تصمیم و بودجه ما در حال انجام این مطالعات هستیم تا فرآیند تعیین مرزهای دقیق گسل ها با اطمینان بیشتری انجام شود. زیرا حاشیه فعلی 300 متری اطراف گسل ها عدم قطعیت زیادی از نظر اندازه و دقت ایجاد می کند و طبق استانداردها اعمال این حاشیه نادرست است.

معاون اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق با بیان اینکه هیچ اقدامی برای استانداردسازی محدوده گسل ها صورت نگرفته و مبنای کار حد 300 متر است، ادامه داد: در محدوده شمال مشهد. و در حد گسل کشف رود تقریبا مشکل اصلی آن است. بافت فرسوده مشهد نزدیک به این گسل شناخته می شود در حالی که این گسل یک گسل فعال محسوب می شود و نزدیک به گسل فرسوده بافت شهر است.

وی افزود: گسل «جنوب مشهد» در بخش قابل توجهی از بافت شهری در دست توسعه قرار دارد و پهنه بلندمرتبه سازی را در بر می گیرد، البته در جنوب شرق بلندمرتبه سازی صورت نگرفته است. بخشی از این گسل که از شهر مشهد خارج می شود.

شریفی با بیان اینکه نقشه های تفصیلی سبزوار و نیشابور را در دستور کار داریم، گفت: با توجه به توسعه چشمگیر دو شهر سبزوار و نیشابور، تهیه نقشه تفصیلی گسل های این دو شهر را در دستور کار داریم.

معاون اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق در خصوص حرکت سازه های مهم ساخته شده در محدوده گسل ها تاکید کرد: تا زمانی که اطلاعات دقیق تری در مورد مکانیسم گسل ها، سرعت حرکت گسل ها و بزرگی زلزله احتمالی ناشی از این گسل ها نداشته باشیم، نمی توانیم در مورد سازه ها و معیارهای ساخت آنها نظر علمی داشته باشیم، در حالی که در مورد سازه های ساخته شده در داخل. حدود گسل ها پس از انجام مطالعات با توجه به موقعیت سازه در محدوده، درجه اهمیت و نوع سازه تصمیم گیری می شود که بیشتر به کارشناسان سازه مربوط می شود.

اهمیت مطالعات و پیش بینی ریسک

وی با بیان اهمیت مطالعات و پیش بینی ریسک گفت: متاسفانه مدیریت بحران در کل کشور به گونه ای است که پس از بحران به فکر چاره اندیشی و تخصیص اعتبار برای جبران خسارت هستیم و در مجموع مطالعات پیشگیری و پیش بینی ریسک جایی ندارد و ما چندین بار این موضوع را اعلام کرده‌ایم، اما فقط در هنگام وقوع زلزله، دوباره کارگروه‌ها تشکیل می‌شود و پس از کاهش اثرات زلزله، این سوال کنار گذاشته می‌شود.

شریفی تاکید کرد: مهمترین چالش ما در تهیه این نقشه ها این است که وزارت راه و شهرسازی متولی اجرای آنها است و این وزارتخانه بیشتر در مسائل مربوط به راه و به ویژه مسکن و مرکز تحقیقات راه و مسکن درگیر است. و شهرسازی نیز به عنوان بازوی کمکی این وزارتخانه قدرت اجرایی دارد و مدیریت موضوع را ندارد. در نتیجه رویکرد این وزارتخانه در مدیریت ریسک ضعیف شده است به گونه ای که فرآیند پایش ریسک به ویژه در استان ها با چالش هایی مواجه شده است.

شریفی ادامه داد: سازمان زمین شناسی بر اساس وظایف حاکمیتی و ذاتی خود همچنان به ماموریت خود در زمینه رصد ریسک ها توجه دارد و در صورت وجود خطرات به مطالعه و تهیه گزارش می پردازد، اما مسیر ما برای ادامه حرکت به سمت جلو است. به طور قابل توجهی محدود است. .

وی درباره اجرای طرح کنترل خاموشی ها در شهر مشهد توضیح داد: سازمان مدیریت بحران در سال 1396 قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن مقرر شد نقشه 5 کلانشهر مشهد، کرج، تهران بررسی شود. ، “تبریز”. تا آن زمان 25000 نقشه بزرگ‌ترین مقیاس تهیه شده برای شهرها بود، در حالی که نقشه‌های مقیاس شهری برای تصمیم‌گیری در مورد مقیاس سازه‌های شهری باید در قالب هزار، یک در پانصد و یک در دویست باشد. .

معاون اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق گفت: بر اساس این قانون تاکید شد که باید نقشه های تفصیلی گسل برای این 5 کلانشهر تهیه شود اما با توجه به اینکه اجرای این طرح بسیار تخصصی است گران و زمان بر است. مصرف کننده، از سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی درخواست شد تا شرح خدمات و برآورد هزینه تهیه این نقشه را ارائه کنند.

شریفی خاطرنشان کرد: بر اساس برآورد سازمان در سال 1396، با توجه به پوشش آبرفتی و سازه ای در مناطق شهری و محدودیت های مطالعات سطحی و زیرزمینی، مطالعات در چند مرحله طراحی و برآورد هزینه انجام شد که با توجه به محدودیت های بودجه ای، مرحله اول شامل مطالعات میدانی بود و زیر خاک در سطح مطالعات ژئوفیزیک تایید و اجرا شد.

به گفته وی، متأسفانه علیرغم مخالفت سازمان، قبل از انجام مطالعات احراز نقص در مقیاس 1:25000، تاییدیه و 150 متر حریم در طرفین عیوب برای سازه های دارای اهمیت و اهمیت فراوان، انجام شد. تصویب و اعلام کرد که با انجام بررسی های میدانی و مطالعات ژئوفیزیکی، تا حدودی نمودار، بررسی و گزارش گسل به همراه نقشه آن جهت تایید، تایید و اطلاع رسانی در اختیار مراجع ذیصلاح قرار گرفت.

معاون اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق تاکید کرد: بر اساس این داده ها هنوز نمی توان حد دقیق گسل ها را تعیین کرد و بر اساس این پارامترها، طرح و نوع ساخت را مشخص کرد. ، به یاد می آورد: مطالعات مرتبط با توسعه نقشه های دقیق. گسل های کلانشهر مشهد در حال حاضر تنها شامل طرح دقیق گسل ها می شود که برای تعیین محدوده نیاز به مطالعات تکمیلی دارد.

شریفی با بیان اینکه طبق قانون اجرای این طرح بر عهده وزارت راه و شهرسازی (مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی) است، تاکید کرد: در آن زمان با همکاری در بررسی خطرات زلزله و رانش زمین کارگروهی که اکنون منحل شده است، رویدادهای لرزه ای استان خراسان رضوی را بررسی کرد و در جلسات سازمان زمین شناسی، قبل از ابلاغ قانون، پیشنهاد تهیه نقشه هایی را برای راستی آزمایی گسل های کلانشهر مشهد ارائه کردیم.

وی گفت: برای تهیه نقشه های تفصیلی گسل ها ابتدا نقشه اولیه گسل های شهر مشهد در مقیاس 125000 مبنای کار ما برای تهیه نقشه تفصیلی گسل مشهد بود اما قبل از آن در سال 1395 مشاهدات میدانی گسل ها را انجام دادیم. طرح راستی آزمایی خط عیب را آغاز کرده بودیم و در سال 1396 با اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی قرارداد منعقد و به صورت رسمی شروع به اجرای طرح تهیه کارت احراز هویت کردیم.

رئیس طرح تدوین نقشه کلانشهر مشهد با بیان اینکه مطالعات میدانی این پروژه در اردیبهشت 1397 به پایان رسید، یادآور شد: فاز دوم این پروژه شامل مطالعات زیرزمینی شامل جمع آوری داده های ژئوفیزیک بود که از آبان ماه آغاز شد. 2018 و در نهایت در سال 2019 تکمیل شد، ما گزارش نهایی این مطالعات را ارائه کردیم که عملاً شامل مرحله اول طرح راستی‌آزمایی خاموشی است.

به گفته این پژوهشگر زمین شناسی، در این مرحله 25 هزار نقطه مغناطیس سنجی، 430 نقطه بررسی ژئوالکتریک و 57 ایستگاه شبکه جمع آوری شد.

شریفی مرحله سوم را باید شامل مطالعات تکمیلی ژئوفیزیک، کاوش ها شامل ترانشه ها و مطالعات دیرینه لرزه ای دانست و گفت: با انجام مطالعات مرحله سوم می توان مکانیسم و ​​سرعت حرکت دقیق را مشخص کرد و تصمیم گرفت تا حد گسل را تعیین و تعیین کند. معیارهای آن .

به گفته وی، در حال حاضر مساحت تعیین شده برای این مطالعات 150 متر در دو طرف گسل است که باید این مساحت برای تهیه نقشه های دقیق کاهش یابد.

انتهای پیام