محمدی حسنلو کارشناس اقتصادی گفت: در سال 1401 هجری قمری مجلس در خصوص یارانه ها یعنی انتقال یارانه کالاهای اساسی از ابتدای زنجیره به انتهای زنجیره رای صادر کرد. اکنون که نزدیک به دو سال از اجرای این پروژه می گذرد، می توانیم آن را بررسی کنیم و نتیجه این بررسی منجر به انتخاب ما برای ادامه این مسیر یا اصلاح این مسیر می شود و به همین دلیل یک بار نتیجه را امتحان کردیم که پرداخت یارانه برای کالاهای اساسی در سری اول یا در سری آخر است و کاملاً برای ما روشن شده است.
وی افزود: بعد از دو سال اتفاق خاصی نیفتاد، تورم به قیمت اجناس اضافه شد و حالا مصرف کنندگان و مردم ما خواهند دید که آیا می توانند همین خرید را انجام دهند و با همین مقدار حمایت کالا را خریداری کنند یا خیر. جری ممکن است یک ساعت از وقت ما را برای رسیدگی به این موضوع بگیرد، اما ممکن است سال ها با نتایج و عواقب آن مقابله کنیم.
محمدی حسنلو گفت: اگر حمایت سه اعشاری اول یا پنج اعشاری اول را نقدی پرداخت کنیم، این حمایتی که پرداخت می شود تبدیل به تمام مطالبه می شود و این مطالبه تورمی است و بنابراین این تورمی که رخ می دهد جزء تورم عمومی است. اقتصاد کشور و بخشی از آن به دلیل حمایت هایی است که ما از مردم می کنیم.
وی افزود: یک کارشناس اقتصادی گفت: باید نظام اولویت بندی برای پرداخت یارانه ها در کشور مشخص شود، بحث پرداخت یارانه از جمله یارانه انرژی به مردم و تولیدکنندگان ضروری است، در مجموع یارانه ها باید در راستای حمایت های داخلی باشد. کالا و حمایت از مصرف کنندگان و سازنده نهایی به معنای دستیابی به مردم است.
این کارشناس اقتصادی گفت: اول اینکه هدف از حمایت از اقشار کم درآمد برای افزایش قدرت خرید چیست؟ رفاه آنها حفظ شود یا می خواهیم اقتصاد کشور را سرپا نگه داریم، اگر منابع ما محدود است باید انتخاب کنیم که بخشی از تولید کشور سرپا بماند یا اینکه مردم خودشان تصمیم بگیرند یا می خواهیم ثروت را توزیع کنیم. یا بخواهیم رانت یا فقر توزیع کنیم، همه اینها عواقبی دارد، مثلاً اگر صد واحد یارانه تخصیص دهیم، منابع 100 واحد اول زنجیره کالا، اگر در ابتدا این یارانه را تخصیص دهیم. سطح زنجیره
محمدی حسنلو گفت: ما در سال 1388 تجربه داریم، شما 45 هزار و 500 تومان حمایت نقدی به مردم دادید و بنابراین قدرت خرید این حمایت 45 هزار و 500 تومان در سال 1388، پس از 10 سال معادل 11 تا 16 کیلوگرم مرغ بوده است. از تورم رویداد 45. هزار و 500 تومان قدرت خرید کمتری نسبت به یک کیلو مرغ دارد پس اگر انتهای زنجیره را بدهید چون تورم بیشتر است عملاً رفاه بیشتری برای مردم ایجاد نکرده اید که هدف اول شماست. برای ایجاد رفاه بوده است، با پرداخت یارانه در انتهای زنجیره موفق نشده است.
وی تصریح کرد: وقتی مرغ را از پشتوانه آن و نهاده های تولیدی 4200 تومانی قیمت را بالا بردید چگونه می توانستند قیمت آن را آزاد یا واقعی کردید، اعلام شد که قیمت مرغ در سال 1401 هجری قمری 59 هزار و 800 تومان بوده است، 60 هزار تومان. گوشت مرغ کیلویی تومن الان چی شد شما در حمایت از سری اول میدید یعنی قیمتش 85 هزار تومنه اینجا کی ضرر کرد؟
وی بیان کرد: به این نکته اشاره کنیم که حمایت از انتهای زنجیره اجازه و تایید مستقیم دولت برای این کار نیست، زیرا نتیجه خوبی ندارد و نمی تواند، حمایت از انتهای زنجیره نیست. اینکه دولت برود مرغداری درست کند و خودش کار را انجام دهد مدیر نباشید دولت است که حمایت ها را اختصاص می دهد و نظارت می کند نظارت وظیفه دولت است نظارت شأن دولت است باید همین کار را بکند و بخش خصوصی را در اختیار نگیرد و با آن رقابت کند یا با تولیدکننده رقابت کند، این اتفاقی نیست، بلکه باید نظارت شود.
کنگان، اقتصاددان گفت: «اول، ما باید همه حوزههای کالای هدف، بهویژه کالاهای اساسی را مورد قبول سیاست قرار دهیم. باید سیاسی شدن کالاهایی که از عناصر ضروری مردم محسوب می شوند مشخص شود و از بعد اقتصادی زنجیره تولید، توزیع و مصرف این کالاها مشخص شود.
وی بیان کرد: در مجموع حمایت ها باید در راستای حمایت از تولید داخلی باشد چرا که حمایت ها از مردم انجام می شود و هیچ جبرانی از آنها نمی شود چرا که نمی توانند آنچه را که باعث تورم در اقتصاد می شود خریداری کنند.
گنگان افزود: باید نظام اولویت بندی برای پرداخت حمایت ها در کشور مشخص شود. موضوع پرداخت یارانه از جمله یارانه انرژی به مردم و تولیدکنندگان امری ضروری است اما مهم این است که منافع هر گونه اصلاح قیمتی باید به جیب مردم برود.
وی بیان کرد: دومین موردی که وجود دارد این است که اثربخشی حمایت ها باید قابل تایید باشد، بنابراین اگر تاثیر را احساس می کنید اما نمی توانید راستی آزمایی کنید، باز هم باید بررسی شود. موضوع سوم اینکه حمایت تاثیر مخربی در تولید ندارد شما نمی توانید از زنجیره، تولید کننده و مصرف کننده حمایت کنید و نتیجه این حمایت نابودی تولید است در این صورت نمی توانید از حمایت دفاع کنید.
این کارشناس اقتصادی گفت: قیمت مرغ امروز در بنادر 45 هزار تومان است پس چرا این محصول 85 هزار تومان فروخته می شود؟ مرغ نباید به این عدد برسد، در سال 99 ده میلیارد تومان کالای اساسی داشتیم، بنابراین امروز قیمت مرغ متورم است، در حالی که تولیدکننده تمام هزینه ها و یارانه ها را متحمل می شود.
کنجان گفت: امروز گوشی با قیمت 28 میلیون وارد بازار می شود چرا و با چه منطقی این موبایل 70 میلیونی به دست مشتری می رسد؟
این کارشناس اقتصادی گفت: دو و نیم تن مرغ در کشور مصرف می کنیم که متاسفانه با این عدد 28 و 500 کیلویی به 50 هزار تومان می رسد و نه الان قیمت مرغ به 90 هزار تومان می رسد.