2- در 4 مهرماه، کارکنان سیاسی سفارت و هیئت وزارت امور خارجه به مدت 45 دقیقه در دفتر ایشان در مجلس خبرگان رهبری با آیت الله حسینعلی منتظری دیدار کردند. آیت الله منتظری ریاست مجلس خبرگان رهبری را بر عهده دارد و در شهریور 1358 پس از رحلت آیت الله طالقانی به امامت جمعه تهران (امام جمعه) منصوب شد. این نشست به همت وزارت امور خارجه (ایران_م) برگزار شد.
12. اطلاعات زندگینامه: آیت الله منتظری در سال 1301 در نجف آباد اصفهان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علمیه اصفهان گذراند و در سی سالگی توانست به درجه حجت الاسلام نائل شود. وی از شاگردان معروف آیت الله بروجردی و آیت الله خمینی بود. وی علاوه بر سمت در مجلس خبرگان رهبری و امامت جمعه تهران، از اساتید برجسته مرکز آموزشی قم (حوزه علمیه قم) است. او فعالیت سیاسی خود را در سال 1372 با اعتصاب یک هفته ای در نجف آباد در اعتراض به دستگیری آیت الله خمینی و دیگر روحانیون آغاز کرد. او ابتدا در سال 1378 در تهران دستگیر شد و چندین بار آزاد و متعاقبا دستگیر شد. گفته می شود او در زندان قصر شکنجه شده است. وی در سال 1354 محاکمه و به دلیل سفر به عراق و تبعید از ایران به ده سال زندان محکوم شد. او در 1 نوامبر 1978 آزاد شد و فارسی، عربی و تا حدودی انگلیسی صحبت می کند.
10_منتظری گفت: امیدوارم همه کشورها از تاریخ درس بگیرند. رژیمی که با اعمال فشار زنده بماند با فشار متقابل سرنگون خواهد شد. مثلاً می گفت اگر رژیم شاه با روحانیون و آیت الله خمینی بدرفتاری نمی کرد، هرگز با خشونت انقلاب مواجه نمی شد. او همچنین نمیفهمد که چرا مقامات سعودی نسخههایی از کتاب مناسک حج آیتالله خمینی را مصادره میکنند و عکسهای امام را که توسط زائران ایرانی حمل میشود پاره میکنند. او گفت واضح است که سعودی ها از تاریخ چیزی یاد نگرفته اند.
5. منتظری گفت که نمیفهمد چرا آمریکا به دلیل رابطه با اسرائیل میخواهد تا این اندازه شخصیت و منافع اقتصادی خود را از دست بدهد. او استدلال کرد که رهبری مانند رئیس جمهور کارتر باید به همان اندازه از کشوری که به نفع ایالات متحده نیست اذیت شود. «مزایای اسرائیل چیست؟ جهان اسلام مزایای بسیار بیشتری برای آمریکا دارد. ما نفت داریم و به محصولات و فناوری های آمریکایی نیاز داریم». او این ادعا را که همه میخواهند یهودیان را به دریا بیندازند، رد کرد، اما گفت که احساس میکند باید با همه ادیان در فلسطین به طور مساوی رفتار شود، همانطور که در لبنان چنین بود.
متن این سند در جلد دهم مجموعه اسناد لانه جاسوسی منتشر شده و تصویر این سند برای اولین بار منتشر می شود. متن کامل این سند به شرح زیر است:
موضوع: دیدار با آیت الله منتظری
1_ (محرمانه_متن کامل)
در 6 آبان 1388 آیت الله منتظری رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی با معرفی و هماهنگی وزارت امور خارجه میزبان دو دیپلمات سفارت آمریکا بود. در این دیدار 45 دقیقه ای طبق معمول طرف آمریکایی با پرسش های خود به دنبال تحلیل چهره های انقلاب از شرایط ملی و بین المللی بود. آمریکایی ها در تعارف های معمولی درک خود را از رنج مردم برای مبارزه و پیروزی انقلاب بیان کردند و آیت الله منتظری نیز از نگرانی های حقوق بشری کارتر قدردانی کرد و گفت از اینکه در زندان به او رای داده است خوشحال است. بحثهای جدی نیز بر سر انتقاد آیتالله منتظری از نزدیکی آمریکا به اسرائیل و انتقاد آمریکاییها از اخراج روزنامهنگارانشان از ایران شکل گرفته است. سوالی که طرف ایرانی را به گلایه از تصویری که رسانه های آمریکایی از ایران ارائه کردند، برانگیخت. این نشست با بحث در مورد هوشیاری مردم جهان سوم و به رسمیت شناختن آن توسط ایالات متحده به پایان رسید.
9. یکی از مقامات وزارت امور خارجه در واکنش به اظهارات منتظری درباره آگاهی های جدید در جهان سوم گفت که ایالات متحده این آگاهی سیاسی جدید را یک تحول بسیار سالم می داند. به طور کلی هر تغییر سیاسی که پایگاه مردمی دولت ها را افزایش دهد سازنده است. این مقام وزارت خارجه افزود که می خواهد به آیت الله منتظری اطمینان دهد که آمریکا علیه انقلاب ایران توطئه نمی کند. برعکس، ایالات متحده خواهان مشاهده یک ایران قوی و باثبات است.
11_ در پایان کارمند وزارت امور خارجه از آیتالله منتظری خواست که ضمن عرض سلام و احترام به آیتالله خمینی، به ایشان اطمینان دهد که میخواهیم روابط دوستانه با ایران بر اساس احترام متقابل و تاکید بر آرمانهای ملت ایران برای داشتن جامعهای آزاد برقرار کنیم. وی افزود که از فرصتی که برای گفتگوهای دوستانه در محیط های غیررسمی به دست آمده قدردانی می کند و ابراز امیدواری کرد که ارتباطات بین سفارت و رهبران مذهبی توسعه و حفظ شود. منتظری هم در جواب همین حرف ها را زد.
3. یکی از کارمندان وزارت امور خارجه گفتگو را با پیام های دوستانه دولت آمریکا و مردم آمریکا آغاز کرد. آمریکایی ها نسبت به ایرانیانی که در جریان انقلاب آسیب دیده اند، همدردی زیادی دارند. ما همچنین به شجاعت ایرانیان غیرمسلح در طول مبارزاتشان و اهداف لیبرالی که منجر به این انقلاب شد درود می فرستیم و در این آرمان ها شریک هستیم.
7. این مقام وزارت خارجه با تغییر سوال به اسرائیل گفت: «ما نمیخواهیم برای گذشته بجنگیم. امیدواریم با صبر و حوصله فصل جدیدی از روابط ایران و آمریکا گشوده شود و این روابط بر پایه های جدید و مستحکمی بنا شود. مسائل ایران در آمریکا به خوبی درک نشده است. یکی از مشکلاتی که آمریکاییها با آن مواجه هستند، نداشتن اطلاعات دقیق درباره انقلاب ایران است، مشکلی که با غیبت روزنامهنگاران آمریکایی تشدید شد، زیرا بسیاری از آنها توسط مقامات انقلابی اخراج شدند.
به گزارش گروه سیاسی ای بی اس نیوز، اعضای سفارت آمریکا در تهران تا آخرین روزهای قبل از تسخیر لانه جاسوسی در 8 آبان 58 فعال بودند و آنچه سفارت آمریکا را به «لانه جاسوسی» تبدیل کرد، اقدامات معمول دیپلماتیک او نبود. ، اما اقدامات جاسوسی و پنهان او. به همین دلیل، تنها کسانی که به عنوان منابع و جاسوسان ایالات متحده معرفی شده بودند، معلوم شد که آگاهانه و عمداً با عوامل سیا مرتبط و جاسوسی کرده اند، اگر نه کسانی که تنها از طریق تعاملات رسمی و دیپلماتیک با اعضای سفارت آمریکا تعامل داشتند و اسنادی به دست آورده بودند. نیز همین نکته را تایید کرد.
بروس لینگن، سخنگوی سفارت در پایان این نشست نوشت: «با توجه به این دیدار کوتاه، ما معتقدیم که او یک متفکر سیاسی زیرک و بیشتر آنچه در مورد او یا برای او گفته می شود، نیست. در دهان او توسط دیگران.”
6. این مقام وزارت خارجه گفت که حمایت آمریکا از امنیت اسرائیل به معنای حمایت کامل از همه اقدامات اسرائیل نیست. به عنوان مثال، آمریکا و اسرائیل بر سر اقدامات اسرائیل در جنوب لبنان اختلاف نظر دارند و آمریکا به دنبال راه حلی برای این مشکل است. مشکل اصلی این است که ایالات متحده در تلاش های خود برای حفظ عدالت بین اعراب و اسرائیل مورد خشم هر دو طرف قرار گرفته است. اما او سعی کرد به آیت الله منتظری اطمینان دهد که رئیس جمهور تمام تلاش خود را برای یافتن راه حل عادلانه و قابل قبول برای مسئله اعراب و اسرائیل انجام داده است. هیچ رئیس جمهوری تا این حد برای رسیدن به این هدف تلاش نکرده است.
8- آیت الله منتظری اطلاعات خوبی از این سوال نداشتند، اما مترجم ایشان پاسخ دادند. او گفت که برخی، اما نه همه، روزنامه نگاران گزارش های ایران را تحریف کرده اند. منتظری افزود: برخی روزنامه ها مدعی شده اند که ایران در خلیج فارس گرایشات خطرناکی دارد. من در مراسم روز جمعه گفتم که از دیگران انتظار یک وجب زمین نداریم». وی گفت: یکی از مشکلات روابط ما تبلیغات ضد ایرانی در مطبوعات غربی است. بسیاری از اظهارات ضد آمریکایی منتشر شده در مطبوعات ایران واکنشی به تحریف اطلاعات درباره ایران در مطبوعات آمریکایی است. منتظری همچنین به سوابق قبلی مبنی بر ادعاهای نادرست منابع دیپلماتیک اشاره کرد که به نظر می رسد برای اطلاعات خود به شاه و سازمانش متکی بوده اند.
محرمانه
28 اکتبر 1979 – 9 نوامبر 2009
از: سفارت آمریکا، تهران_11356
به: سفارت ایالات متحده، جده
کپی: سفارت ایالات متحده، تل آویو
4. منتظری در پاسخ، صمیمی و صمیمی بود. او گفت که کارتر از رئیس جمهور آمریکا تمجید کرده است. او به یاد آورد که چگونه در دوران زندان از انتخاب کارتر مطلع شد و چقدر خوشحال شد که رئیس جمهور یک مسیحی متعهد و حامی حقوق بشر است. او میداند که آمریکاییها، مانند سایر مردم در سراسر جهان، در این آرمانها مشترک هستند. وی گفت: مایه تاسف است که مردم آمریکا که مردم ایران نسبت به آنها احساسات بسیار دوستانه ای دارند، چنان تحت سلطه اقلیتی هستند که این کشور را مجبور به حمایت از اسرائیل در برابر آرمان های ملت های مسلمان کرده است.
13- علیرغم اینکه آیت الله منتظری در مجامع بزرگ و تلویزیون نیز حضور دارد که چندان مؤثر نیست. او بسیار کوچک است و صدایی نازک دارد و در مجالس کوچک رفتاری بسیار گرم و صمیمی دارد. آنها آهسته صحبت می کنند و کلمات را می کشند و تقریبا همیشه لبخند می زنند. با توجه به این برخورد کوتاه، معتقدیم که او متفکر سیاسی ماهری نیست و اکثر اسنادی که به آنها استناد می شود، یا برای او نوشته شده یا توسط دیگران در دهان او گذاشته شده است. مترجم او در این بازدید یک روحانی جوان انگلیسی خوب بود و بارها به او توصیه هایی برای تأکید داشت. منتظری به شدت نگران صهیونیسم و اسرائیل است. هر چند ممکن است ارزیابی فوق صحیح نباشد، اما آیت الله در هر حال مسائل مورد بحث را به مسئله اسرائیل بازمی گرداند. او در این گفتگو نیازی به راهنمایی نداشت، مگر زمانی که مترجمش به او گفته بود که از کلمه تروریست استفاده نکند.