بررسی تحولات زمین شناسی دوره کواترنر در سازمان زمین شناسی

به گزارش ای بی اس نیوز، سومین همایش بین المللی کواترنری صبح امروز دوشنبه 9 بهمن ماه به همت انجمن کواترنر و پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی آغاز شد.

این رویداد تا 12 بهمن 1402 ادامه دارد.

کواترنر بخشی از زمان زمین شناسی است که در پایان دوران نوسنگی قرار دارد و حدود دو و نیم میلیون سال پیش آغاز شده و هنوز هم ادامه دارد. علیرغم محدودیت زمانی، دوران کواترنر شامل وقایع بسیاری بود که آن را از سایر دوره های زمین شناسی متمایز می کرد. این تمایز در شکل گیری مناظر کنونی زمین، شرایط آب و هوایی و تغییرات آنها، تکامل و تنوع آثار حیاتی گیاهی و جانوری و به ویژه در ارتباط با زندگی انسان است.

بزرگترین رویداد بیولوژیکی در حال حاضر گسترش و پراکندگی انسان است. تغییرات شدید آب و هوایی و محیطی در دوره کواترنر باعث شد تعدادی از حیوانات با سرعت بالایی رشد کنند و با همان سرعت ناپدید شوند. با نزدیک شدن به پایان عصر یخبندان، برخی از حیوانات نیز منقرض شدند.

از زمان ظهور انسان در دوره کواترنر، برخی از زمین شناسان و دیرینه شناسان آن را دوره انسان یا دوره انسان شناسی نیز می نامند. از منظر دیرینه شناسی، دوره کواترنر با گسترش فیل ها، شترها و سایر پستانداران مدرن که در پلیوسن نیز وجود داشته اند مشخص می شود و این دوره بر اساس فسیل های انسان های اولیه تقسیم می شود.

دکتر سحر ملکی، دبیر اجرایی همایش کواترنری در گفت وگو با ای بی اس نیوز، وی گفت: علم کواترنر به مطالعات زمین شناسی، جغرافیا و باستان شناسی در دوره کواترنر می پردازد. در واقع کواترنر آخرین دوره زمین شناسی است و حدود 2.5 میلیون سال پیش آغاز شده است که از نظر وقایع رخ داده در این دوره بسیار مهم تلقی می شود. از آنجایی که انسان در آن زمان خلق شده است، بسترهای حدود 90 درصد شهرهای ما بر روی نهشته های کواترنر است، بیشتر سفره های زیرزمینی ما روی این رسوبات است و تجربیاتی که انسان ها از خطراتی که در این دوره متحمل شده اند باعث شده است که این اتفاق بیفتد. دوره زمین شناسی مهم است.

ملکی با توجه به اهمیت چرخه های اقلیمی منظم و تکراری تصریح کرد: زمین و اقلیم آن دائما در حال تغییر و تحول هستند، اما دوره کواترنر از نظر اقلیمی دوره ای با دوره های منظم است که چرخه های منظم و مکرر آن به ما امکان می دهد بهترین دید را داشته باشیم. از شرایط آب و هوایی آینده

دبیر اجرایی کنفرانس بین المللی کواترنری ادامه داد: درست است که از زمان صنعتی شدن سال 1952 به دلیل افزایش انتشار CO2، روند فزاینده گرمایش جهانی آغاز شده است، اما زمین وضعیت گرم شدن تقریبا مشابه دوره های قبل را تجربه کرده است. . با مطالعه این دوره ها می توان شرایط اکولوژیکی را احیا کرد و از این تجربیات برای آینده و مدیریت بهتر و ایجاد زیرساخت های مناسب تر استفاده کرد.

وی افزود: بنابراین مطالعه این دوره های اقلیمی می تواند به ما کمک کند که بدانیم بعد از این اتفاقات چه اتفاقاتی رخ می دهد و باید چه انتظاراتی داشته باشیم، اگر این به عنوان نمونه اعلام شد وارد یک دوره گرما یا سرما می شویم. بنابراین مطالعه دوره کواترنری برای ما بسیار مهم است.

ملکی با تأکید بر اینکه بررسی 3 بعد «جغرافیا»، «باستان شناسی» و «زمین شناسی» با توجه به پدیده های دوره کواترنری حائز اهمیت است، تاکید کرد: از این رو در این سخنرانی در 5 محور مرتبط با این پدیده ها تبادل نظر خواهد شد. علوم .

به گفته او مثلا در زمینه باستان شناسی از وجود، تکامل و مهاجرت انسان ها صحبت می کنیم. و به محققان نشان می دهد که چگونه انسان ها در دوره های مختلف با حوادث یا خطرات آب و هوایی مختلف (مانند خشکسالی، سیل و غیره) مواجه شده اند. گاهی اتفاقات نامطلوب اقلیمی یا مخاطرات طبیعی باعث نابودی یک تمدن در یک منطقه یا مهاجرت آن به مکان دیگر می شد و گاهی شرایط مساعد باعث شکل گیری تمدن می شد.

ملکی با اشاره به اهمیت بعد زمین شناسی دوره کواترنر تصریح کرد: تغییرات اقلیمی مخاطرات طبیعی مانند فرونشست، سیل، گرد و غبار و … را تحت تاثیر قرار می دهد و در حال حاضر در کشور با آن دست و پنجه نرم می کنیم. بنابراین مطالعه گذشته و رابطه آن با حال و استفاده از داده های آن برای پیش بینی آینده برای محققان این حوزه بسیار حائز اهمیت است. زیرا ما معتقدیم که “گذشته کلید آینده است”.

این پژوهشگر حوزه زمین شناسی بیان کرد: از این رو در این همایش تلاش می کنیم تا این علوم را به مخاطبان خود معرفی کرده و خطرات آنها را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

وی استفاده از داده‌های کواترنر را برای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای مقابله با خطرات مورد بحث قرار داد و یادآور شد: چه ارتباط وقوع زلزله با تغییرات اقلیمی باشد یا نباشد، هنوز داده‌های اثبات‌شده علمی نداریم. اما برای رویدادهای دیگر مانند فرونشست، خشکسالی، سیل و گرد و غبار، داده های ثبت شده در دوره های گذشته و حال موجود است و ما آنها را مشاهده می کنیم.

ملکی با اشاره به مطالعات کواترنری انجام شده در کشور و بیان اینکه این مطالعات در ایران مانند سایر کشورهای دنیا پیشرفت نکرده است، گفت: پروژه بزرگی به نام PMIP در دنیا در حال اجراست که نتایج آن نیز منتشر می شود. » این مطالعات در زمینه هایی مانند مدل سازی paleoclimate فعال هستند.

وی افزود: در ایران نیز 12 سال پیش دانشمندان و متخصصان این علم گرد هم آمدند و انجمن کواترنر ایران را تشکیل دادند تا مشکلات و چالش های فراوانی را که در این علم وجود دارد بررسی کنند و راه حل مناسبی برای آنها بیابند.

ملکی گفت: مطالعات دیرینه شناسی با استفاده از شواهد مختلف از جمله رسوبات دریاچه، استلاگمیت و استلاگمیت در غارها و محوطه های باستانی، توالی توری و … انجام می شود. این داده ها در سراسر ایران پراکنده است و توسط کارشناسان مورد مطالعه قرار گرفته است. متخصصان سازمان زمین شناسی، از جمله مهندس پدرامی، از اولین متخصصانی بودند که به مطالعه کواترنر و چینه شناسی آن پرداختند.

وی با اشاره به برخی از داده های مربوط به دوره کواترنر در زمینه خشکسالی، گفت: تحقیقات نشان می دهد که ما در دوره های مختلف دوره های خشکسالی را تجربه کرده ایم، بنابراین با توجه به اطلاعاتی که به دست آوردیم، در ابتدای هولوسن حدود 10 هزار سال است. پیش از این دوره خشکی را تجربه کردیم. در این دوره ما پوشش گیاهی کمی داشتیم یا در حدود 4200 دوره خشک باعث تخریب یا مهاجرت شد.

دبیر همایش کواترنری خاطرنشان کرد: داده های ما نشان می دهد تقریبا هر هزار تا 1500 سال یک دوره خشکی را تجربه کرده ایم.

انتهای پیام