رقابت سالم یکی از راه های جلوگیری از فساد است

به گفته این روزنامه نگار خبرگزاری صداوسیما محمدرضا یزدی زاده، کارشناس اقتصاد افزود: رقابت سالم به این معناست که افراد با توانایی های یکسان بتوانند از شرایط یکسان برای انجام یک فعالیت بهره مند شوند. رقابت سالم یکی از راه های جلوگیری از فساد و ایجاد کارایی است. رقابت ناسالم می تواند تأثیرات عمیقی بر جنبه های مختلف داشته باشد. مهمترین مانع توسعه اقتصادی مفاسد اقتصادی است و مهمترین ویژگی یک کشور توسعه یافته عدم وجود فساد اقتصادی است.

وی افزود: دو عامل در مفاسد اقتصادی وجود دارد. نحوه تخصیص انحصارات، رانت ها و سیستم مدیریتی دولتی ناقص است و می توان سلیقه شخصی مدیران را اعمال کرد. ما در کشور خلاء قانونی نداریم اما خلاء مدیریتی داریم. روحیه مزایده و مزایده برای ایجاد رقابت یکسان است اما به دلیل انفعال چندین ساله قوه قضائیه نتوانسته شرایط حفظ منافع عمومی را برای دستگاه های اجرایی تعریف کند.

یزدی زاده گفت: بیست و پنج سال است که خصوصی سازی می کنیم اما هنوز موفق نشده ایم. ما هیچ آسیب شناسی در این زمینه تشخیص نداده ایم. یکی از مشکلاتی که در خصوصی سازی با آن مواجه هستیم، تضاد منافع بین کارگران و کارفرمای جدید است.

این کارشناس اقتصادی می افزاید: اولین قدم برای ایجاد فساد بی نظمی است. مثالی می زنم؛ سیاست چهل سال گذشته نظام نرخ های چندگانه بوده است. دولت می خواهد به کالای اساسی نرخ ارزانی بدهد، بنابراین برای کالای اساسی نرخی تعیین می شود. سپس نرخی مانند بازار نیما برای کالاها و… تعریف می کنیم و سوال اینجاست که چرا این نرخ های چندگانه را ایجاد می کنیم؟ زیرا اگر چند نرخی نباشد، نمی توانید فساد کنید.

وی ادامه داد: در دنیا هم همینطور است و نظام هزار نرخی وجود دارد اما با نرخ ارز نه. نرخ ارز را به عنوان یک عدد ثابت تعیین می کند و سپس مشخص می کند که نرخ برای یک محصول خاص یک عدد مشخص است. برای گروه دیگری از کالاها، تعرفه 100 درصد است. بنابراین آنها با ارز بازی نمی کنند، بسته به وارداتی که می خواهند انجام دهند، نرخ های متفاوتی اعمال می شود.

یزدی زاده در پایان تاکید کرد: قبل از انقلاب سازمان برنامه و بودجه زیر نظر دولت نبود و از بیرون مدیریت می شد. یعنی نمی توان نظام برنامه ریزی برای طراحی استراتژی کشور را به قوه مجریه سپرد. مثل این است که از مدیر عامل یک مستاجر چهار ساله بخواهید که استراتژی را خودش بنویسد. یعنی استراتژی را خودش می نویسد و خودش را ارزیابی می کند.

وی افزود: در کشور ما توسعه در حوزه نظامی و هسته ای دشوارتر است یا در حوزه اقتصادی؟ البته در بخش نظامی و هسته ای. زیرا دوستان و دشمنان ما با ما مخالفت کرده و مانع ورود ما به این مناطق شده اند. پس چگونه به خودکفایی فعلی رسیدیم، اما در بخش اقتصادی به آن نرسیدیم. دلیلش هم این است که در حوزه نظامی و هسته ای استراتژی و مدیریت متمرکزی داشتیم و با وجود تحریم های داخلی و خارجی، کارها پیش رفت. اما در حوزه اقتصادی استراتژی نداشتیم.