رشد منابع بانک ها متناسب با رشد وام ازدواج نیست
16:19 – 18 اوت 1403
در میز اقتصاد موضوع 300 هزار نفر در صف وام ازدواج مطرح شد و آقای رهگشا، اقتصاددان، آقای بزمان فر، رئیس کمیسیون اصلی 90 مجلس و محمد نادعلی، مدیرکل مجلس سخنرانی کردند. عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی به سوالات پاسخ داد.
رهگشا، کارشناس اقتصادی گفت: در بسیاری از کشورها به دلیل اینکه با مشکلات جمعیتی و کاهش نیروی کار مواجه هستند، به حمایت از ازدواج و زایمان تمایل پیدا کرده اند. مشکلات جمعیتی در کشور ما در حال ظهور است و از نظر حمایت از بسیاری از کشورها عقب هستیم. برخی کشورها حمایت و حمایت بیمه ای دارند اما در کشور ما تنها حمایتی که می توان به آن تکیه کرد وام ازدواج است و اگر به صورت جدی اجرا نشود هیچ حمایتی برای بچه دار شدن نداریم.
نادعلی گفت: تاکنون حدود 176 هزار و 206 نفر معادل 58.5 میلیارد تومان وام ازدواج اخذ کرده اند. وام زایمان به حدود 175 هزار و 58 نفر با وام 14.2 هزار میلیارد تومانی بازپرداخت شد. علت صف طولانی این است که صف وام ازدواج به تناسب منابعی که بانک ها به عنوان وام ارائه می دهند، گسترش نیافته است. حجم وام ازدواج در سال های اخیر 60 تا 70 درصد افزایش یافته اما رشد منابع بانک ها به 20 تا 30 درصد رسیده است.
وی افزود: توان بازپرداخت وام بانک ها از 300 هزار میلیارد تومان بیشتر نیست که 200 هزار میلیارد تومان آن برای ازدواج و زایمان و مابقی برای اشتغال است. بنابراین هنگامی که تقاضا افزایش می یابد، این صف تشکیل می شود.
رهگشا گفت: آمار سال 1402 حاکی از آن است که کل تسهیلات بانک ها حدود 5600 هزار میلیارد تومان بوده است. تسهیلات قرض الحسنه آنها بالغ بر 450 هزار میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که سهم وام ازدواج 138 هزار میلیارد تومان و سهم وام فرزندآوری 36 هزار میلیارد تومان بوده است. کل وام تخصیص یافته برای ازدواج و زایمان 3 درصد از کل تسهیلات بازپرداخت بوده است. اگر این 3 درصد دو برابر شود، مقدار صف ایجاد شده را نشان می دهد. براساس قانون مشخص، بانک ها باید از منابع پس انداز و وام موجود برای تسهیلات قرض الحسنه ازدواج استفاده کنند که تقریباً 6 برابر مبلغ مورد نیاز برای تسهیلات قرض الحسنه ازدواج است.
الندعلی گفت: تسهیلات قرض الحسنه منابع جدید است و موجودی امکانات نیست. بازگشت تسهیلات علاوه بر رشد سپرده های قرض الحسنه، منابع جدید وام ازدواج را تشکیل می دهد. قدرت بانک ها بیش از این نیست. برای وام قرد حسنه علاوه بر سپرده های قرد حسنه، منابع موجود را نیز درگیر کرده ایم. برخی بانک ها تا 50 درصد از منابع جاری خود را به وام ازدواج و زایمان اختصاص داده اند. دو بانک زیبا در برنامه داریم که از پرداخت وام ازدواج معاف شده اند و این مفاد نیز اضافه شده است. همچنین به دنبال تزریق منابع از طریق بانک مرکزی به بانک ها هستیم که لیست انتظار وام ازدواج را یک سوم کاهش می دهد. طبق تجربه در پایان سال حدود 140 تا 150 هزار نفر متقاضی وام ازدواج در نوبت داریم. برخی از متقاضیان در پایان سال از لیست انتظار خارج می شوند و در ابتدای سال بعد دوباره به لیست انتظار می پیوندند، بنابراین طبیعی است که با شروع سال شاهد افزایش تعداد متقاضیان باشیم.
وی افزود: بانک قارالحسنه پس انداز وام داد و این منابع باید برگردانده شود. این وام ها 7 ساله بود و الان 10 ساله است. به عبارت دیگر، هر وام پرداخت شده توسط بانک سالانه 10 درصد بازده خواهد داشت. حساب های جاری اکثر بانک ها منفی است.
باجمان فر همچنین گفت: در بانک ها نوعی تلاطم داریم که نظارتی بر بانک ها وجود ندارد و مشخص نیست سپرده های جمع آوری شده توسط بانک ها از کجا پرداخت می شود. این موضوع به صورت موردی در کمیسیون اصل 90 در حال پیگیری است. یک بانک بیش از ظرفیت خود در نقطه ای سرمایه گذاری می کند که باعث فساد می شود و این اقدام بخشی از فقر و کاهش ارزش پولی است که شکل می گیرد.
خبرنگار: امیر محمد درویشی