دلایل فروش کم و فروش بالای نانوایی ها

گزارش خبرنگار صدای واسیمج: اقتصاد رادیویی برنامه مجله کشاورزی با جناب آقای علیرضا مروت پور دبیر اتحادیه صنعت و ماشین آلات نان گفت وگویی به شرح زیر انجام داد:

سوال: بحث کم و زیاد بودن نان در نانوایی ها امروزه دغدغه بسیاری از افراد است. صحبت های شما را در این مورد بشنویم و چرا این اتفاق برای نان در کشور ما می افتد؟

ماروتپور: در مورد موضوع گرانفروشی و کم فروشی که شما اشاره کردید، نمی توانم بگویم اینطور نیست، قطعا وجود دارد و دلیل این را می بینید که نان به دست مصرف کننده نمی رسد یا با قیمت بالاتری به دست مصرف کننده می رسد. یا گاهی از کلمه اجباری استفاده می کنم ممکن است بعضی ها مجبور شوند نانوایی که درست کرده اند را با هزار مشکل برگردانند.

سوال: من با شما موافق نیستم که نانوایی ها نمی توانند فروشگاه خود را راه اندازی کنند و به همین دلیل بیایند و نان گران تری بدهند. آیا به نانوایی ها آرد یارانه ای نمی دهیم؟

ماروتپور: درست است که آرد همیشه در طول دوران پس از انقلاب یارانه داده شده است، اما نان فقط آرد نیست. مشکل این است که شاید همه دولت ها این مشکل را داشته اند که وقتی از یک قرص نان صحبت می کنیم، مثلاً آرد را 5 تومان می خریم و 9 تومان می دهیم. این مورد نیست. این آرد با مقداری مواد اولیه، خدمات و انرژی به یک قرص نان تبدیل می شود. قرار است قیمتی را تصویب کنیم که تصویب شود، بر اساس آن نان مورد نظر خود را بخرید، اما اول سال یا وسط سال حقوق، انرژی، آب، برق و گاز کارگری. تمام خواهد شد.

سوال: اگر از اواسط سال گذشته صحبت کنیم، آیا قیمت نیروی کار افزایش یافته است؟

ماروتپور: شاید شاهد باشیم که قیمت نیروی کار افزایش نیافته است.

سوال: آیا هم از نظر بیرونی و هم داخلی افزایش پیدا نکرده است؟

ماروتپور: شما اصلا نمی توانید کار پیدا کنید. به این دلیل نیست که شما فکر می کنید که آنها نافرمانی شده اند. هرکسی که بخواهد کار کند باید هزینه آب و برق این کشور را بپردازد. تو کاملا “درست میگی. اگر بخواهد خانه‌اش را در ماه ژوئیه و آگوست عوض کند، باید پول زیادی برای پیش‌پرداخت یا اجاره بپردازد و همه اینها متأسفانه روی کسب‌وکارها تأثیر می‌گذارد و اوضاع را تغییر می‌دهد، چرا این اتفاق نمی‌افتد. در صنایع دیگر زیاد است؟ چون نان نقطه قوت مردم ایران است، یعنی همه ایرانیان در هر سنی از نان استفاده می کنند و با افزایش قیمت غذا، مردم پول بیشتری برای نان می دهند و وقتی گران می شود، مردم کاملاً درست می گویند. مثلاً اگر 2500 تومان فروخته شود مجبور می شود آن را 5000 تومان بخرد. من در مورد همه صحبت نمی کنم. حالا نانوا هم میتونه بگه کنجد گذاشتم یا سبوس گذاشتم. در مقایسه با گذاشتن سبوس روی نان، این اشتباه محض و غیرعلمی است. نه، از نظر بهداشتی درست است، همه این اتفاقات می افتد تا نانوا بتواند مغازه خودش را راه اندازی کند.

سوال: می فهمم که این کار موجه است، الان پیام های زیادی وجود دارد که می گویند نانوایی ها تعطیل هستند و کار نمی کنند، دلیلش این است که با یارانه آرد می خرند، اما نان به مردم نمی دهند. نانوایی که تعطیل است و کار نمی کند سهمیه آرد خود را نمی گیرد؟

ماروتپور: ابتدا تعزیرات بر اساس پخت آرد می دهد. اگر عده ای تقلب کنند، نمی توان گفت چند نانوایی داریم. وقتی برای آرد از دولت یارانه می گیریم، موظف هستیم. آنها نباید هیچ قیمتی را تغییر دهند. اصلاً در این مرحله مجبور به بستن هستند.

سوال: منظور من این نیست، متخلفان را نباید یکی بدانیم، وقتی قیمت مصوبی برای نان داریم باید به آن پایبند باشیم، استانداردی برای نان داریم که باید رعایت کنیم، نانی که در واقع همین است. ماده اصلی آرد و با کمک هزینه در اختیار مردم قرار می دهیم. باید ببینیم و قیمتش هم تایید شده. در صورت نیاز به تغییر قیمت اتحادیه هایی مثل شما و سایر دوستانی که در این زمینه فعال هستند با تحلیل قیمت خود به میدان می آیند. بر اساس تحلیل ها احتمالاً قیمت نسبت به قیمت مصوب تغییر می کند، اما وقتی آنالیز را ارائه نمی دهید و می بینیم نانوایی ها می آیند و مقدار نان را کم می کنند، کم فروشی می شود، گران فروشی می شود، علت این است که نانوایی بگیرد. سهمیه آرد خود را دارند و نانوایی ندارند شما می گویید مجازات ها بر اساس تحلیل است. من خیلی مخالفم چون اصلا اینطور نیست. ما مجازات های این دسته را بسیار بزرگ می دانیم در حالی که اصلا اینطور نیست. نمی توان گفت سهمیه آرد به او تعلق می گیرد یا خیر تخلف است.

ماروتپور: من با یک پسر 111 ساله در نان صحبت می کنم. شما می گویید چون این قیمت را برای آرد می دهند باید قیمت مصوب باشد، من می گویم اصلا چنین چیزی وجود ندارد.

سوال: نگفتم لازم است

ماروتپور: اگر یکی از بستگان مسئول بیاید و تلفنی صحبت کنیم، می گویم کاملاً درست می گویید. اگر مثلا فرمول سیار بود می گفتند امروز چون آب و برق گران شده یک واحد گاز مثلا 5 میلیون تومان 60 میلیون رسیده است. من نمی خواهم بگویم دولت بدون برنامه این کار را انجام می دهد، دولت قطعاً کار خود را به درستی انجام می دهد، اما اگر بخواهد وقتی این افزایش قیمت اتفاق می افتد، آن را کاملاً تعدیل کند، چه روی هزینه انرژی، چه خدمات، یا مواد اولیه درست می گویید، تولید کننده موظف است تحلیل قیمت مواد اولیه، خدمات، انرژی و حتی سودی که به دست می آورد را اعلام کند و به مشتری اطلاع دهد. من کاملا به حرف شما اعتقاد دارم که مردم واقعا با نان و خرید نان و نان خوردن مشکل دارند و همچنین قبول دارم که چندین نرخ وجود دارد، هرکس هر کاری می خواهد انجام می دهد و این هم اشتباه است، اما منظورم این است که اگر این اتفاق بیفتد شما هستید. حالا یک نانوا، من صادقانه می گویم، شما نانوا نمی توانید گیر بیفتید، نه اینکه او نمی خواهد کار کند، شاید شغل های دیگر برای آنها جذاب تر باشد.

سوال: اینها دلیل نمی شود که ما گران بفروشیم، من نمی گویم قیمت مصوب قیمت مناسبی است، نمی گویم قیمت اشتباه است، می گویم اینها دلیلی برای گران فروشی یا فروش نیست. اجناس با قیمت پایین، شاید نان اولین چیز باشد و آخرین نقطه قوت مردم ما باشد و بازار باید با همه مشکلاتی که در بازار نان خود داریم و گلایه مردم، سیستمی بهتر از شرایط فعلی داشته باشد. مردم می‌توانستند تکه کوچک‌تری از گوشت قرمز یا گوشت سفید بدهند تا سر سفره‌شان بدهند، اما نتوانستند سهم نان را در سفره‌شان کم کنند و حتی آن را افزایش دهند، بنابراین باید هزینه‌های ویژه‌ای پرداخت کنید. بازار نان و قیمت آن کوتاه فروشی، گران فروشی یا هر چیز دیگری، تنظیم بازار را مختل می کند.

ماروتپور: از من پرسیدی من گران فروشی یا کم فروشی را قبول ندارم چون خلاف همه چیز است اما شما می گویید دلیلش چیست؟ دلیل را گفتم و تایید نکردم، چون هیچکس تخلف را تایید نمی کند.

سوال: مردم برای این امر هزینه می کنند. هماهنگی بین شما و دولت باید انجام شود تا قیمت عادلانه ای ارائه شود.

ماروتپور: من فکر می کنم انشاءالله دولت پیش برود و بتواند مردم را نجات دهد، منظورم این نیست که به حرف هر تولیدکننده گوش کنند، اما واقعیت این است که این تحلیلی که شما می گویید باید انجام شود و مردم بتوانند آن را بپزند. نان سالم