در ماه های اخیر خبرهای نسبتا خوبی در خصوص وضعیت دریاچه ارومیه دریافت شده و از برنامه ریزی دولت برای احیای این دریاچه خبر داده شده است که یکی از آنها بهره برداری از سد چپرآباد در ماه جاری است.
به گزارش ای بی اس نیوز، در یک بازه زمانی 15 ساله شاهد کاهش 10 درصدی بارش ها در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه بوده ایم. افزایش روزانه دما باعث تبخیر 30 میلیون مترمکعبی و 2 میلیارد مترمکعب آب در دریاچه ارومیه در سال می شود.
طی یک سال گذشته از جمله علل وضعیت حاد دریاچه ارومیه، کاهش 60 درصدی بارش برف در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، کاهش 10 درصدی سطح برف و 55 درصدی ارتفاع آن داشته ایم. در واقع تغییر اقلیم، افزایش دما، کاهش نزولات جوی به ویژه برف، مصرف بی رویه آب در بخش کشاورزی و چاه های غیرمجاز از عوامل اصلی وضعیت فعلی دریاچه هستند.
علیرغم اینکه توسعه کشاورزی نباید در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه صورت می گرفت، اما مساحت اراضی کشاورزی از 390 هزار هکتار در سال 1377 به 520 هزار هکتار در سال 1397 افزایش یافت، 115 هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز فعال است. در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه در همین حال ۴۲ هزار حلقه چاه غیرمجاز فعال یک میلیارد مترمکعب آب مصرف میکنند.
در سالهای اخیر بهجای کشت محصولات کمآب، محصولات با درصد آب بالا بهگونهای کشت میشوند که سه محصول یونجه، سیب و چغندر قند بیشترین مصرف آب را دارند. عیسی بزرگ زاده، سخنگوی صنعت آب در این خصوص به ای بی اس نیوز گفت: تولید سیب در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه افتخار نیست و صنعت آب سازمان آب کشور معتقد است روند استفاده از آب برای توسعه کشاورزی غیراستراتژیک است. تولیدات حوضه آبخیز دریاچه ارومیه باید متوقف شود.
وی در پاسخ به تولید انبوه سیب در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه گفت: متاسفم که از آب مورد نیاز دریاچه ارومیه برای تولید محصولات کشاورزی استفاده می شود. آمارها نشان می دهد که 57 درصد از آب مصرفی کشاورزی حوضه آبخیز دریاچه ارومیه صرف تولید سیب، یونجه و چغندر قند می شود.
به گفته کارشناسان، تغییرات اقلیمی، توسعه کشاورزی و کشت محصولات غیراستراتژیک به تناسب توان حوضه از مهمترین دلایل شکل گیری وضعیت نامطلوب دریاچه ارومیه است.
بهره برداری از سد چاپار آباد در مهرماه
اما خبر خوش برای دریاچه ارومیه، بهره برداری از سد چپر آباد به عنوان یکی از پروژه های آبرسانی دریاچه ارومیه در مهرماه امسال است. و آغاز بهره برداری اجرایی آن در تمام طول تاج این دریاچه آماده بهره برداری نهایی می باشد. این سد 488 متر، عرض تاج 10 متر، ارتفاع پی ها 34 متر و مساحت مخزن 550 هکتار است.
سالانه 27 میلیون مترمکعب آب جاری از رودخانه کانیرش و حدود 50 میلیون مترمکعب از آب سد سیلوه به مخزن سد چپرآباد هدایت می شود. این سد دارای مخزن آبی به حجم 38 میلیون و حجم تنظیمی 71 میلیون مترمکعب است: تامین بخشی از نیازهای زیست محیطی دریاچه ارومیه مهمترین هدف اجرای سد چاپار آباد، آب رها شده از سد است. در مسیر رودخانه کانیرش به گدارچای و در نهایت به دریاچه ارومیه می پیوندد.
در حال حاضر پروژه سد چاپار آباد و احداث جاده جایگزین اشنویه به پیرانشهر به طول 14 کیلومتر و همچنین با هدف تقویت زیرساخت های ارتباطی حدود پنج کیلومتر راه روستایی در محدوده احداث به پایان رسیده است. با سایر نتایج اجرای این پروژه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
همچنین با تلاش جدی دولت از جمله تصویب اعتباری بالغ بر 2300 میلیارد تومان در سال جاری برای نجات دریاچه ارومیه، پیش بینی می شود پرونده پروژه های نیمه تمام تاپایان در سال جاری بسته شود.
با تکمیل پروژههای سختافزاری، دولت بر پروژههای نرمافزاری بهویژه تغییر مدل کشت و روند تکمیل پروژههای نیمه تمام تمرکز خواهد کرد، زیرا فاز دوم معدن سیب، تصفیه آب مرکز تبریز، سد چپرآباد و ساماندهی چاه های غیرمجاز و پیش بینی هوا بر اساس نزولات جوی. شرایط خوب در پاییز دریاچه ارومیه در ماه های آینده وضعیت خوبی خواهد داشت.
انتهای پیام