در 31 خرداد 1402، بانک مرکزی اعلام کرد که مدل رتبهبندی اعتباری اشخاص حقیقی در شورای ارزیابی اعتبار بررسی و تصویب شده است، فرآیندی که با جمعآوری اطلاعات مربوط به سوابق مالی و اعتباری به شناسایی افراد خوب و بد کمک میکند کشور، موضوع اعتبارسنجی در سال 1384 مطرح و آیین نامه آن در سال 1385 به تصویب رسید و در سال 1387 اصلاحاتی انجام شد.
اعتبارسنجی که قرار بود راه را هموار کند اما حالا به نظر می رسد مانعی برای عده ای شده است. عباسی یکی از مخاطبان ای بی اس نیوز در این خصوص گفت: در بحث احراز هویت نباید این که قسط باید واریز شود ملاک اولیه باشد چرا که ممکن است شخص در واقع امین باشد اما این کار را انجام نمی دهد. در آن دوره شرایط مساعدی دارند، اعتبار باعث دور شدن فرد از تسهیلات می شود که باید مورد توجه قرار گیرد.
اسد نژاد یکی دیگر از مخاطبان ای بی اس نیوز گفت: مدل راستی آزمایی باید در ابعاد بیشتری بازنگری شود تا متقاضیان واقعی بتوانند تسهیلات را دریافت کنند و مدل فعلی واقعا نیاز به بازنگری دارد.
در همین رابطه مهران محرمیان معاون فناوری های نوین بانک مرکزی درباره گلایه مردم از سازوکار اعتبارسنجی بانک ها گفت: حتی با تاخیر یک روزه در پرداخت اقساط، رتبه اعتبارسنجی آنها کاهش چشمگیری پیدا می کند، در حالی که امکان دارد کارگران با تاخیر حقوق خود را از کارفرما دریافت کنند، گفت: مدل جدید احراز هویت بانکی هنوز اجرایی نشده است و در مدل جدید مدلی برای رفتار مردم در پرداخت اقساط وجود دارد که تنها بخشی از اعتبار است. در حالی که در مدل فعلی تقریباً همه امتیازها به رفتار افراد در پرداخت حق بیمه بستگی دارد، هرکسی که به موقع پرداخت نکند به رتبه پایین تری تنزل می یابد.
وی افزود: در مدل راستی آزمایی جدید عوامل دیگری در طبقه بندی موثر خواهند بود و عواملی که در این مرحله اضافه می شود سابقه محکومیت های مالی است. همچنین یکی از موضوعات جدید در مدل راستیآزمایی، درصد یارانهها است و از این پس افرادی که از دهکهای پایین جامعه یارانه دریافت میکنند، نمیتوانند به تعداد زیاد وام بانکی دریافت کنند. سقف تسهیلات برای دارندگان اطلاعات درصدی از حمایت تعیین شده است.
محرمیان ادامه داد: در مدل جدید مسائل مالیاتی، جرایم رانندگی، نحوه تسویه تعهدات ارزی و سایر موارد مورد نظر در شبکه بانکی اضافه می شود و در مدل جدید آرایش دقیق تری صورت گرفته است.
سیستم راستی آزمایی در سال 1403 هجری قمری اجرا می شود
محرمیان پیش از این عنوان کرده بود: سامانه راستیآزمایی که بر اساس هوش مصنوعی طراحی شده است، از اوایل سال جاری این مدل را اجرا میکند و برای افزایش رتبه تأیید برای دریافت خدمات بانکی معرفی میشود.
پیش از این اصغر بالسینی، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با ای بی اس نیوز، بهبود سیستم اعتبارسنجی را به طور کلی شامل دو موضوع می کند. اولاً تشویق سیستم بانکی به بازپرداخت و ثانیاً در سطح کلان سرعت بازپرداخت تسهیلات خرد تسریع می یابد که گام بزرگی است که قطعاً به نظام اقتصادی کمک می کند.
کمک به کاهش ریسک از طریق تایید اولیه در سیستم بانکی
مهدی میرزایی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار گروه اقتصادی ای بی اس نیوز : در خصوص احراز هویت در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که بانک ها مطرح می کنند که با مشکل و ریسک برای دریافت کنندگان وام مواجه هستیم. تسهیلات تسهیلات را به درستی بازپرداخت نمی کند. بر این اساس، راستیآزمایی اولیه و دقیق، تمرکز اصلی است که میتواند این خطرات را کاهش داده و مشکلات را حل کند.
این کارشناس اقتصادی افزود: زمانی که این ریسک کاهش یابد، سایر ریسک های مرتبط در این حوزه نیز به صورت متوالی کاهش می یابد و این امر می تواند علاوه بر کاهش ریسک ها در ابعاد کلان اقتصادی، اعطای تسهیلات به ویژه وام های خرد را تسریع کند تا وام ها اثربخش باشد. زیرا بهانه های کمتری نیز وجود دارد به طور کلی تایید بازپرداخت تسهیلات جزئی می تواند موثرتر باشد، زیرا موضوع عدم پرداخت در تسهیلات جزئی کمتر است و این موضوع بیشتر در موضوع مطرح می شود. زمینه مجموع امکانات که باید در این زمینه دقیقتر باشد و اجرای مدل جدید با توجه به اهمیت مدل جدید بسیار ضروری است.
همچنین آلبرت بگزیان، اقتصاددان در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های ای بی اس نیوز ؛ گفت: احراز هویت یک موضوع بسیار مهم در فشار دادن امکانات، احراز هویت است که در مدل فعلی دارای اشکالاتی است و در برخی موارد به جای تسهیل کننده، بازدارنده است. در حال حاضر بانک مرکزی خبر اعتبار سنجی شده است، مدلی که نیازمند اجرای هرچه سریعتر آن با توجه به شرایط اقتصادی فعلی است تا این بازداری از مدل فعلی شرایط را دشوارتر نکند.
حال باید منتظر ماند و دید بالاخره کی روش تایید جدید اجرا می شود؟ اعتبار سنجی که به گفته کارشناسان در حال حاضر برای پیاده سازی مدل جدید ضروری تلقی می شود.
خبرنگار: کیمیا گولیبور