گشایش نفت ایران پس از جنگ روسیه و اوکراین
اتاق بازرگانی ایران به دنبال تحلیل وضعیت اقتصاد ایران در سال 1402 و ارزیابی از روند سال جدید، آخرین تحولات صنعت نفت را تحلیل کرده است.
به گزارش ای بی اس نیوز، بازار نفت در سال 1401 با چالش های مختلفی مواجه شد و در نیمه اول سال به دلیل بهبود اقتصادی در عرصه بین المللی و ادامه تنش های ژئوپلیتیکی در اروپا، قیمت نفت روند صعودی را طی کرد.
سیاست های پولی محدودکننده بانک های مرکزی و نگرانی ناشی از بحران احتمالی انرژی در منطقه یورو این روند را تسریع کرده است. علاوه بر این، اقدام اتحادیه اروپا برای پر کردن مخازن ذخیره گاز در افزایش قیمت و تقاضا برای نفت خام موثر بوده است. اما در نیمه دوم سال 2022 به دلیل تهاجم مجدد ویروس کووید-19 به چین و اجرای سیاست های سختگیرانه صفر کووید، رشد تولید ناخالص داخلی این کشور تحت تاثیر قرار گرفت و تقاضا برای نفت در بازار کاهش یافت. از سوی دیگر، پس از تکمیل مخازن ذخیره گاز در اروپا و آزادسازی تدریجی ذخایر استراتژیک نفت خام توسط کشورهای عضو OECD، قیمت نفت خام در نیمه دوم سال به کاهش ادامه داد. اما اوپک پلاس وارد بازی شد و با اعمال سیاست کاهش دو میلیون بشکه ای عرضه نفت تا پایان سال 2023، روند بازار را تغییر داد، این سیاستی است که اوپک از اکتبر در نظر داشت اجرا کند و مدتی بعد تقاضای قیمت نفت تغییر کرد.
صادرات نفت در ایران در تابستان 1401 به بالاترین حد خود در چهار سال اخیر رسید که این رقم در مقایسه با تابستان 1400 تقریباً 50 درصد افزایش یافت و به گفته برخی تحلیلگران، دلیل اصلی این رشد، جنگ روسیه و اوکراین است. . البته اقتصاد وابسته به نفت ایران فراز و نشیب های زیادی داشته و هر بار تحت تاثیر تحریم ها از حجم صادرات کاسته شده است.
البته در نیمه اول سال 2011 درآمد حاصل از فروش نفت ایران 29 میلیارد و 394 میلیون دلار بوده که از زمان آغاز تحریم ها پس از برجام بی سابقه بوده است.به گزارش رویترز، صادرات نفت ایران به ایران به بالاترین سطح خود رسیده است. در دو ماه آخر سال 2022 و سال 2023 با محموله های بیشتر به چین و ونزوئلا آغاز خواهد شد.
از سوی دیگر بودجه 1402 بر اساس برنامه ریزی نمایندگان مجلس با میانگین فروش 1.4 میلیون بشکه نفت در روز با نرخ 85 دلار تنظیم شده است. بر این اساس پیش بینی می شود دولت تا پایان سال جاری 43 میلیارد و 435 میلیون دلار از محل فروش نفت درآمد کسب کند.
البته نفت ایران هم تهدید شد. جنگ روسیه و اوکراین معادلات پیچیده ای را برای بازار نفت ایران ایجاد کرده است. چندی پیش فعالان صنعت نفت از تخفیف 30 دلاری نفت روسیه و تفاوت 10 درصدی آن با قیمت نفت ایران خبر دادند و گفتند تزارها مشتریان بزرگ نفت ایران مانند چین و هند را به بازار خود جذب کرده اند. . فعالان صنعت نفت ایران می گویند تخفیف های زیاد روسیه بر روی نفت این کشور، مشتریان سابق بازار ایران یعنی چین و هند را بر آن داشته است تا مقادیر قابل توجهی نفت از روسیه خریداری کنند و جایگزین ایران شوند.
رضا پدمار کارشناس حوزه انرژی در خصوص بازار نفت در سال جدید می گوید: قطعا سال 1402 در بازار نفت با توجه به تحولات سیاسی که جهان و ایران شناخته اند، با فراز و نشیب های زیادی خواهد گذشت. و بنابراین نه تنها عوامل سیاسی در آنها دخیل خواهند بود، بلکه عوامل طبیعی نیز در تعیین قیمت نفت در بازارهای جهانی موثر خواهند بود.
به گفته وی، علاوه بر مشکلات و تحولات سیاسی از جمله تنش بین روسیه و اوکراین که در جهان در حال وقوع است، افزایش تقاضا برای خرید نفت نیز باید مورد توجه قرار گیرد تا تنش اقتصادی که در حال حاضر برخی از کشورها برای آن استفاده می کنند، همچنین در گردش تجارت و رشد اقتصادی شتاب می گیرد که مطمئناً بر این بازار تأثیر خواهد گذاشت. البته ایران در سال جدید با چالش از دست دادن بازار چین و واگذاری آن به روسیه مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، بعید نیست که عربستان سعودی بخواهد برای کاهش نیاز نفت چین در مقابل ایران، لابی کند.
پایان پامبام