پذیرش مدیریت شایستگی در الگوی پیشرفت اسلامی ایران

این طرح مبتنی بر مبانی فکری سالم است. از منظر کیهان‌شناختی می‌توان گفت که جهان محل عمل و آزمایش و بستری برای تکامل و تعالی انسان یا سقوط عمدی روحی است و بر اساس سنت‌های الهی نسبت به اعمال انسان واکنش نشان می‌دهد. یکی از این سنت ها این است که تا مردم شرایط خود را تغییر ندهند، خداوند سرنوشت آنها را تغییر نمی دهد. یکی از مهمترین این تغییرات و تصمیمات، انتصاب افراد واجد شرایط یا فاقد صلاحیت برای اداره امور جامعه است که تأثیر تعیین کننده ای در سرنوشت جامعه دارد. از نظر انسان شناسی، هدف از خلقت انسان را شناخت و عبادت خداوند و در پرتو این امر، رسیدن به مقام قرب و خلیفه الی الله می دانیم. ادامه حیات انسان پس از مرگ و چگونگی زندگی اخروی بر اساس باور، بینش، منش، اخلاق، اعمال و رفتار مردم در زندگی دنیوی است.

به گزارش ای بی اس نیوز، به نقل از دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایران پیشرفت، نظام شایسته سالاری نظامی است که در آن بهترین و مناسب ترین افراد در سمت های مربوطه با بیشترین کارایی ممکن فعالیت می کنند. از سوی دیگر، وقتی قدرت و مسئولیت بر اساس سابقه دوستی، توانایی مالی، قدرت سیاسی، خویشاوندی و … به افراد داده شود، دیگر شایسته سالاری وجود نخواهد داشت.

تدبیر در بخش دوم تأکید می کند که داشتن معیارهای شایستگی برای تصرف مناصب کافی نیست، زیرا قدرت امانتی است که باید به افراد معتمد سپرده شود. اصولاً شایسته سالاری مرکز شایسته سالاری است. قوی و قابل اعتماد بودن، علمی و عملی بودن (از نظر دینی و سیاسی) یکی از مهمترین شاخص های صلاحیت دلال است.

در راستای چاره اندیشی و برآوردن این الزام جدی، بر اساس پیشنهاد اتاق فکر سیاسی در پیش نویس سند الگوی اسلامی پیشرفت ایران، اقدام مهمی با موضوع «تحویل و پذیرش مسئولیت ها و مدیریت ها بر مبنای شایستگی و احترام به موازین اسلامی با محوریت روحیه جهادی، سادگی، عدالت، صداقت، صداقت، ایثار، مسئولیت پذیری و رعایت حد معیشت با استفاده از نظام شناسایی و تربیت شایسته به ویژه جوانان، و از بروز حلقه های بسته مدیریتی جلوگیری کند.

برای تحقق چنین سیاست و برنامه ای نهادهایی مانند شورای نگهبان، شورای اسلامی، معاونت بازرسی نهادها، قوه قضائیه، صدا و سیما و همه رسانه ها دارای نفوذ و نقش اساسی هستند.

اجرای چنین طرح مهمی، ایجاد مراکز آموزشی برای کادرهای پیشرو، تکمیل و تقویت نظام ثبت اموال و املاک کارکنان دولت، جوانسازی معتدل نیروها و مدیران مؤسسات و نیز ضروری است. مانند استفاده از تجربیات مدیران ارشد، جدی گرفتن پدیده اتاق های فکر و …. . در صورت اجرای صحیح و مناسب این طرح شاهد دستاوردهای فرخنده ای از جمله: گسترش پاکیزگی در بین مسئولان، گسترش ساده زیستی در بین کارگزاران، تقویت احساس «همدلی بین مردم و مسئولان و تقویت همبستگی اجتماعی» خواهیم بود. نظام سرمایه، گسترش و تقویت «اخلاق» در بین مردم، تشکیل مراکز «آموزش مدیریتی» و جلوگیری از پدیده رانت.

قبول مسئولیت در نظام اسلامی اگر با نیت الهی و خدمت به بندگان خدا باشد، قطعاً در سرنوشت آینده انسان تأثیر بسزایی دارد و اگر با نیت دیگری انجام شود، عوامل سقوط روحی انسان را فراهم می کند. از منظر جامعه شناسی باید توجه داشت که جامعه به عنوان بستر تعامل و مشارکت برای رفع انواع نیازها و شکوفایی استعدادها، هویت فردی، اختیار و مسئولیت اعضا را نفی نمی کند. اما ممکن است به بینش، گرایش، شخصیت، ظرفیت و عمل داوطلبانه آنها بستگی داشته باشد. دادن و تأثیرگذاری بر مردم، به ویژه نخبگان. تعدادی دیگر از سنت های الهی حاکم بر جوامع و تاریخ عبارتند از: ارتباط تحولات اجتماعی با روح و اراده انسان; فراوانی نعمت ها به خاطر خداپرستی، درستکاری و استقامت؛ مجازات و عقوبت جامعه برای گسترش ظلم و فساد و گناه و ترک امر به معروف و نهی از منکر. ترک و واردات و تسلط مؤمنان بر اهل کذب; جهت گیری تاریخ به سوی آینده ای پیشرفته در تمامی ابعاد مادی و معنوی با حاکمیت ایمان و تقوا و رهنمودهای امام معصوم (ع).

اصولی که اعمال و رفتار کارگزاران را در انتقال و تصدی مسئولیت در نظام اسلامی هدایت می کند عبارتند از: – اصل عدالت، اقامه قسط و مبارزه با ظلم و فساد و تبعیض به عنوان یک اصل مرجع برای تحقق. از مدل پیشرفت – اصل شایسته سالاری با تأکید بر خلوص اقتصادی، سادگی و قابلیت اطمینان در اجرای نقش ها و مسئولیت ها. – اصل صداقت، شفافیت، مسئولیت پذیری، پاسخگویی و انسان بودن. – اصل کفایت در وسایل معیشت افراد جامعه، رعایت صرفه جویی در مصرف و پرهیز از اسراف و تبذیر. – اصل نفی ربا، ربا، تکثیر و گردش ثروت در دست ثروتمندان و نفی تقسیم طبقاتی. – اصل اقتصاد مقاومتی مبتنی بر عدالت مردمی، مردمی، درونی سازی و برون سازی و مدیریت جهادی.

همچنین در این طرح مشکل گردش نخبگان را با عبارت «جلوگیری از پیدایش حلقه های بسته مدیریتی» بیان می کند. از آنجایی که پیر شدن کارگزاران خطرات انسداد قدرت، رانت، محافل اجتماعی و غیره را به دنبال دارد و یکی از معضلات مدیریتی هر جامعه محسوب می شود، راه حل مبارزه با آن یکی شفاف سازی اطلاعات و دیگری تشویق و تزریق جوانان است. افراد در پست های رهبری جامعه قرار گیرند تا گردش نخبگان روال مناسبی پیدا کند.

در ادامه این طرح چند نمونه از این معنویت را برشمرده است. مهمترین معیار کارگزاران رعایت اصل سادگی قبل، حین و بعد از تصدی است. همچنین رعایت اصول اخلاقی در مقابل مردم و رای دهندگان از تعهدات کارگزار محسوب می شود. حد کافی از وسایل امرار معاش باید توضیح داده شود. ما سه سطح زندگی داریم: ضرورت، کفایت و رفاه. سطح اول محدود به ضرورت ها و تامین اولویت های زندگی است; سطح دوم فراتر از تامین مایحتاج اولیه با آسایش و صرفه جویی است. اما سطح سوم علاوه بر تامین مایحتاج و آسایش، تجمل گرایی و ثروت اندوزی را به همراه دارد. از مسئول نظام اسلامی انتظار می رود که نه آنقدر درگیر تامین مایحتاج زندگی باشد که نتواند به وظایف خود عمل کند و یا درگیر طمع و فساد شود و نه آنقدر در رفاه و فساد غرق شود. تجملاتی که از درد مردم رنج می برد… در جهل بماند، اما زندگی اش را در میانه این دو سطح تنظیم کند.

مرکز اسلامی ایرانی پیشرفت نوشت: شایسته سالاری یکی از ماندگارترین آرزوهای بشر و یکی از مظاهر آرمان عدالت خواهی در عرصه سیاست و توزیع قدرت و مسئولیت است. شایسته سالاری مستلزم آن است که از همه چیز و همه به درستی و بر اساس موقعیت مورد نظر و توانایی فرد انتخاب شده استفاده شود. معیارهای شایستگی شامل نمونه هایی مانند دانش، مهارت، هوش، انگیزه، نوآوری، خودکنترلی و غیره است.

کارگزاران جمهوری اسلامی بر اساس ارزش‌ها و آرمان‌های مطرح شده در انقلاب اسلامی انتخاب می‌شوند. به عبارت دیگر برای تصدی مناصب دولتی تخصص به تنهایی کافی نیست و فرد علاوه بر تخصص باید به ارزش های انقلابی پایبند باشد. دلیل آن این است که انقلاب اسلامی از ابتدای شکل گیری خود این شعار را صادر کرده است که انقلاب اسلامی به دنبال توسعه و پیشرفت در ایران است، اما از آفات توسعه غربی دوری می کند، به طوری که جنبه های مادی و معنوی در اسلام مهم است. پیشرفت و پیشرفت در مسائل مادی به تنهایی ملاک نیست.