این احتمال وجود دارد که در صورت ادامه مصرف فعلی، ایران از صادرکننده به واردکننده بنزین تبدیل شود

وی خاطرنشان کرد: بانک های این زنجیره با ایجاد نقدینگی با بازپرداخت وام، این چرخه را گسترش داده اند. با شعار کاهش شدت انرژی، قیمت ها منفجر می شوند، اما شیب نمودار به شدت افزایش می یابد. بنابراین معتقدم اصلاح نظام بودجه ای شرکت ملی نفت، شرکت ملی گاز و شرکت پالایش و پخش باید مورد توجه ویژه قرار گیرد و به سرعت از دلاری شدن اقتصاد فاصله بگیریم.

در ابتدای این جلسه محمد جعفری رئیس کلان اقتصادی سازمان برنامه و بودجه کشور به عنوان مدیر علمی جلسه ضمن برشمردن شرایط حساس کشور و جنگ ترکیبی دشمن علیه ملت ایران و لزوم تداوم برجام کار اصلی در کشور گفت: بدون شک الگوی حکمرانی در کشور سخت و پیچیده شده است و باید در این شرایط با دقت بالایی تصمیم گیری کنیم.

در ادامه جلسه همت قلی زاده، کارشناس صرفه جویی انرژی سازمان برنامه و بودجه گفت: معتقدیم یارانه پنهانی وجود ندارد، باید بحث فروش را در نظر بگیریم و مشکل اصلی کشور بنزین نیست.

**کارشناس صرفه جویی در مصرف انرژی: بنزین مشکل اصلی کشور نیست

وی با اشاره به قیمت واقعی بنزین طی چند سال گذشته بر اساس نرخ تورم، گفت: قیمت واقعی بنزین در حال کاهش است. دلیل این افت به نرخ تورم برمی گردد و این موتور تورم یارانه است. بنابراین اکنون قیمت واقعی بنزین در ایران بر اساس تورم کمتر از سال 59 است.

به گفته این معلم دانشگاه، مورد بعدی عدم تعادل تولید گاز در کشور است. به این معنا که هر چه تولید می کنیم مصرف می کنیم و در این شرایط اگر ادامه پیدا کند به عدم تعادل بسیار بالایی می رسیم. همچنین نقش ضعیف حمل‌ونقل عمومی یکی از چالش‌های انرژی در ایران است. از سوی دیگر، سرمایه گذاری ناکافی در زمینه تولید برق نیز از دیگر مشکلات حوزه انرژی کشور است.

وی ادامه داد: این دیدگاه که می گوید اگر قیمت حامل های انرژی را تثبیت کنیم، تورم عمومی نخواهیم داشت، لزوماً منجر به مهار تورم نمی شود. برعکس، مصرف سوخت در سال های اخیر از تولید فراتر رفته است. در سال 1986 سهمیه بندی مصرف بنزین را ترمز کرد.

وی با اشاره به بررسی های انجام شده و بررسی سناریوهای موجود اصلاح قیمت بنزین در مطالعه مذکور، ضمن بیان کیفیت این سناریوها، گفت: بر اساس نتایج این بررسی، ادامه روند سناریویی مطلوب نیست. در مورد سناریوی آزادسازی قیمت ها، این سناریو مورد پسند کارشناسان نیست. سناریوی تخصیص بنزین به شهروندان به جای خودرو که به صورت پایلوت در کیش اجرا شد و همچنین سناریوی اخذ مالیات از مصرف بی رویه و قیمت شناور به عنوان یک گزینه اقتصادی در بین کارشناسان این پژوهش پذیرفته شد.

وی با اشاره به حجم یارانه انرژی در ایران بر اساس داده های جهانی، گفت: یارانه انرژی در ایران شامل 5 میلیارد دلار در بخش نفت، 12.5 میلیارد دلار در بخش گاز و 12.2 میلیارد دلار و میلیاردها دلار یارانه برق است که البته این رقم است. بر اساس قیمت ها، محاسبه شده در سطح جهانی.

این کارشناس اقتصاد انرژی افزود: طبق گزارش های شرکت ملی نفت، نفت خام را در سال 1397 بشکه ای 620 هزار تومان و در خارج از کشور 320 هزار تومان می فروختیم، بنابراین فکر می کنم باید به قیمت تمام شده انرژی توجه کنیم.

**پیشنهاد کارشناسان صرفه جویی در مصرف انرژی: قیمت گذاری شناور بنزین بر اساس فوب خلیج فارس به جای قیمت گذاری اجباری

وی خاطرنشان کرد: مشکل دوم مقایسه شدت انرژی ایران با شاخص جهانی آن است که به تاثیر انرژی بر تولید ناخالص داخلی اشاره دارد و شاخص دیگر انتشار گازهای گلخانه ای است.

قلی زاده با اشاره به دلاری شدن اقتصاد ایران ادامه داد: در سال 1385 در صورت های مالی پالایشگاه های کشور نفت خام بهای تمام شده لحاظ نشده است. پدیده انفجار نقدینگی و تولید تقاضای نقدینگی از سال 1385 آغاز شد و اکنون قیمت آن حدود 10 هزار تومان است، متوسط ​​قیمت تمام شده فرآورده های پالایشی، با فرض عدم احتساب قیمت نفت خام، قیمت تمام شده بنزین. حدود 600 تومان است و در واقع با اقدام سال 86 یک مرکز تورم زیستی ایجاد کردیم.

وی در تشریح این مدل بر عدم دستکاری قیمت و مقدار سهمیه ای موجود با معرفی مدل این پژوهش تاکید کرد و خاطرنشان کرد: با شناور بودن قیمت بر اساس مدل موجود، تنها باید در بخش بدون سهمیه اعمال شود. و این شناورسازی باید بر اساس FOB خلیج فارس باشد تا زمان خروج دائمی دولت از قیمت گذاری بنزین و اجتناب از قیمت گذاری اجباری باشد. بنابراین، قیمت‌گذاری شناور بیش از سهمیه‌ای بنزین پیشنهاد این مطالعه است.

این رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: بر اساس داده های موجود دهک ها بسیار به یکدیگر نزدیک شده اند و در هر سیاستی باید به این موضوع توجه شود. ضریب جینی کاهش یافته است اما این کاهش ضریب جینی ممکن است به معنای انقباض در اقتصاد باشد.

این کارشناس اقتصاد انرژی با تاکید بر موضوع آزادسازی قیمت بنزین خاطرنشان کرد: هر افزایشی لزوماً تأثیری بر مصرف ندارد و رویدادهای فرهنگی در صنعت و غیره مجموعاً بر افزایش مصرف تأثیر می‌گذارند. بنابراین معتقدم افزایش قیمت لزوماً منجر به کاهش مصرف نمی شود و در عین حال معتقدم اصل قیمت گذاری نیز بسیار مهم و موثر است اما تنها اصل موثر نیست.

وی با اشاره به مصرف انرژی در ایران گفت: ما رتبه 83 را در مصرف متوسط ​​خودرو در جهان داریم، بنابراین فکر می کنم مصرف بنزین در ایران کم است و مصرف سوخت در ایران بسیار کمتر از سایر کشورها است. از طرفی در کشور با هدر رفت انرژی وحشتناکی مواجه هستیم و فکر می کنم حتی قاچاق سوخت در کشور آنطور که گفته می شود وجود ندارد و باید بگویم که با پدیده گسترده پول جویی مواجه هستیم. در کشور.

این پژوهشگر اقتصاد انرژی ادامه داد: بر اساس اطلاعات موجود قیمت بنزین در ایران سومین قیمت بنزین در جهان است، بنزین در کشور 30 ​​هزار تومان است که با احتساب دلار 5 سنت است، ثالثاً به این معناست که نه زیاد و نه کم، بنابراین نباید به مردم گفت که بنزین در کشور ارزان است.البته این متغیر به تولید ناخالص داخلی و درآمد مردم مربوط است.

به گزارش گروه اقتصاد و کارآفرینی خبرگزاری آنا به نقل از مرکز تحقیقات توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه کشور، نود و هشتمین نشست علمی – تخصصی با رهبری علمی محمد جعفری، برگزار شد. رئیس کل اقتصاد سازمان برنامه و بودجه کشور و سخنرانی سیاب ممی پور، عضو هیئت علمی گروه انرژی و منابع اقتصاد اقلیم دانشگاه خوارزمی، محمد صیادی، عضو هیأت علمی و پژوهشگر دانشگاه خوارزمی حوزه اقتصاد انرژی و منابع و حمت قلی زاده کارشناس اقتصاد انرژی از سازمان برنامه و بودجه کشور و با مشارکت فعال مجامع علمی، پژوهشی، دانشگاهی و اتاق فکر، کارشناسان، مدیران و کارشناسان کل کشور. دستگاه های اجرایی aux و provincials به صورت مجازی برگزار شد.

این محقق و پژوهشگر اقتصاد کلان ادامه می دهد: نباید در مصرف متعارف قیمت ها را افزایش دهیم، بلکه در عین حال باید به مصرف بی رویه توجه کنیم و از طرفی مصرف سوخت را با ابزارهای فناورانه کنترل کنیم.

صیادی افزود: یکی دیگر از مشکلات مشعل گاز (گاز سوخته در اثر استخراج نفت) است که در سال های اخیر افزایش یافته است.

**عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی: آزادسازی قیمت بنزین راهی برای حذف یارانه پنهان سوخت نیست

وی افزود: تورم داخلی در ایران یک امر داخلی است و یارانه های پنهان ناشی از تورم داخلی است. بنابراین، آزادسازی قیمت راهی برای غلبه بر یارانه پنهان نیست و بنابراین به نظر من کنترل تورم مقدم بر آزادسازی قیمت انرژی است.

این پژوهشگر اقتصاد انرژی گفت: ضمن اشاره به زوایای پیدا و پنهان سناریوی مالیات بر مصرف سوخت، گفت: میانگین مصرف بنزین در ایران برای هر خانوار یک میلیون و 80 هزار تومان بر اساس مصرف سهمیه ای است. بر اساس بررسی های آماری تا 25 میلیون تومان در سال مصرف سوخت داریم.

ممی پور با اشاره به ملاحظات اجتماعی و اقتصادی گفت: باید قیمت سهمیه ای حفظ شود و قیمت خارج از سهمیه شناور باشد و در صورت تثبیت قیمت اصلاح قیمت به تدریج در قیمت سهمیه ای انجام شود و با این مدل. شاهد افزایش قیمت نخواهیم بود قیمت گذاری اجباری به طور کامل حذف می شود و قاچاق سوخت به طور کامل حذف می شود.

این پژوهشگر اقتصاد انرژی ادامه می دهد: افزایش نرخ ارز نتیجه کاهش ارزش پول ملی است. منظور ما از یارانه پنهان انرژی در ایران، واقعاً مسئله «هزینه فرصت» است و این هزینه فرصت به عوامل بسیاری بستگی دارد. نیروی محرکه این هزینه فرصت نیز یک عامل داخلی است.

در ادامه این نشست علمی، سیاب میمی پور، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد انرژی و منابع دانشگاه خوارزمی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش حامل های انرژی باعث تورم آن می شود؟ وی گفت: لزوماً بنزین منشا تورم نیست، بلکه موتور تورم که جای دیگری است باید اصلاح شود.

**استاد دانشگاه: به مردم نگویید بنزین در ایران ارزان است

** مصرف بنزین در ایران نسبت به بسیاری از کشورها کمتر است

وی ادامه داد: مصرف انرژی در دوره کرونا کاهش یافته بود اما پس از این مدت با افزایش مصرف مواجه هستیم و البته عدم بهینه سازی در صنعت همچنان در افزایش مصرف انرژی موثر است. بنابراین باید به صراحت تاکید کنیم که در حوزه انرژی با فرض تداوم وضعیت فعلی به کشوری صادرکننده و واردکننده تبدیل خواهیم شد. از سوی دیگر، تقاضای عمومی این است که صنعت خودرویی تولید کند که مصرف را کنترل کند.