هزینه اعلام پایان برجام برای ایران و آمریکا

قهرمان پور گفت: اعلام پایان برجام هم برای ایران و هم برای آمریکا هزینه دارد، دولت بایدن با شعار بازگشت به دیپلماسی وارد کار شده است و چه بخواهد از برجام خارج شود یا پایان آن را اعلام کند، ایران این کار را کرده است. دست بالاست و از طرف ایران لازم است و نمی بیند که چرا با اعلام آن می توان مکانیزم ماشه را فعال کرد و تحریم ها بازگشت.
این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که به نظر شما پس از انتخابات کنگره و با فرض پیروزی دموکرات ها، آمریکا همچنان همان موضع را خواهد داشت؟ وی گفت: موضع آمریکا تغییر نخواهد کرد. ارزیابی دولت بایدن از وضعیت کلی ایران این است که ایران در حال ضعیف شدن است و این تنها ارزیابی بایدن نیست. به گفته برخی کشورهای اروپایی و منطقه، آنها نیز این ارزیابی را دارند. هدف آن کاهش قدرت نظامی ایران نیست، اما به طور کلی قدرت ایران را در حال کاهش می دانند. آنها فکر می کنند تحریم ها تاثیر داشته و طبقات متوسط در ایران آسیب دیده اند و به نظر من حتی اگر دموکرات ها اکثریت مجلس سنا را حفظ کنند، دولت بایدن باز هم با همان دست فرمان پیش می رود و نخواهد داشت. تمایلی به دادن امتیازات بزرگ به ایران ندارند. البته ارزیابی تاکنون این است که دموکرات ها با وجود افزایش شدید قیمت سوخت در یک ماه گذشته وضعیت خوبی ندارند و این وضعیت کار را برای آنها سخت کرده است.
وی تاکید کرد: اما اروپا همچنان قادر به قطع تمامی کانال های ارتباطی با ایران نیست. در داخل اتحادیه اروپا حتی یک کشور وجود ندارد، جوزپ بورل تلاش می کند منافع مشترک اتحادیه با ایران را در سطح اتحادیه دنبال کند.
انتهای پیام
قهرمان پور تاکید کرد: نمیگویم آمریکاییها به مذاکره و توافق نمیرسند، اما معتقدم به توافقی معتقدند که در آن امتیاز قابل توجهی به ایران نمیدهند یا به عبارتی امتیازاتی را نمیدهند. ایران می خواهد و هر چقدر زمان بگذرد، توانایی ایران برای گرفتن امتیاز کاهش می یابد. امتیازاتی را که شش ماه پیش حاضر بودند به ایران بدهند، الان نمیدهند و آن امتیازهایی را که الان حاضرند بدهند، شش ماه دیگر هم نمیدهند.
این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به اینکه وزیر امور خارجه کشورمان در اظهارات خود همواره نگاه مثبتی به برجام و توافق دارد، می گوید آمریکایی ها به دنبال توافق هستند. وی با تاکید بر اینکه درباره ارزیابی امیر عبداللهیان قضاوتی ندارم، گفت: شاید ارزیابی ایشان این باشد که وقتی آمریکا امتیاز بزرگی نمی دهد بهتر از ایران است، وضعیت موجود را حفظ کنید. بحثی که از سوی دولت گفته شده زمستان سخت اروپا نزدیک است نیز به این فکر است که تیم ایران در انتظار کسب نقطه ضعف اروپا است تا با امتیاز دلخواه مذاکره را پیش ببرد.
وی پاسخ داد که در این روند آیا آمریکا می تواند پایان برجام را اعلام کند؟ وی گفت: برجام به آنها اعتبار دیپلماسی چندجانبه گرایی می دهد. من معتقدم پایان برجام اعلام نخواهد شد، اما هر دو طرف ایران و آمریکا میدانند که برجام منجر به تغییرات اساسی نخواهد شد.
رحمان قهرمان پور در گفت وگو با ای بی اس نیوز، با اشاره به مواضع مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه برجام دیگر در مسائل سیاست خارجی کشور اولویت ندارد و همکاری مقامات اروپایی با این مواضع آمریکا، اظهار کرد: فکر نمی کنم این موضوع باشد. هنوز امکان صحبت در مورد خاتمه برجام وجود دارد.” اما واقعیت این است که هر چه جلوتر برویم کارایی و مفید بودن آن کمتر می شود. همانطور که قبلاً گفتم، برجام در گذشته اهمیت استراتژیک خود را از دست داده است. زمانی که توافق هسته ای در سال 1994 امضا شد، هر دو طرف ایران و آمریکا معتقد بودند که این توافق می تواند تحولی جدی در سطح روابط ایجاد کند، اما اکنون این تحلیل وجود ندارد و چند نفر هستند که از برجام دفاع می کنند و بر این باورند که برجام می تواند با شرایط فعلی خود، تغییر چشمگیری در روندها ایجاد کند.
یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: حتی اگر دموکرات ها اکثریت مجلس سنا را در انتخابات آتی کنگره حفظ کنند، دولت بایدن همچنان با همان دست در مذاکرات برجام گام بر می دارد و تمایل چندانی به حرکت های بزرگ نخواهد داشت.امتیازاتی به ایران .
وی ادامه داد: در نتیجه موضوع کلی برجام برای دو طرف کم ارزش شده و از دستور کار سیاست گذاری خارج شده است. اما متأسفانه روند کنونی به گونه ای است که برجام تحت تأثیر سایر رویدادها و تحولات سیاسی بین المللی قرار گرفته است. این تغییرات می تواند در روند مثبت یا منفی باشد و به همان نسبت روی آکورد تأثیر بگذارد، اما در کل این آکورد دستخوش تغییراتی شده است. هر دو طرف ایران و آمریکا منتظر فرصت مناسبی هستند که مثلاً رقبای داخلی اعتراض نمی کنند و شرایط به نفع آنها برای احیای معامله است.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: اکنون شکل برجام حفظ شده است اما اهمیت، اثربخشی و تأثیر آن در ایجاد تحولات سیاسی و اقتصادی چشمگیر کمتر از گذشته است.
در پاسخ به این سوال که آمریکا بیش از اروپا اصرار دارد که برجام دیگر در دستور کار نیست یا رو به پایان است، دلیل این اختلاف نظر چیست؟ وی گفت: فکر نمی کنم تفاوت اساسی و راهبردی بین دیدگاه اروپا و آمریکا وجود داشته باشد، این تفاوت عمدتا روشی و تاکتیکی است. جنگ در اوکراین باعث تضعیف اروپا و افزایش وابستگی آن به آمریکا شده است. دلیل فرهنگی دارد که اروپا علنا و صریح درباره پایان برجام صحبت نمی کند، زیرا آنها به اندازه آمریکا شفاف و مستقیم نیستند و سعی می کنند کمی مخفیانه تر صحبت کنند و دلیل دیگر این است که طرف اصلی در برجام علیه ایران آمریکا است و اروپا فکر می کند دلیلی برای ارزش دادن بیش از حد به نتیجه وجود ندارد.