وام سپرده مسکن؛ ادامه طرح شکست خورده؟ / وامی که به مستاجران و کنترل اجاره کمکی نکرد

وزیر سابق راه و شهرسازی: هر رقمی که برای وام و ضمانت اعلام کنیم، مالکان اجاره مسکن را هم کاهش می دهند.
absnews
سرانجام وام ضمانت مسکن 2019 / آغاز پرداخت وام 50 میلیون تومانی جهانی
کارشناسان اقتصاد مسکن: مانور دولت برای وثیقه مسکن نمایشی بود/ وثیقه به دست مستاجران نرسید
وام مسکن 1400 چه شد؟ /سوئیچ به 70 میلیون تومان
آمار رسمی: رشد 84 درصدی اجاره بهای مسکن در 3 سال وام مسکن و پیش پرداخت
تضمین وام مسکن 1401; قربانی افزایش 100 میلیونی اجاره / وام دارو دریافت کرد؟
در حالی که فعالیت ستاد ملی مقابله با کرونا به دلیل مهار نسبی شیوع این ویروس در پایان سال گذشته و ابتدای سال جاری ضعیف شده بود، دستگاه حاکمیتی بخش مسکن اعطای تسهیلات سپرده مسکن را در سال جاری تمدید کرد. 1401 از این کرسی به شورای عالی. هماهنگی رهبری تقویت شده و تیرماه امسال مصوبه این شورا در خصوص اعطای تسهیلات سپرده مسکن به بانک مرکزی ابلاغ شد.
با این حال بررسی های میدانی از بازار رهن و اجاره مسکن در نقاط مختلف شهر تهران حاکی از آن است که اگرچه وام و سپرده مسکن در سال جاری نسبت به سال 1398 در تهران دو برابر شده است، اما رشد قیمت ها در بازار اجاره مسکن تا 3 برابر بیشتر بوده است.
در سال 1400 بیش از 225000 مستأجر تا سقف 10000 میلیارد تومان از بین 900000 متقاضی اعطا شد که این به معنای اعطای این تسهیلات به یک چهارم (25%) از متقاضیان است. دلیل اینکه در سال گذشته نسبت به سال قبل افراد بیشتری توانستند از تسهیلات سپرده مسکن بهره مند شوند این است که در سال 1400 اعلام شد کسانی که در سال گذشته وام سپرده دریافت کرده اند اما هنوز تسویه نکرده اند، نخواهند بود. قادر به پرداخت سپرده در سال بعد. 1400) دوباره وام سپرده مسکن دریافت کنید.
برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که تدوین برخی مصوبات در خصوص بازار اجاره مسکن اثر آرام بخشی دارد و نمی تواند پاسخگوی نیاز خانوارهای مستاجر بلندمدت باشد.
آمار غیر رسمی: تا 3 برابر اجاره مسکن در تابستان 1401 نسبت به تابستان 1398
این وضعیت در سایر مناطق پایتخت نیز کم و بیش به همین منوال است و به نظر می رسد مبلغ وام و ضمانت نامه پرداختی در تهران (100 میلیون تومان) یک سوم یا حداکثر نیمی از ضمانتنامه ارائه شده توسط مالکان در مسکن را پوشش می دهد. بازار اجاره .
این روند (اعطای تسهیلات ودیعه مسکن به مستاجران) در سال 1400 ادامه یافت و مصوبه سال 1399 ستاد ملی مقابله با کرونا در خرداد 1400 تمدید شد، اما سقف اعلام شده این تسهیلات برای سال 1400 به ترتیب 70، 40 و 25 میلیون تومان بود. تهران، کلانشهرها و سایر شهرها با نرخ سود 13 درصد و بازپرداخت وام 70 میلیونی 5 ساله و بازپرداخت سایر شهرها 3 سال تعیین شده است.
از سوی دیگر یکی از مشکلاتی که برای وام و ضمانت مسکن در سال جاری پیش آمد این بود که در سال اول اجرای این طرح (1398)، تسهیلات مذکور (ضمانت مسکن) بخشی از برداشت یک میلیاردی بود. دلار از محل صندوق توسعه ملی برای مهار موفقیت آمیز ویروس کرونا، رهبر معظم انقلاب بودند، اما در سال 1401 با توجه به اینکه بانک ها باید این وام را از محل منابع داخلی خود پرداخت می کردند، از محل خارج شد تا «بانک ها را ملزم کنند بر اساس قانون جهش تولید مسکن قرار بود به نهضت ملی مسکن داده شود، اما بانکها آن را به وام سپرده مسکن دادند.
کارشناسان اقتصادی: انتشار اخبار وام و تضمین مسکن تورم مورد انتظاری را در بازار اجاره ایجاد کرده است
این در حالی است که براساس آمار رسمی بانک مرکزی، اجاره بها در پایتخت از ابتدای فروردین امسال تا پایان شهریور به طور متوسط 20 درصد افزایش یافته است. همچنین اجاره بها در شهریور 1401 نسبت به شهریور 1400 تقریباً 41 درصد افزایش داشته است. این شاخص (رشد اجاره بها) در شهریور 1400 نسبت به شهریور 1399 (اولین سال ارائه تسهیلات تضمینی مسکن) نزدیک به 43 درصد افزایش نشان می دهد. بنابراین در طول 3 سال اجرای طرح یارانه تسهیلات سپرده مسکن، اجاره بها در شهر تهران میانگین رشد نزدیک به 84 درصدی را نشان می دهد.
برخی دیگر از کارشناسان اقتصاد مسکن معتقدند اعطای این تسهیلات نه تنها کمکی به مستاجران نکرده است، بلکه با توجه به اینکه درصد کمی از متقاضیان واقعی با وجود مشکلات و موانع فراوان در شبکه بانکی می توانند این تسهیلات را دریافت کنند، عملا بر علیه خود عمل کرده است. شرق
به عبارتی با انتشار اخباری مبنی بر اعطای وام به مستاجران، «تورم مورد انتظار» به تنش در بازار اجاره مسکن دامن زد و برخی مالکان ارقام تسهیلات اعطایی را به مبلغ ودیعه مسکن اضافه می کنند.(پیش نقدی).
به گفته مهدی سحابی، معاون اعتبارات بانک مرکزی، از ابتدای طرح بازپرداخت وام مسکن (تیرماه سال جاری) تا پایان 21 مهرماه امسال، 94 هزار مستأجر از بین حدود 500 هزار متقاضی، در مجموع 5850 میلیارد تومان در سال جاری دریافت کردند. وام کمک مسکن نرخ سود 18 درصد و بازپرداخت 5 ساله از بانک های عامل دریافت کردند. به عبارت دیگر حدود یک پنجم (20 درصد) نامزدها توانستند از این تسهیلات بهره مند شوند.
به عنوان مثال، مبلغ ودیعه مسکن (رهن) برای یک واحد مسکونی 50 تا 75 متری در منطقه 10 تهران (یکی از مناطق پرطرفدار برای مستاجران دهک های متوسط و پایین) به طور متوسط بین 35 تا 50 میلیون تومان است و اجاره ماهانه آن بین 500 هزار و 1000. قبلا نیم میلیون تومان بود اما امسال به 150-250 میلیون تومان ودیعه و 3.5-6 میلیون تومان اجاره ماهانه رسید.
در همین حال محمد اسلامی وزیر اسبق راه و شهرسازی نیز از وجود برخی انحرافات در دریافت این تسهیلات خبر داد و گفت: یکی از مشکلاتی که در تسهیل ودیعه مسکن داشتیم این بود که برخی از آنها نبودند. آشنایی با ثبت و تنظیم اجاره نامه های رسمی با توجه به اینکه برخی از شعب بانک ها در پرداخت این وام مشارکت داشتند، توانستند از تسهیلات سپرده مسکن بهره مند شوند.
طبق اعلام محمود محمودزاده، معاون سابق مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، در پایان سال 1398 تعداد مستاجرانی که تسهیلات ودیعه مسکن دریافت کردند، 230 هزار نفر از مجموع بیش از 2 میلیون متقاضی برای این امر بود. تسهیلات به نظر می رسد که بیش از 10 درصد از متقاضیان توانسته اند از این وام بهره مند شوند.
این کارشناسان با دیدنی خواندن مانور دولت بر روی وام ضمانت مسکن، یکی از دلایل بی نتیجه ماندن اعطای این وام را تخصیص آن به درصد پایینی از متقاضیان می دانند.
بر این اساس مقرر شد در تهران به هر مستأجر 100 میلیون تومان، در 8 شهر 70 میلیون و در شهرستان ها 40 میلیون تومان پرداخت شود.
بانک ها بخشی از وام ساخت و ساز را به وام مسکن واریز کرده اند
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد و کارآفرینی خبرگزاری آنا، 3 سال از آغاز تسهیلات ودیعه مسکن می گذرد. برای اولین بار در اردیبهشت ماه سال 1398 در ستاد ملی مقابله با کرونا برای مستاجران تسهیلات ودیعه مسکن تا سقف 50 میلیون تومان برای تهران، 30 میلیون تومان برای کلان شهرها و 15 میلیون تومان برای سایر شهرها و در کل تصویب شد. سه مدل با نرخ سود یارانه ای 13 درصد اعطا می شود.
محمد اسلامی وزیر سابق راه و شهرسازی نیز چهارم تیرماه 1398 این ادعای کارشناسان اقتصاد مسکن را تایید کرد و در پاسخ به این سوال که آیا مبلغ 50 میلیون تومانی وام و سپرده مستاجر صحت دارد یا خیر. نه؟ وی گفت: ما نمی توانیم این رقم را در رسانه ها منتشر کنیم. چون با ذکر این اعداد قیمت ها بالا می رود و مردم گرفتار می شوند. هر پیشنهادی که ارائه کرده ایم با هدف کمک به مستاجران است. اما اگر رقمی برای این وام اعلام کنیم، مالکان نیز همین رقم را روی اجاره بها میکشند. اما تقریباً همین طور است.