متخصصان تغذیه و سلامتِ در یکی از دانشگاه های تحقیقاتی نیجریه، دریافتند که پیاز در صورت مصرف همراه با داروی دیابت میتواند، سطح قند خون را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. یک متخصص تغذیه نیز ضمن تائید این قابلیت پیاز گفت که گیاهان و سبزیجات دیگری نیز وجود دارند که میتوانند در کاهش قند خون موثر باشند.
لوزالمعده افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ قادر به تولید انسولین کافی برای تنظیم قند خون نیست، یعنی قند خونشان ممکن است تا سطح خطرناکی بالا برود.
اما نتایج تحقیقاتی که اخیرا در نودوهفتمین نشست سالانه انجمن غدد درونریز در سندیهگو ارائه شد، نشان داد پیاز در صورتی که همراه داروی دیابت موسوم به متفورمین مصرف شود، قند خون بالا و میزان کلی کلسترول را تا حد زیادی کاهش میدهد.
متخصصان این نظریه را روی موشها امتحان کردند. در مجموع، به سه گروه از موشهای صحرایی که با روش پزشکی به دیابت مبتلا کرده بودند، مقادیر متفاوتی عصاره پیاز دادند تا ببینند آیا اثربخشی دارو را افزایش میدهد یا خیر.
یافتههای این محققان نشان داد سطح قند خون موشهای دیابتی که به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ۴۰۰ و ۶۰۰ میلیگرم عصاره پیاز مصرف کردند، نسبت به سطح پایه بهترتیب ۳۵ و ۵۰ درصد پایین آمد و کاهش قابل توجهی را نشان داد.
همچنین، عصاره پیاز سطح کلی کلسترول را در موشهای دیابتی کاهش داد و بیشترین اثربخشی را داشت.
دکتر خدیجه رحمانی خدیجه رحمانی، استاد تغذیه دانشگاه شهید بهشتی ضمن تائید نتایج این تحقیق درباره دلیل اینکه چرا پیاز قند خون را کاهش میدهد و غذاهایی که افراد دیابتی نباید مصرف کنند پاسخ داد. او در این گفت و گو به سایر گیاهانی که در کاهش قند خون موثرند نیز اشاره کرد.
چرا پیاز؟
دکتر خدیجه رحمانی ضمن تائید اینکه پیاز در کاهش قند خون موثر است، میگوید:: پیاز تا حد زیاد به دلیل انسولین گیاهی ویتامین C که دارد میتواند در کاهش قند خون مفید باشد، البته از درصد آن به طور دقیق اطلاع ندارم. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که پیاز خام بیشتر در کاهش قند خون موثر است. با سیر هم خانواده است، این دو سبزی به دلیل ترکیبات آلیسین که دارند باعث کاهش قند خون و چربی میشوند و به دلیل آنتی اکسیدانی که دارد در پیشگیری از بیماریهای متابولیک و سرطان موثر است.
گیاهان کاهنده قند خون
این متخصص تغذیه به گیاهان و میوههای موثر در کاهش قند خون نیز اشاره میکند و میگوید: در تحقیقات نشان داده شده که شنبلیله و بامیه هم میتوانند در پائین آوردن قند خون موثر باشند. دانههای شنبلیله منبع غنی از فیبرهای حل شدنی هستند که به کنترل سطح قند خون کمک میکنند. فیبر موجود در بامیه به حفظ قند خون کمک میکند بدین ترتیب که سرعت جذب قند را کاهش میدهد پس برای افراد مبتلا به دیابت مفید است. کلم بروکلی نیز در پائین آوردن قند خون موثر است. هنگامی که کلم بروکلی خرد یا جویده میشود، سولفورافان که نوعی ایزوتیوسیانات است، تولید میشود که کاهنده قند خون است. در مجموع میتوان گفت استفاده از سبزیجات چیلپایی همچون کلم بروکلی، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را نیز کاهش می دهد.
او در توضیح بیشتر میافزاید: به طور کلی سبزیجات به خاطر فیبری که دارند، نانهای سبوس دار و حبوبات به دلیل فیبر محلولی که دارند، میتوانند در کاهش قند خون موثر باشند. البته در کاهش چربی خون هم تاثیر دارند.
تغذیه دیابتیها
دکتر رحمانی درباره اینکه مبتلایان به دیابت چه نوع تغذیهای باید داشته باشند نیز میگوید: فرد دیابتی در خوردن غذا محدودیت ندارد، اما در بحث دیابت کنترل کالری و حذف هر نوع ماده غذایی که از نشاسته یا آرد سفید تهیه شده باشد، حرف اول را میزند. فرد دیابتی همچنین نباید نوشابه و شیرینی مصرف کند. نشاسته و قندهای ساده و حتی قند موجود در میوهها از عوامل اصلی بالا رفتن قند خون هستند. میوههایی مانند هندوانه که قند دارند باید در حد محدود مصرف شوند یعنی از دو واحد مصرف میوه یک واحد آن شیرین باشد و برای واحد دیگر میوههای بدون شیرینی یا کم شیرین مانند مرکبات در نظر گرفته شود.