نگاهی به مهمترین آثار تألیف امام خمینی (ره).

تألیفات و تألیفات حضرت امام خمینی (ره) علاوه بر اطلاعات فراوان، نثر ادبی، روان و جذاب نویسنده خود را نشان می دهد. برخی از آثار منتشر شده از حضرت امام خمینی (ره) توسط ایشان تألیف و تصحیح شده و برخی نیز توسط شاگردان و علاقه مندان ایشان گردآوری شده است.

برخی از آثاری که ما داریم مانند «چهل حدیث» و «کشف الاسرار» رواج پیدا کرده و بیشتر مردم با آنها آشنا هستند. اما آثار کمتر شناخته شده ای از او وجود دارد که بیشتر آنها در حوزه های تخصصی علوم حوزوی نوشته شده است.

شرح دعای سحر

شرح دعای سحر اولین کتاب تألیف حضرت امام (ره) است که در سال 1347 هجری قمری (1307 هجری قمری) تألیف شده و همانطور که از نامش پیداست به تفسیر و شرح دعای سحر اختصاص دارد.

وی این کتاب را به زبان عربی نوشته و مشتمل بر نظرات استادش مرحوم آیت الله شاه آبادی است. «سید احمد فهری» نیز این کتاب امام (ره) را به فارسی ترجمه کرده و ترجمه او را «نهضت زنان مسلمان» منتشر کرده است.

شرح حدیث جنود عقل و جهل

کتاب ارزشمند شرح حدیث جنود عقل و جهل، اثری مشتمل بر مضامین عرفان نظری، اخلاق، انسان شناسی و تفسیر است که در سال 1323 هجری شمسی توسط امام خمینی (ره) تکمیل شد. وی در این کتاب از مقام والای علم و عمل و با تسلط بر علوم عقلی و عملی و نیز جمع آوری توشه کافی از فقه اکبر و اصغر به شرح حدیث نور «جنود رحمان و الشیطان» پرداخته است. ظرافت های پشت آن، او یک رهبر است. از صاحبان آثار عرفانی و اخلاقی و شارحان احادیث غارت کردند. این کتاب چندین بار تجدید چاپ شده است.

مصباح الهدایه در خلافت و الولایه

این کتاب یکی از درخشان ترین آثار عرفان متأخر اسلامی است که توسط امام خمینی (ره) به زبان عربی تألیف شده است. ابتدای این رساله عرفانی در شرح حدیث معروف و معروف منسوب به حضرت ختمی مرتبت (ص) خطاب به ذات اقدس الهی است که می فرماید: «نشناختم لا یعلم و ما یعلمون». تو را عبادت نکردم که حق عبادت است.» این رساله با مقدمه ای بسیار مفصل و جامع توسط سید جلال الدین آشتیانی منتشر شده است.

شرح چهل حدیث

کتاب «چهل حدیث» اثر ارزشمند امام (ره) در زمینه مفاهیم اخلاقی و عرفانی است که در سال 1358 هجری قمری (1318 هجری قمری) تألیف شده است. امام (ره) در این کتاب، چنانکه رسم علما در اعصار مختلف بوده و هست، چهل حدیث از احادیث حاکمان مذهب کتاب شریف کافی (34 حدیث اول به استثنای 11 حدیث) آورده است. احادیث اخلاقی و 6 حدیث اخیر در مسائل دینی) با نثری شیوا و مؤثر در زبان فارسی شرح داده شد.

جناب الصلوه

کتاب «سرالصلوة» را بنویسید که نام کامل آن «سرالصلوه» است. معراج السالکین و سلوی العارفین»، پایان یافته در 29 خرداد 1318 هجری قمری، امام خمینی (ره) در این کتاب به زبان فارسی به بیان اسرار معنوی نماز می پردازند، چاپ جدید این کتاب گرانقدر به زیبایی نوشته شده است. مزین به مقدمه آیت الله جوادی آملی و وصیت نامه اخلاقی و عرفانی امام (ره) و همچنین تصویر دست نویس کامل کتاب اصلی.

برچسب دعا

نگارش کتاب «اداب الصلوه» تقریباً 3 سال پس از اتمام کتاب «سرالصلوة» به پایان رسید. امام خمینی (ره) در این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و 3 مقاله به بیان اخلاق قلبی و اسرار معنوی نماز پرداختند. وی در مقدمه کتاب ضمن اشاره به کتاب قبلی خود به نام «سرالصلوة» می نویسد: «چند روز پیش رساله ای تهیه کردم که در آن تا آنجا که ممکن بود اسرار سلوی را در آن گنجانده بودم و از آنجا که من او را شتر می دانستم که به اقتضای احوال عمومی نبود». من این معراج معنوی را بر اساس آداب قلب خواهم نوشت.

کشف اسرار

کتاب کشف الاسرار اثری سیاسی، مذهبی و اجتماعی است که امام خمینی (ره) در سال 1323 هجری شمسی در پاسخ به کتاب «اسرار هزار سال» نوشته «علی اکبر حکمی زاده» نوشته است. امام رضی الله عنه در این کتاب با استناد به حقایق تاریخی و طرح و نقد آرای فیلسوفان یونان باستان، برخی از مسلمانان، اصالت تشیع و نقش سازنده روحانیت در بقای اسلام را اثبات کردند. فیلسوفان و فیلسوفان معاصر غرب. شایان ذکر است که ایشان در این کتاب به طرح مسائل مربوط به حکومت اسلامی و ولایت فقیه در عصر غیبت پرداخته و سیاست های ضد ملی و ضد دینی رضاخان و سایر همفکران وی را به تفصیل ارائه کرده است. مردم سایر کشورهای اسلامی

انوار الهدایه فی تعالیقه علی الکفایه

این کتاب گرانقدر حاشیه‌ای است بر «کفایة‌الاصول» اثر گران‌بهای «آخوند خراسانی» که تألیف امام خمینی (ره) است. کتاب «انوار الهدایه» به عنوان اثری بزرگ در علم اصول، در 2 جلد و همراه با شرح حال مختصر مردان مذکور، شرح اصطلاحات و فهرست های مختلف، با روش تحقیقی و علمی، در سال 1372 هجری شمسی توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) تألیف شد. این کتاب به زبان عربی تألیف و در سال 1328 هجری قمری تکمیل شد.

روشهای دسترسی به دانش پایه

کتاب «مناهج الوصول» مانند «انوار الهدایه» اثری از امام (ره) در موضوعات مختلف علم اصول است. وی در این کتاب مباحث خود را در یک مقدمه و 14 بخش ارائه کرده است که بخش آخر آن به شرح و توضیح «مطلق و مقید» اختصاص دارد. این کتاب یک اثر تحقیقی و اجتهادی به زبان عربی است که گمان می رود بعد از سال 1330 هجری قمری نوشته شده باشد.

«منهاج الصسب» نخستین بار در سال 1372 هجری شمسی در 2 جلد و با مقدمه مرحوم آیت اعظمی فاضل لنکرانی منتشر شد.

المکاسب المحرمه

حضرت امام خمینی (ره) در طی دروس مختلف فقه و اصول، بسیاری از مباحث فقه و اصول را برای گروه طلاب و طلاب تدریس می کرد و طبق برنامه معمول خود، بلافاصله بعد از تدریس، محتوای هر درس نوشته می شد. کتاب «مکاسب المهرمه» یکی از این موضوعات است که ابتدا با توضیحات مرحوم آیات مجتبی تهرانی منتشر شد و بعد از پردازش نسخه خطی با حواشی و توضیحات مفصل و فهرست آیات و روایات به چاپ رسید. در 2 جلد با چاپ نفیس منتشر شد.

تحریر الوسیله

«تحریر الوسیله» کتابی فقهی، فتوایی و عملی است که امام خمینی (ره) در حاشیه کتاب «وسیله النجات» مرحوم آیت ا… حاج ابوالحسن اصفهانی و به زبان عربی نوشته است. جلد اول این کتاب گرانقدر در سیزده ماه تبعید امام (ره) به ترکیه و جلد دوم آن در نجف اشرف و هر دو جلد کتاب در 1309 صفحه در این شهر به چاپ رسیده است. . ، سپس چندین بار در ایران، لبنان و عراق تجدید چاپ شد.

یکی از ویژگی‌های بارز این اثر ارزشمند بیان پرسش‌های ابداع شده در پایان جلد دوم است. در پایان این اثر، حضرت امام خمینی (ره) تصمیماتی را در مورد مسائل جدید از جمله بیمه، بانک، تشریح، تغییر جنسیت و … بیان کردند که در نوع خود بی نظیر و نشان از پویایی فقه شیعه است. .

حکومت اسلامی یا ولایت فقیه

کتاب «ولایت فقیه» مجموعه 13 جلسه تدریس حضرت امام (ره) از اول تا 20 بهمن 1348 هجری قمری در نجف اشرف است. ایشان در این سخنرانی ها مبانی حکومت اسلامی را بر اساس کتاب و سنت ارائه کردند. این کتاب که قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بارها به زبان های عربی و فارسی تجدید چاپ شد، حاوی دیدگاه های اجتهاد امام خمینی (ره) درباره حکومت اسلامی، جدایی ناپذیری دین از سیاست و ولایت فقیه است. در عصر غیبت

چاپ اول این کتاب در سال 1348 منتشر شد. در سال 1372 هجری شمسی کتاب ولایت فقها همراه با مقدمه و فهرست راهنما منتشر شد.

دیوان اشعار امام (ره)

دیوان اشعار امام خمینی (ره) مشتمل بر مجموعه غزلیات، رباعیات، قصیده ها، مرثیه ها و دوبیتی های عرفانی از اشعار قدیم و متأخر امام خمینی (ره) است که توسط خانم فاطمه طباطبایی، همسر حضرت امام خمینی (ره) ساخته شده است. مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی گردآوری و منتشر شد.

انتهای پیام