بازخوانی پرونده توسعه انرژی هسته ای در ایران؛ از برجام تا مشارکت مردمی

صالحی گفت:

آقای علی اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیماوی با اشاره به نقش راهبردی موضوع تامین انرژی در دنیا گفت: برای همه فعالیت ها نیاز به انرژی وجود دارد اما اثرات مصرف انرژی گاهی مخرب است. مانند انرژی های فسیلی که گازهای گلخانه ای تولید می کند و بر شرایط آب و هوایی تأثیر می گذارد.

وی با اشاره به موضوع افزایش یک و نیم درجه ای دمای کره زمین افزود: این گرمایش جهانی در قالب اثرات مخرب زیست محیطی مانند بارندگی های سیل آسای اخیر در منطقه خلیج فارس خودنمایی می کند. بنابراین بشریت باید هرچه سریعتر برای تامین انرژی بدون استفاده از سوخت های فسیلی و با انرژی پاک گام بردارد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه انرژی پاک به نوعی انرژی اطلاق می شود که کمترین گازهای گلخانه ای را تولید کند و تا حد امکان تجدیدپذیر باشد، ادامه داد: انرژی هسته ای نوعی انرژی پاک است، اما تجدیدپذیر نیست؛ انرژی پاک است. پاسخ نهایی بشر به تامین انرژی، حرکت به سمت انرژی همجوشی هسته ای است.

ترامپ مانع از مشارکت ایران در طرح بین المللی همجوشی هسته ای شد

وی تاکید کرد: اگر بشریت موفق به ساخت نیروگاه های همجوشی هسته ای شود، حداقل در حوزه برق، پاسخ نهایی تامین انرژی پایدار را خواهد داد و وقتی برق وجود داشته باشد، تقریبا همه کارها انجام می شود. رسیدن به این مرحله زمان می برد و ایران روی آن کار می کند.

آقای صالحی گفت: برای رسیدن به این هدف، کشورهای مختلف پروژه مشترکی به نام ITER را در فرانسه دنبال می‌کنند که قرار بود ایران پس از برجام عضو این پروژه بین‌المللی باشد، اما ترامپ (رئیس جمهور سابق آمریکا) متوقف شد. از این

وی با تاکید بر اینکه یکی از موضوعات مهم کشورهای مختلف امنیت انرژی است، گفت: اگر کشور آرزوی توسعه پایدار دارد باید از تامین انرژی پایدار اطمینان داشت. قیمت انرژی باید به گونه ای تعیین شود که در دسترس باشد و فناوری های مربوطه در اختیار یک کشور باشد.

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه تصمیم گرفته شد نیروگاه هسته ای 20 هزار مگاواتی در ایران ساخته شود، گفت: اکنون به دلایلی مانند جنگ تحمیلی، مسائل بین المللی و تحریم ها هزار مگاوات نیروگاه هسته ای وجود دارد. نیروگاه های کشور و دو نیروگاه جدید 1000 مگاواتی نیز در دست ساخت است.

وی گفت: عملیات کلنگ زنی برای احداث این نیروگاه جدید دو هزار مگاواتی در سال 1394 در بوشهر انجام شد و اکنون در آستانه اتمام است. بسته به نوع مطالعه سبد انرژی کشور، پیش بینی می شود بین 8 تا 20 هزار مگاوات انرژی هسته ای در ایران تولید شود.

به ازای هر هزار مگاوات انرژی هسته ای حداقل 10 میلیون بشکه نفت خام صرفه جویی کنید

این استاد دانشگاه همچنین گفت: تولید هر هزار مگاوات انرژی هسته ای بین 10 تا 12 میلیون بشکه نفت خام صرفه جویی می کند. به بیان ساده، اگر در حال حاضر 20000 مگاوات انرژی هسته ای در داخل کشور تولید می شد، می توانستیم 240 میلیون بشکه نفت خام در مصرف سوخت فسیلی صرفه جویی کنیم.

وی خاطرنشان کرد: این ارقام به این معناست که روزانه می توانستیم حدود 800 هزار بشکه نفت خام صادر کنیم اما اکنون از این میزان در قالب گاز، گازوئیل و نفت کوره برای تولید برق استفاده می کنیم.

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی گفت: تولید هر هزار مگاوات انرژی هسته ای از انتشار حدود 7 میلیون تن گازهای آلاینده در محیط زیست جلوگیری می کند. به عبارت دیگر، اگر می‌توانستیم با تولید 20 هزار مگاوات انرژی هسته‌ای، تولید 140 میلیون تن گازهای آلاینده را کاهش دهیم، امروز کیفیت هوا و شرایط اقلیمی کشور تا این حد نامطلوب نبود.

بیشتر بدانید:

نیروگاه های هسته ای کوچک آب کمتری مصرف می کنند

وی با تاکید بر اینکه عمده خشکسالی ها ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای است، افزود: زمانی که رئیس سازمان انرژی اتمی بودم، ترجیح دادم از نیروگاه های کوچک برای توسعه انرژی هسته ای استفاده کنیم. چون ایران کشور خشکی است و ساخت نیروگاه های بزرگ 1000 مگاواتی نیاز به آب زیادی دارد که ما نداریم.

آقای صالحی تامین چنین حجمی از آب را مستلزم احداث نیروگاه در نزدیکی سواحل کشور دانست و گفت: در شمال ایران به دلیل جمعیت زیاد، شرایط طبیعی و وجود یک مرکز کشاورزی نمی توان چنین کاری کرد. انجام شده؛ اتفاقا خزر یک دریاچه است اما در خلیج فارس تنها جایی است که می توان نیروگاه های هسته ای در مقیاس بزرگ ساخت.

وی تصریح کرد: اگر نیروگاه ها کوچک باشند; به عبارت دیگر، در 50 مگاوات به جای 1000 مگاوات، میزان آب مورد نیاز برای خنک کردن آنها ناچیز است. در صورت استفاده از برج های خشک در این نیروگاه های کوچک، مصرف آب بیشتر کاهش می یابد.

کاهش ضایعات در انتقال برق با توسعه نیروگاه های کوچک مقیاس

آقای صالحی با بیان اینکه با احداث نیروگاه های کوچک دیگر نیازی به احداث نیروگاه در جنوب کشور برای تامین برق مناطق مرکزی و شمالی کشور نیست و تاکید کرد: از فواصل دور. باعث افت ولتاژ و اتلاف در طول مسیر در شبکه می شود.

وی افزود: ساخت نیروگاه های هسته ای در مقیاس کوچک نسبت به ساخت نیروگاه های بزرگ مقیاس سرمایه گذاری اولیه کمتری نیاز دارد. ساخت یک نیروگاه 1000 مگاواتی مستلزم هزینه فوری پنج میلیارد دلاری است، اما ساخت چنین نیروگاهی نمی تواند یک شبه اتفاق بیفتد و این رقم در طول 7 سال ساخت نیروگاه به 8 میلیارد دلار می رسد.

بخش خصوصی و صنایع داخلی ظرفیت ساخت نیروگاه های هسته ای در مقیاس کوچک را دارند

مدیرعامل سابق سازمان انرژی اتمی گفت: اگر نیروگاه کوچک‌تر و کم‌هزینه‌تر ایجاد می‌شد، می‌توانست برای ساخت نیروگاه کوچک بعدی هزینه کند که بخش خصوصی می‌تواند این کار را انجام دهد.

وی همچنین گفت: صنایع داخلی ظرفیت تولید تجهیزات و قطعات مورد نیاز نیروگاه های کوچک را دارند اما برای تامین تجهیزات نیروگاه های بزرگ نیاز به ایجاد صنایع به همین میزان است که صرفه اقتصادی ندارد. به عنوان مثال، به دلیل عدم مزایای اقتصادی، تنها چند کشور مخزن تحت فشار نیروگاه را می سازند.

آقای صالحی گفت: این نیروگاه های کوچک مقیاس قابل نصب در صنایع پلاگ اند پلی و در محل مصرف هستند که قیمت را بسیار کاهش می دهد و از نظر ایمنی بسیار عالی هستند.

وی در پاسخ به اینکه چرا چنین اتفاقی در ایران رخ نداد، توضیح داد: دنیا به تازگی به سمت ایجاد نیروگاه های هسته ای در مقیاس کوچک پیش می رود. البته ابتدا در آمریکا و روسیه با نیروگاه های کوچک شروع به کار کردند و بسیاری از زیردریایی ها و ناوهای هواپیمابر مجهز به این نیروگاه ها هستند، اما از نظر تجاری این موضوع تازه به میان آمده است و ایران نیز اجرا می شود در این منطقه. انشاالله اقدامات موثری انجام خواهد داد.