18 میلیون هکتار از اراضی کشور قابل کشت است
08:51 – 29 اوت 1403
محسن شتبانی مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی در گفت و گو با ای بی اس نیوز درباره آخرین جزئیات تغییر کاربری های کشاورزی و راهکار جلوگیری از تکه تکه شدن اراضی با کیفیت گفت: قانون حفظ اراضی کشاورزی کاربری اراضی در سال 1974 با هدف تدوین سیاست‌های حفظ و نگهداری اراضی کشاورزی با کیفیت برای نسل‌های آینده و تامین امنیت غذایی تصویب و ابلاغ شد .
به گفته وی، اگرچه قانون خوب دیده می‌شد، اما به نظر می‌رسید یکی از چالش‌های مهم، عدم هم‌افزایی در نوع همکاری و هماهنگی با سایر دستگاه‌های اجرایی است که اغلب منجر به دست‌کاری و سوء استفاده می‌شد. از این رو در سال 93 یگان حفاظت اراضی کشاورزی را راه اندازی کردیم و اکنون در تمامی فرمانداری ها و شهرستان ها برای نظارت بر موارد حریم و تغییر کاربری فعالیت می کنند.
آشتیانی ادامه داد: موارد شناسایی و مشاهده نشان می‌دهد که تغییر کاربری و سوء استفاده‌ها به دلیل ارزش افزوده اقتصادی بالا رخ داده و باعث شده تا سطح وسیعی از زمین‌های کشاورزی مرغوب از دسترس خارج شود و در حال تسریع در این زمینه هستیم. حل مشکلات از طریق سیستم پنجره مدیریت واحد زمین
صدور پروانه الکترونیکی راهکاری برای جلوگیری از تکه تکه شدن زمین های کشاورزی است
مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی کشاورزی، سامانه پنجره آمایش سرزمین و پایش ماهواره ای هوشمند را راهکارهای مناسب در این بخش دانست و گفت: بر اساس ارزیابی های انجام شده، 60 تا 70 درصد تغییرات کاربری که در سامانه هوشمند رخ می دهد. راه درست هستند از این رو امسال در نظر داشتیم با هماهنگی سایر نهادها از جمله پژوهشگاه خاک و آب، عرصه های اراضی کشاورزی مرغوب را پس از طبقه بندی در یک پنجره قرار دهیم تا نهادهایی که مجوزهای اولیه صادر می کنند، این کار را انجام دهند و صادر نکنند. مجوز برای هر قسمت از زمین با کیفیت بالا، یا اگر مجوز حداقل توسط وزارت جهاد اداره می شود. این در حالی است که اکنون دستگاه های تایید پایه برای هر مشتری در هر نقطه از کشور حتی مناطق 1 و 2 تاییدیه پایه صادر می کنند و متقاضیان همیشه بر تغییر کاربری خود اصرار دارند.
وی با اشاره به قوانین بالادستی شهرک های صنعتی و کشاورزی افزود: بر اساس قوانین بالادستی شهرک های صنعتی، ایجاد فعالیت صنعتی در شهرک های صنعتی جایز نیست و این موضوع در آیین نامه 1398 و در قانون احکام دائمی تصویب شده است. . ایجاد شهرک های کشاورزی نیز در برنامه پنجم مصوب 1397 تصویب شد که بر اساس آن اراضی ملی و معافیت های بسیاری از دستگاه های استانداری مربوطه با رویه های مصوب در قوانین در اختیار متقاضیان قرار می گیرد و دارای معافیت هایی هستند. به طور کلی هدف ایجاد مجوز در شهرک ها است.
به گفته مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی کشاورزی، ایجاد شهرک ها مانع از صدور مجوزهای جداگانه می شود به عبارت دیگر نظارت الکترونیکی در حوزه اراضی کار بسیار بزرگی از سوی سازمان امور اراضی است تأثیر بسزایی در جلوگیری از تکه تکه شدن زمین دارد، اما کافی نیست.
صدور بیش از 100000 پروانه تغییر کاربری در 40000 هکتار
آشتیانی ادامه داد: برای رفع نیازها برنامه ریزی کردیم که در صورت تقسیم در مکان هایی که کلاس خاک 6 به بالا است و امکان کشاورزی وجود ندارد، ساخت و ساز در این مناطق انجام شود. بنابراین، از سال 1393 که این سامانه راه اندازی شد، بیش از 100 هزار مجوز را با متولیان مربوطه صادر کرده ایم.
وی به تاکید قانون حفظ کاربری اراضی بر ممنوعیت هرگونه تغییر کاربری اشاره کرد و افزود: بنا به ضرورت و نیاز کشور باید طرح های عمرانی نیز داشته باشیم به طوری که 100 هزار پروانه در سطح 40 هزار صادر کردیم. از سال 94 تا 1402 و همچنین 6000 مجوز پارسال در مساحت 3000 هکتار صادر کردیم که بر اساس آن سازمان امور اراضی نقش فعالی در توسعه کسب و کارهای مثبتی داشت که بر تولید و اشتغال تاثیر داشت و هنوز هم داریم. نیاز به کاهش تعداد مجوزها
این مسئول با تاکید بر مدیریت اراضی کشاورزی افزود: در آینده نزدیک با استفاده از سامانه های الکترونیکی می توانیم اراضی کشاورزی محدود را مدیریت کنیم تا برای نسل های آینده حفظ شود.
کاهش 18 درصدی تغییر کاربری کشاورزی نسبت به سال قبل
مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی با تشریح اینکه 3 درصد از اراضی کشاورزی مرغوب است، گفت: بر اساس آمار موسسه آب و خاک از مجموع بیش از 18 میلیون هکتار اراضی کشاورزی تنها 1 هکتار است. میلیون و 55 هزار هکتار در رده 1 و 4 میلیون و 200 هزار هکتار باقی مانده است. بنابراین تنها 4 درصد از اراضی کشور کیفیت بالایی دارد که برای حفظ آن ضروری است.
آشتیانی از کاهش 18 درصدی تغییر کاربری نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: با توجه به رصد هفتگی تغییر کاربری ها و شناسایی نقاط ضعف و قوت، تغییر کاربری ها بین 17 تا 18 درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. سال گذشته دوره مشابه سال گذشته که نوید خوبی برای ما دارد
وی گفت: طبق آمار سالیانه بین 60 تا 70 هزار تغییر کاربری غیرمجاز شناسایی کردیم و نقش مشاوران املاک در خرد شدن اراضی پررنگ بود که با هماهنگی اتحادیه ها این دفاتر تعطیل شدند.
خبرنگار: آزاده محبی