در ادامه کاوش های نجات بخشی سد چپرآباد که به زودی تخلیه می شود، باستان شناسان محوطه ای تاریخی را شناسایی کردند که قدمت آن به هزاره اول قبل از میلاد (حدود سه هزار سال پیش) می رسد.
به گزارش ای بی اس نیوز، یوسف فلاحیان – رئیس شورای باستان شناسی سایت معدن وشتران در منطقه سد چپرآباد در استان آذربایجان غربی گفت: منطقه ای که در بررسی و شناسایی اولیه به شماره 04 شناسایی شده یکی از مناطق در معرض خطر سیل است. کنار سد چپرآباد بعدها معلوم شد که نام او در میان اهالی «کانی وشتران» است.
عضو رسمی پژوهشکده باستان شناسی افزود: این منطقه به ابعاد 50×100 متر به وسعت شمال شرقی و جنوب غربی بر روی خط الراس طبیعی در دشت اسپیندار یکی از اراضی روستای صوفیان در دهستان نالوس اشنویه محسوب می شود. شهر
وی ادامه داد: بر روی این بستر و بر روی این ارتفاع طبیعی، نهشته ای مصنوعی به ارتفاع یک تا دو متر تشکیل شده که بنا به پیشنهاد نقشه بردار مذکور، به عنوان منطقه خطر عصر آهن، اکتشاف نجاتی آن انجام شده است. در دستور کار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت. البته تنها حریم پهنه معدنی وشتران تحت تاثیر آبگیر سد چپرآباد قرار می گیرد و این پهنه به هیچ وجه دچار آبگرفتگی نمی شود.
رئیس شورای باستان شناسی شهرستان وشتران گفت: تیم کاوش وشتران با ایجاد سه ترانشه به ابعاد 5×5 و 4×4 توانست اطلاعات ارزشمندی از وضعیت منطقه به دست آورد که این کاوش ها نشان داد که سکونتگاهی در این محوطه در یک دوره واحد با دو فاز معماری متمایز که احتمالاً به هزاره اول قبل از میلاد در صدها سال می رسد که آغاز آن ممکن است مصادف با پایان عصر آهن باشد.
به گفته این باستان شناس، عصر آهن این مناطق حامل فرهنگ عمومی عصر آهن نیست و آثار کمی از فرهنگ عمومی در آن دیده می شود و تا زمانی که مواد فرهنگی در معرض آزمایش از نظر قدمت شیمیایی آزمایش نشوند، امکان پذیر نیست. با قطعیت در مورد زمان آن اظهار نظر کنید.
این دکترای باستان شناسی گفت: با وجود اینکه در فرهنگ عمومی عصر آهن گورستان ها از منازل مسکونی دور می شدند، تنها یک قبر سنگی در کنار سکونتگاه این منطقه کشف شد که البته اسکلت محتویات آن بسیار کم و پراکنده است. همچنین شیئی به اندازه انگشتر برنزی یافت شد که در اطراف تکه ای از استخوان ترقوه انگشت قرار داشت که ظاهراً نشان می دهد که این مقبره قبلاً هوازده بوده است. در هر صورت وضعیت نشان می دهد که طبق فرهنگ عمومی عصر آهن، تدفین ها هنوز محل استقرار را ترک نکرده اند.
فلاحیان افزود: معماری به نمایش گذاشته شده در این محوطه از قلوه سنگ های نامتقارن کوچک و بزرگ با ملات گل تشکیل شده است که استحکام و پایداری چندانی ندارد و شاید یکی از دلایل وجود قلوه سنگ زیاد است که اتفاقا با کاوش اندکی در معرض دید قرار گرفته است و کاوش تا یک یا یک و نیم متر ادامه دارد، این آسیب پذیری معماری است که در آن زمان دیوار چندان سالمی بر جای نگذاشته است. این مشکل درک نقشه معماری را به ویژه در ترانشه هایی که به دلیل کمبود بودجه ناگزیر به صورت کاهش یافته حفر می شوند، پیچیده می کند.
رئیس شورای باستان شناسی کانی وشتران ادامه داد: مواد فرهنگی کشف شده در زیرزمین این معماری شامل مقدار زیادی قطعات سفالی و در تعداد انگشت شماری ظروف سفالی نسبتا سالم است که همگی به شکل ساده و بسیاری از آنها مشاهده می شود. به صورت ترد و خشن مشاهده می شوند.این سوال احتمالاً مربوط به تولید بومی است نه تولید انبوه با مواد و تکنولوژی بومی.
عضو رسمی پژوهشکده باستان شناسی گفت: کشف تعداد زیادی چکش سنگی، مشت سنگی و سنگ و همچنین اشیایی که گاهی برای شمارش استفاده می شود، از یک سو نشان دهنده استفاده فراوان از سنگ است که به وفور یافت می شود. اطراف منطقه و از طرفی بیانگر شیوه زندگی توامان است بر اساس کشاورزی و دامپروری تاکید شده است.
فلاحیان با بیان اینکه در کاوش‌های سکونتگاه‌های این منطقه نشانه‌ای از کوره و تنور یافت نشد، افزود: موقعیت و اشراف منطقه نسبت به دشت‌های اطراف در شرایطی است که خود منطقه حتی در محدوده نبوده و همچنین کشف یک دیوار ضخیم یا سنگ تراشی که می تواند یک نوع حصار در اطراف منطقه منجر به نیم نمایی در مورد محل قرار گرفتن پادگان یا اردوگاه شود.
وی بیان کرد: به عنوان فردی که در سال های اخیر مسئولیت هفت مرحله اکتشاف و چهار مرحله مدیریت پروژه در شهرهای سردشت، پیرانشهر و اشنویه را بر عهده داشته است، ضمن پرهیز از استفاده نابجا از مهم ترین، قدیمی ترین و اولین کلماتی که در اخبار این روزها، باستان شناسی ایران به وفور و به طور اغراق آمیز محبوب شده است، اعتراف می کنم که اکثر سایت های در معرض خطر سیل یا متاثر از سیل در این مناطق که مورد کاوش قرار گرفته اند، شامل جوامع روستایی و جوامع ساده تاریخی و ماقبل تاریخ است. وقت می گذراندند
رئیس شورای باستان شناسی کانی وشتران معتقد است این محوطه ها اغلب ساده و بدون لایه های متناوب فرهنگ و تاریخ هستند. این بدان معناست که از نظر باستان شناسی باید به فرصت هایی که پس از ساخت این پروژه های عمرانی به وجود می آید قدردانی کرد.
حفاری های نجاتی در سد چپرآباد اشنویه در حالی انجام شده که به گفته مسئولان استان آذربایجان شرقی این سد با هدف تامین آب کشاورزی به زودی خشک می شود. باستان شناسان بر این باورند که یافته های پشت این سد نقطه عطفی برای باستان شناسی جنوب غربی آذربایجان است و در صورت صرف زمان بیشتر برای کاوش، اسرار و اطلاعات بیشتری به دست می آید. مسئولان میراث فرهنگی اشنویه پیش بینی کرده اند که حدود 13 محوطه تاریخی زیر آب این سد غرق شوند.
انتهای پیام
