برای این منظور، در گام اول، سطح کلی پایداری کشاورزی با استفاده از شاخص ترکیبی پایداری کشاورزی (ICSA) و وزن دهی معیارها بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه شد.
با توجه به رشد جمعیت و کاهش ظرفیت های زیست محیطی طبیعت برای تولید غذا، امروزه دستیابی به امنیت غذایی بسیار دشوارتر از دهه های قبل است. برای حل این بحران، نقش کشاورزی پایدار در امنیت غذایی ضروری می شود، به طوری که کشاورزی پایدار ضمن مدیریت و استفاده صحیح از منابع کشاورزی برای تامین نیازهای غذایی انسان، کیفیت محیط زیست و ذخایر منابع طبیعی را افزایش داده و حفظ و نگهداری می کند. مراقبت از منابع برای نسل های آینده نیز تلاش می کند.
برای تعیین وضعیت امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی از شاخص امنیت غذایی کل خانوار (AHFSI) استفاده شد. در نهایت، با استفاده از مدل خودرگرسیون مختلط فضایی (SAR) با داده‌های تابلویی، تأثیر پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی همراه با سایر عوامل مؤثر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج شاخص ترکیبی پایداری در ایران نشان داد که این شاخص با میانگین 0.521 در سطح متوسط پایداری قرار دارد. استان های فارس، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی بهترین وضعیت پایداری را دارند و استان های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و هرمزگان کمترین پایداری کشاورزی را دارند.
دانش آموخته دکتری اقتصاد کشاورزی از دانشگاه زابل گفت: دستیابی به الگوی مناسب پیشرفت در حوزه امنیت غذایی برای ارتقای معیشت و سلامت مردم و همچنین حفظ تمدن و استقلال کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شرح این یادداشت به شرح زیر است:
میانگین وضعیت شاخص امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی ایران به ترتیب برابر با 92/89 و 15/87 است که نشان دهنده بهبود شاخص امنیت غذایی است. استان های تهران، قزوین، فارس، خراسان رضوی، گیلان و آذربایجان شرقی در وضعیت امنیت غذایی بالاتر و استان های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، هرمزگان و بوشهر در وضعیت پایین امنیت غذایی نسبت به مقایسه قرار دارند. به سایر استان های کشور در نهایت، نتایج مدل فضایی (SAR) نشان داد که اثرات سرریز فضایی پایداری کشاورزی بر شاخص امنیت غذایی خانوارها مثبت و معنادار است. بنابراین لازم است مدیران بخش کشاورزی در زیرساخت های تولیدی از جمله بذر، کود (استفاده بهینه از کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی در سطح مزرعه)، شناسایی گونه های گیاهی سازگار با هر منطقه سرمایه گذاری کنند تا تنوع کشاورزی افزایش یابد. شاخص، و مدیریت بهتر منابع آب کشاورزی و روش های کشاورزی مناسب برای پیشبرد اقدامات خود در جهت افزایش تولید پایدار، مقدمه ای برای ایجاد یک غذای پایدار امنیتی است.
وی ادامه داد: تامین سلامت و امنیت غذایی یکی از پایه‌های اصلی پیشرفت در هر کشوری است و در کشور ما با توجه به شرایط خاص اقلیمی، آموزه‌های دینی و مضمون احادیث و روایات فراوان و نیز اهمیت ویژه امام (ره) و مقام معظم رهبری، کشاورزی یکی از مهم ترین مسائل است و هدایت و اجرای آن یکی از پایه های اصلی توسعه است و آن را لازمه پیشرفت در سایر بخش ها و مبنای مهمی برای حفظ آن دانسته اند. استقلال کشور، بنابراین در هر نوع طراحی برای پیشرفت، عناصر مذکور باید جایگاه بسیار ویژه ای داشته باشند.
دستیابی به الگوی مناسب پیشرفت در زمینه امنیت غذایی برای بهبود معیشت و سلامت مردم و همچنین حفظ تمدن و استقلال از کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از سوی دیگر، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، برنامه ای راهبردی و کلان برای حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب است و در واقع مجموعه ای نظام مند از اصول، قواعد، قوانین و راهبردهایی است که با یکدیگر تعامل دارند. . در ساختاری مطلوب، بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع در تدابیر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (تامین ایمنی و امنیت غذایی با تاکید بر تولید داخلی، ترویج غذای سالم و حلال، ممنوعیت تولید و واردات ژنتیکی) نمود یافته است. محصولات اصلاح شده بدون مجوز بهداشتی و ایمنی بیولوژیکی، اصلاح شیوه تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی و محصولات کشاورزی، دامی و آبزیان و ایجاد سازوکارهای نظارتی لازم) ذکر شده است.
انتهای پیام
به گزارش ای بی اس نیوز، سمیرا امیرزاده در یادداشتی به تشریح شرایط سلامت و ایمنی غذا در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخت.
نیاز به این سوال در ایران بیشتر است، از این رو در این پژوهش تاثیر پایداری کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی 30 استان کشور طی سال‌های 93-1393 مورد بررسی قرار گرفت.
