دلاری شدن یکی از اقداماتی تلقی می شود که اکنون زبان مشترک بسیاری از کشورها در روابط آنها با سایر کشورها شده است، بحث دلاری شدن در جهان با پیشگامان روسیه و چین آغاز شد و اکنون دامنه آن روز به روز در حال گسترش است. کشورهای مختلف در این راستا گام های عملی برمی دارند.
دلارزدایی که همان اقدامی است که توسط مخبر معاون اول رئیس جمهور بیان شده است: دلارزدایی دیگر انتخابی داوطلبانه از سوی کشورها نیست، بلکه پاسخی اجتناب ناپذیر از سوی کشورها به پروژه تسلیحاتی شدن دلار است. تسلیحاتی شدن دلار در چند دهه گذشته یکی از مهم ترین عواملی است که کشورها را بر آن داشته تا به دنبال راهی برای رهایی از پیامدهای تحریم های احتمالی دلاری در آینده باشند.
استفاده از دلار به عنوان سلاح اقدامی است که خود آمریکایی ها نیز به آن اذعان دارند. موضوعی که اسکات بنت افسر سابق عملیات روانی ارتش آمریکا پیش از این در گفت و گوی اختصاصی با ای بی اس نیوز گفته بود: اقتصاد دلاری کشورها به ابزاری در دست آمریکایی ها برای حمله در یک کشور تبدیل شده است. راه یا دیگری. ساختارهای اجتماعی-اقتصادی سایر کشورهای جهان سال هاست که آمریکا با اعمال تحریم های دلاری سعی کرده اقتصاد جهانی را به نفع خود دچار مشکل کند.
پیگیری موضوع دلاری شدن موضوعی اساسی است
اما دلاری شدن روابط تجاری و اقتصادی چه اهمیتی دارد؟بالسینی اقتصاددان در این خصوص می گوید: این موضوع برای اقتصادی مثل ما که در دهه های اخیر با تحریم های بسیار شدیدی مواجه شده است، به معنای دلاری شدن است و استفاده از دلاری شدن. دلار هزینه های زیادی را برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت، بنابراین پیگیری موضوع دلاری شدن و کاهش نقش دلار در مبادلات پولی و تجاری با سایر کشورها موضوعی اساسی برای کشورمان است.
دلار زدایی از روابط تجاری و اقتصادی فرآیندی یک شبه نیست
سیاوش گبی پور اقتصاددان در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ای بی اس نیوز گفت: دلاری شدن دارای سه قسمت است که بخش اول قراردادهای فرامرزی برای شرکت های نفتی و تجاری است و بخش دیگر مربوط به وصول مطالبات و جریان سرمایه در بیرون دیگری مربوط به تجارت بخش خصوصی است و این سه بخش در تقاضای دلار ذینفع هستند و اگر به سمت خلاصی از دلار بروند شاهد نتایج مثبتی خواهیم بود.
این کارشناس اقتصادی افزود: دلاری شدن را هر چقدر در اقتصاد و سایر بخش ها تقویت کنیم در مقابل ریال ملی تقویت می شود و در راستای برابری گام برداریم، تقویت ریال تاثیر مستقیمی بر اقتصاد و چرخه تولید دارد. دلارزدایی از تجارت قدرت چانه زنی ما را افزایش می دهد، البته باید توجه داشت که دلارزدایی فرآیندی یک شبه نیست و نیاز به هدف گذاری و برنامه مدون دارد.
گبی پور همچنین گفت: اهمیت دلاری شدن اکنون در همه جای دنیا کاملا احساس می شود و دنیا نیز به این سمت در حرکت است. و اکنون در کشور ما که تحریم ها وجود دارد، اهمیت دلاری شدن به ویژه در تجارت اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در نهایت فراتر از نگاه کلان و بحث تقویت پول ملی، دلاری شدن روابط تجاری برای کشورمان برای فرار از فشارهای خارجی یک ضرورت است که البته نیازمند مولفه های مختلفی از جمله توسعه تجارت است که باید برنامه ریزی دقیقی داشته باشد. ما برجام را مورد بحث قرار داده‌ایم که باید با معنادارتر دنبال شود و در میان این اقدامات ادامه یابد.
مرکز تحقیقاتی Responsible Statecraft مستقر در واشنگتن دی سی آمریکا پیش از این هشدار داده بود که روند دلاری شدن را نمی توان متوقف کرد، زیرا کشورهای جهان تمایل زیادی برای کاهش وابستگی خود به دلار نشان داده اند.
به گفته کارشناسان، دلاری شدن روابط تجاری و اقتصادی کشور در حال حاضر یک ضرورت مهم تلقی می شود، ضرورتی که نیازمند برنامه ریزی دقیق و اولیه است و مسیری است که قبلاً بسیاری از کشورهای جهان در آن تجربه خوبی کسب کرده اند و با استفاده از این امر. تجارت می تواند برای ما نیز مفید باشد.
