برنامه مجله مزرعه رادیو اختاز با عضو کمیسیون کشاورزی شورای اسلامی موضوع وضعیت عملکرد سامانه های نظارت هوشمند محصولات کشاورزی را مورد بررسی قرار داد.
مدیریت کشاورزی را دکتر عباسی استاد دانشگاه و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی بر عهده داشت که مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید.سوال: سیستم های نظارت هوشمند محصولات کشاورزی، مطمئنا شما و همکارانتان عملکرد این سیستم ها را رصد کرده اید و در کل عملکرد سیستم های نظارت هوشمند محصولات کشاورزی را از زبان شما بشنویم. در چه وضعیتی هستیم و چقدر می توان انتظار بهره مندی از این سیستم را داشت؟
عباسی: یکی از مشکلاتی که در حوزه کشاورزی با آن مواجه هستیم این است که متاسفانه آمار و اطلاعات دقیق، صحیح و به روزی در این زمینه نداریم. تمام آمار و اطلاعات ما در این زمینه بر اساس خوداظهاری های کشاورزان است، ما در سال های مختلف یک سری نصب و یک سری حمایت های بخش کشاورزی داشته ایم و این حمایت های بخش کشاورزی بر اساس اظهارنامه های خوداظهاری است. توسط کشاورزان دادیم، مثلاً قرار شد به کشاورزان کود بدهیم، سم بدهیم، به کشاورز بذر بدهیم. کشاورز گفت: من این همه هکتار زمین دارم، بر اساس هکتار زمینش به او بذر، کود و سم دادیم یا زمانی که یخبندان محصولی شکست یا حادثه طبیعی اتفاق افتاد بر اساس گزارش خود یا کارشناسانی که دیدم جایی گفته مثلا 20-30 درصد خسارت مثلا 20-30 درصد خسارت بر اساس این آمار و اطلاعات در سازمان های کشاورزی ما جمع بندی شد و به وزارتخانه ارسال شد و گفتند ما این مقدار را تولید کردیم. یا میلیون تن گندم، این میلیون تن جو و سایر محصولات تولید کردیم، بنابراین آماری که در این زمینه داریم می تواند بگوید این آمار در هیچ یک از زمینه ها قابل اعتماد نیست و هیچکس در دوره های مختلف آن را تایید نکرده است. توجهی به اصلاح این عیبی که وجود دارد نداشت و ما وقت داریم در مورد الگوی کشت بحث می کنیم. در مدل کشت، اولین چیزی که نیاز داریم این است که آمار و اطلاعاتی از وضعیت فعلی داشته باشیم، وضعیت فعلی ما چگونه است، وقتی وضعیت فعلی را نمی دانیم و نمی دانیم چقدر، کجا، چه فرهنگی. . فرهنگی است، پس چگونه برنامه ریزی کنیم؟ آیا می خواهیم این فرهنگ را افزایش دهیم یا کاهش دهیم؟ مثلاً در یک استان می گوییم باید نیم میلیون هکتار گندم کشت کنیم. آیا الان نیم میلیون است، آیا نصف می شود، یا الان صد هزار جریب است، می شود نیم میلیون؟ این آمار و اطلاعات وجود ندارد، ما از فناوری های جدید استفاده نکردیم و از این فناوری های جدید ترسیدیم و به سمت آنها نرفتیم. ممکن است گروه هایی باشند که کار خوبی انجام دهند، اما از این گروه ها به درستی حمایت نشده است، بنابراین ممکن است خود وزارتخانه عزم این کار را نداشته باشد، بنابراین برای اجرای الگوی کشت و به ترتیب باید به آن سمت برویم. برای حل این مشکلاتی که در حوزه کشاورزی داریم باید به سیستم های هوشمندی که در حوزه کشاورزی داریم مراجعه کنیم، مثلاً اطلاعات ماهواره ای که امروزه از این مجموعه ها به دست می آید. سطح پوشش سبزی که در کشور داریم، حتی بر اساس اطلاعاتی که وجود دارد، می توانیم محصول به محصول را با اطلاعات موجود تفکیک کنیم. در این چهل سال باید زودتر در این زمینه اقدام می کردیم اما باز هم هر چه زودتر اقدام کنیم برای مجموعه کشور بهتر است.
سوال: ما با کشاورزی هوشمند خیلی فاصله داریم و چیزی که ما را امیدوار می کند این است که این مسیر را می توان خیلی سریع طی کرد و اینطور نیست که بگوییم چون در 20 سالگی بودیم باید 20 سال طول بکشد تا به آنجا برسیم. بیایید بدانیم در دنیا چه خبر است.
عباسی: اگر به مجموعه های اولیه دانشی که داریم و توانمندی هایی که داریم اعتماد کنیم، مطمئناً در کمترین زمان ممکن به آن خواهیم رسید.
سوال: متأسفانه این اعتماد شکل نگرفته است، یعنی اخبار بسیاری از شرکت های دانش بنیان را می بینیم و می شنویم که سیستم های نظارت هوشمند طراحی کرده اند و مزارع را مشاوره کرده اند، اما ارتباط برقرار نشده و آن اعتماد ایجاد نشده است. واقعاً وضعیت خوبی در کشاورزی نمی بینیم. باید بگویم سعی می کنم آمارهای زیادی را از منابع خارجی استخراج کنم و نظرات کارشناسی را در مورد تولید محصولات کشاورزی در کشور بشنوم. شاید هفته گذشته آمارها را بررسی می کردم. همان آماری که در سال 2020 توسط یکی از مراکز ما گزارش شد، او فقط همان آمار سال 2020 را انجام داد. او حتی یک عدد را تغییر نداد و همان آمار را گزارش کرد. برای بسیاری از کشاورزان تولید شده، میزان تولید گمرک را تخمین می زنیم و این اتفاق خوبی نیست، زیرا این آمار می تواند در سیستم های هوشمند بسیار موثر باشد. امیدوارم هشدارهای لازم داده شود تا بتوانیم آمارهای کامل حداقل آماری نسبتاً نزدیک به واقعیت در حوزه کشاورزی داشته باشیم و بتوانیم از آنها در توسعه سامانه های نظارت هوشمند محصولات کشاورزی استفاده کنیم.
عباسی: وقتی می خواهید برای افراد مختلف اجرا کنید، چون اینجا واقعاً وضعیت مبهمی وجود دارد، سوء استفاده هم می شود. مقداری داشتیم اما وقتی دولت بعداً آمد اعلام کرد که این تولید 90 میلیون تن بیشتر نیست یعنی حدود 40 میلیون تن اختلاف، دولت را چگونه ارزیابی کنیم و چه وزیری؟
مجری: امیدواریم این مسائل حل شود.
