رئیس سازمان هواشناسی اعلام کرد؛
رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: بر اساس بررسی های جهانی پیش بینی می شود تا سال ۲۰۴۰ تنش آبی «بسیار بالا» یا «بالا» در ۴۴ کشور خاورمیانه و شمال آفریقا رخ دهد.
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی، سحر تاجبخش معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی کشور در مراسم بزرگداشت روز ملی. روز خلیج فارس و همایش تخصصی حکمرانی آب با اشاره به بحران آب در کشور، موضوع «عدم مدیریت صحیح» را بیشتر «کم‌آبی» دانست و «تغییرات اقلیمی» را از دیگر عوامل برشمرد. از عوامل موثر در تشدید این بحران است.
به گفته رئیس سازمان هواشناسی کشور، آب منبعی بی بدیل و بی بدیل، منبع حیات، سرچشمه توسعه و تمدن و کلید توسعه در تمامی فعالیت های انسانی و زیست محیطی است و سوء مدیریت ما بر منابع آبی منجر می شود. عواقب ناگوار از جمله: بیماری منجر به از بین رفتن زیستگاه ها و منابع زیست محیطی و جانوری و در نهایت کمبود آب پاک می شود و نمی توان نقش آب را در سیاست گذاری نادیده گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: نقش جمعی آب در تعامل جو، اقیانوس، خشکی و دریاها یکی از اساسی ترین کارها است و باید تدوین برنامه ها و وضع قوانین انجام شود. با در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی از جمله تغییر اقلیم، در غیر این صورت رعایت این موضوع عواقب ناگوارتری را به دنبال خواهد داشت.
نیاز به تغییر رویکرد به آب
رئیس سازمان هواشناسی کشور با تاکید بر تغییر رویکرد خود نسبت به آب گفت: باور عمومی ما نسبت به بحران آب کشور این است که با مدیریت صحیح آب منابع آبی می‌توان وضعیت را نسبت به وضعیت فعلی بهبود بخشید و در واقع، اجماع بر این است که اگر مسئله آب به شیوه حاکمیتی مدیریت شود، کارآمدتر از آنچه در اختیار دولت یا بخشی از دولت است خواهد بود، زیرا آب بخشی از سرمایه سرزمینی است مانند: هوا، خاک و…؛ بنابراین نقش همه مردم و جوامع می تواند در این حکمرانی مؤثر باشد.
تاج بخش با اشاره به موضوع «خصوصی‌سازی» که رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید دارند، تصریح کرد: خصوصی‌سازی می‌تواند در این حوزه مؤثر باشد و با نظام اداری شایسته خدمات مؤثری ارائه کند و دستگاه قضایی پاسخگو و عادلانه می‌تواند همه مشکلات را حل کند. منطقه آب را تعمیر کنید.
معاون وزیر راه و شهرسازی حکمرانی آب را حاصل تعامل پیچیده بین چهار مولفه عملکرد، سنت، دولت و رویکرد مدیریتی در حوزه تخصیص آب و بهره وری آن دانست.
تاجبخش با بیان اینکه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی محرک های اصلی حاکمیت آب هستند، گفت: باید تمرکز بر مدیریت مصرف آب باشد.
هدر رفت بیش از 90 درصد آب در کشاورزی
رئیس سازمان هواشناسی درباره قانون آب ایران، رشد سریع جمعیت در اواخر دهه 50 و 60، تغییر اقلیم و خشکسالی، بهره برداری بی رویه از منابع آبی، تحریم ها و بحث های اقتصادی، آب های مرزی، انتقال بین منطقه ای، جایگزینی چاه ها و سدها به جای آن. از قنات ها وی تغییر الگوی کشت در کشاورزی را یکی از بزرگترین چالش های آبی برشمرد و افزود: بیش از 90 درصد آب در کشاورزی تلف می شود و طبق بررسی های انجام شده بهره وری هر هزار واحد آب شاید حدود 35 واحد باشد. این نشان دهنده نیاز به تغییر مدل کشاورزی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی به نقل از گزارش واحد اطلاعات اکونومیست گفت: در مطالعات جهانی، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بیشترین تنش آبی را تجربه می کند و پیش بینی می شود 44 کشور در مناطق مذکور دچار تنش آبی شوند. تا «بسیار بالا» یا «بالا» تا سال 2040. «بالا» مواجه می‌شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: شهرنشینی سریع، رشد جمعیت، تغییر اقلیم و توسعه اقتصادی بر سیستم های آبی فشار وارد می کند.
تاجبخش در تشریح آخرین وضعیت اقلیمی کشور گفت: طی پنجاه سال گذشته دمای کشور در هر دهه 0.4 درجه سانتیگراد افزایش یافته، بارندگی ها کاهش یافته و تبخیر و تعرق کشور در هر سال حدود 4.8 میلی متر افزایش یافته است.
وی در خصوص وضعیت خشکسالی کشور بر اساس شاخص SPEI از سال 1372 تا 1401 گفت: خشکسالی ها تقریباً افزایش یافته و کشور در دهه های گذشته بیشتر تحت تأثیر این پدیده خزنده قرار گرفته است و در سال های گذشته خشکسالی های متوالی داشته ایم. دو سال و امسال متاسفانه شرایط کشور خوب است، اینطور نیست و در حال حاضر میانگین بارندگی در کشور 20 درصد کمتر از حد نرمال است.
ایجاد زیرساخت مناسب؛ راهکاری برای استفاده از منابع طبیعی
معاون وزیر راه و شهرسازی بر ضرورت «ایجاد زیرساخت های مناسب» در کشور تاکید کرد و یادآور شد: متاسفانه بارندگی های ناشی از بارش باران های موسمی تابستان 1401 به دلیل نبود زیرساخت ها جمع آوری نشد و در جنوب در کشور، این آب شیرین به دریا فرستاده شد و در مناطق دیگر تبخیر شد. قرار است با ایجاد زیرساخت های کافی از این منابع الهی استفاده بهینه کنیم.
تاجبخش بهره برداری بی رویه از منابع زیرزمینی و حوضه های آبخیز کشور، خشک شدن دریاچه ها، وقوع فرونشست و… را برشمرد. به دلیل سوء مدیریت ما و احتمالاً تغییرات آب و هوایی.
تدوین و عملیاتی کردن برنامه توسعه پایدار، ادغام قواعد حاکمیت سنتی و حکمرانی مؤثر، مدیریت تقاضا به جای مدیریت عرضه، استفاده از پساب، جابجایی موقعیت جغرافیایی صنایع پر مصرف آب، تجهیز زمین کشاورزی به یک سیستم تحت فشار، بازیافت آب، کشت، حفظ جنگل ها، جلوگیری از استفاده بی رویه از اراضی، سازگاری با تغییرات اقلیمی، توسعه تاب آوری و مدیریت پیامدهای تغییرات اقلیمی از مهم ترین راهکارهای پیشنهادی رئیس سازمان هواشناسی کشور بود.
سازمان هواشناسی کشور با ارائه دستاوردها و به نمایش گذاشتن بخشی از تجهیزات هواشناسی حوزه دریایی در نمایشگاه موازی همایش تخصصی حاکمیت آب شرکت کرد.
