موسویان: مذاکرات مستقیم راه را برای امتیازگیری آمریکا هموار می کند

وی گفت: در عین حال، آغاز دور جدید مذاکرات در دوحه قطر سه معنای مثبت دارد: اول، تسهیل گفت‌وگوی ایران و آمریکا برای پایان دادن به مذاکرات. دوم، تهران و واشنگتن از تلاش های قطر برای حل بحران هسته ای از طریق دیپلماسی قدردانی می کنند. و ثالثا احترام و توجه بیشتر به همسایگان که خود مثبت است اما تعیین کننده نیست.

وی در پاسخ به اینکه طی سه ماه گذشته تعامل و تبادل پیام بین دو طرف ادامه داشته اما این رایزنی ها و تلاش ها به جایی نرسیده است! فکر می‌کنید الان اتفاق جدیدی افتاده یا به عبارتی افتتاحیه، یا هر دو طرف تصمیم گرفته‌اند که یک بحث تلفنی و غیررسمی را حضوری دنبال کنند؟ وی بیان کرد: این شیوه گفتار در مقایسه با شیوه صحبت 15 ماه گذشته مسیر را تسهیل می کند، در عین حال معتقدم اگر گفت و گو مستقیم باشد، سرعت کار افزایش یابد، سوء تفاهم های احتمالی در انتقال وجود داشته باشد. از پیام‌ها اجتناب می‌شود، شانس توافق افزایش می‌یابد و زمینه برای دادن امتیازات بیشتر برای آمریکا فراهم می‌شود. با این حال، اگر آمریکایی‌ها بخواهند امتیاز ویژه‌ای بگیرند، ترجیح می‌دهند آن را به عنوان بخشی از گفتگوی مستقیم داشته باشند. از طریق میانجیگری

absnews

موسویان گفت: اگر قرار بود محل مذاکرات کشورهای همسایه میانجی مذاکرات باشد، باید در یکی از دو کشور قطر و عمان انجام می شد. من فکر می‌کنم تلاش‌های میانجی‌گری قطر و عمان برای تهران و واشنگتن ارزشمند بوده است، اما واقعیت این است که قطر در سال گذشته کمی فعال‌تر بوده است و فکر می‌کنم به همین دلیل دوحه انتخاب شد.

در پاسخ به اینکه اختلافات ایران و آمریکا برای بازگشت به برجام تا جایی که در رسانه ها مطرح شده اختلافات اساسی بوده است، آمریکا ایران را به مطالبات فراقانونی متهم می کند و ایران معتقد است که آمریکا مدیون است. تعهداتش در برجام اجرا نمی شود و ایران از لغو تحریم ها سود نمی برد! آیا دو طرف می توانند در این مرحله تعاریف جدیدی از مواضع خود در این زمینه ارائه دهند تا راه حلی برای این مشکلات بیابند؟ او گفت: این یک واقعیت است که هر دو تیم توپ را به زمین دیگر شلیک می کنند، اما عجیب نیست. اما اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، در مورد برجام مقصر آمریکاست و حق با ایران است. چون ایران به تعهدات خود عمل کرد و آمریکا پذیرفت. در حال حاضر نیز درخواست ایران مبنی بر تضمین عدم خروج آمریکا از این کشور، خواسته ای مشروع، منطقی و عادلانه است، اما طرف آمریکایی بر اساس قوانین و مقررات داخلی خود قادر به انجام این کار نیست، زیرا بایدن نمی تواند رئیس جمهور جدیدی را تعیین کند. در عین حال، کنگره آمریکا فجایع خاص خود را دارد و هیچ کس نمی تواند جلوی کنگره را بگیرد.

موسویان در پاسخ به اینکه برخی می گویند آمریکا پس از احیای برجام آماده تضمین بهبود اقتصاد ایران است، به نظر شما این سوال تا چه اندازه می تواند پاسخگوی خواسته های ایران باشد؟ او گفت: “بایدن می تواند دوره ریاست جمهوری خود را تضمین کند، اما نمی تواند رئیس جمهور بعدی را تضمین کند.” علاوه بر این، اگر بایدن نیز مسئولیت خود را تضمین کند، اگر تنش خاصی بین ایران و آمریکا در منطقه وجود نداشته باشد، راحت خواهد بود.

این دیپلمات سابق کشورمان پاسخ می دهد که چرا نمایندگان کشورهای اروپایی، روسیه و چین اصلا در این دور از مذاکرات حضور ندارند؟ به نظر شما نبودشان خوب است یا بد یا اصلا؟ وی گفت: قلب بحران هسته ای از ابتدا بین ایالات متحده و ایران بوده و هنوز هم هست. ده سال مذاکرات در زمان آقایان خاتمی و احمدی نژاد شکست خورد، زیرا ایران و آمریکا مستقیماً با یکدیگر صحبت نکردند و مذاکرات علنی شد. تا پایان دولت آقای احمدی نژاد در سال 1391، مذاکرات مستقیم دو کشور در سطح نمایندگان مجلس در عمان آغاز شد و در دوره ریاست جمهوری آقای روحانی به سمت وزیر امور خارجه ارتقا یافت.

موسویان گفت: «اما هر چه به انتخابات کنگره آمریکا نزدیک‌تر می‌شویم، کار دشوارتر می‌شود. از همان ابتدا مشخص بود. اگر ظرف یکی دو ماه توافقی حاصل نشود، کاملاً امکان دارد که مذاکرات را به بعد از انتخابات کنگره موکول کنند و در صورت پیروزی در انتخابات کنگره جمهوری خواهان، فرصتی برای احیای برجام وجود نداشته باشد.

این دیپلمات سابق کشورمان در پاسخ به اینکه همکاری ایران و آژانس طی سه ماه گذشته کاهش یافته است. آیا این موضوع پس از تصویب اختلاف نظر ایران و آمریکا بر سر تحریم ها و مسائل اقتصادی، مانعی برای تحقق برجام خواهد بود؟ وی گفت: همکاری ایران و آژانس در قالب یک توافقنامه پادمانی همیشه وجود داشته و ربطی به مذاکرات برجام ندارد. اجرای پادمان‌ها برای همه کشورهای عضو NPT الزامی است، اما از آنجایی که ایران پروتکل الحاقی را در قالب آژانس پذیرفت، همکاری ایران با آژانس در قالب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بستگی به نحوه اجرای برجام دارد و ادامه خواهد یافت. حدود 120 کشور پروتکل الحاقی را به دلیل اجباری نبودن اعمال می کنند. اما همه کشورهایی که ثروتمند می شوند پروتکل اضافی را اعمال می کنند. در صورت احیای برجام و بازگشت آمریکا به برجام، ایران به اجرای کامل پروتکل الحاقی بازمی گردد، بنابراین مسائل بین ایران و آژانس راه حل قطعی خواهد داشت.

سید حسین موسویان در گفت وگو با ای بی اس نیوز به این موضوع واکنش نشان داد که مذاکرات بالاخره پس از سه ماه به صورت حضوری و البته با تصمیم آمریکا و ایران از سر گرفته شد اما نه در وین بلکه در قطر. وی گفت: اساسا «محل مذاکره» چندان مهم نیست، بلکه «محتوا و نتیجه مذاکره» مهم است. «موقعیت» این گفتگوها زمانی اهمیت پیدا کرد که به طور متناوب در تهران و واشنگتن انجام شد. بحث بر سر ریاست جمهوری احمدی نژاد شدت گرفت و به جای سوئیس و اتریش، مذاکراتی در کشورهای همسایه یعنی ترکیه، عراق و قزاقستان انجام شد که نتیجه آن شش قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران بود. محتوا، خط مشی و روش مذاکره.

وی افزود: یک اصل مهم باید در نظر گرفته شود و آن این است که هر چه تنش بین ایران و آمریکا کمتر باشد، برجام بهتر اجرا می شود و هر چه تنش بیشتر شود، برجام کمتر اجرا می شود. به همین دلیل از ابتدای مذاکرات ایران و آمریکا، اسرائیل و صهیونیسم بین‌الملل و همپیمانان آن‌ها برای افزایش خصومت بین آمریکا و ایران در آتش بوده و این سیاست را ادامه خواهند داد.

وی ادامه داد: در واقع اصل مذاکرات آقایان جان کری و محمدجواد ظریف و دو تیم کارشناسی انجام شد و نتیجه آن در نشست کشورهای 1+5 مورد بحث و بررسی قرار گرفت و به تصویب رسید. اگر آقای علی باقری و رابرت مالی در مهرماه سال گذشته به این رویه ادامه می دادند، به احتمال زیاد تا پایان سال 1400 توافق نهایی به امضای وزرای خارجه ایران و شش کشور می رسید.

یک دیپلمات سابق کشورمان می گوید: اگر بایدن نیز ضمانت رعایت تعهدات خود را بدهد، به دوران خودش مربوط می شود و اگر تنش خاصی بین ایران و دولت های منطقه وجود نداشته باشد، انجام می شود.