به گزارش خبرگزاری ای بی اس نیوزفایل معجزه آبخیزداری» ; یکی از چالش های بزرگ زیست محیطی کشور به ویژه در مناطق غربی از جمله استان های خوزستان، کرمانشاه و ایلام در سال های اخیر پدیده گرد و غبار و ریزگردها بوده که آسیب های اقتصادی و اجتماعی زیادی را به بار آورده است.
absnews
به گفته دبیر ستاد ملی توسعه سیاست و هماهنگی مدیریت گرد و غبار میزان گرد و غبار ساطع شده از این منطقه 4 میلیون و 230 هزار تن در سال برآورد شده است که به طور متوسط (گرد و غبار ویژه) معادل 122 کیلوگرم است. در هر هکتار ذرات کمتر از صد میکرون.
پدیده گرد و غبار دارای منشأ داخلی و خارجی است. بر اساس مطالعات انجام شده، 60 درصد کانونهای گرد و غبار در ایران منشأ داخلی دارند و عوامل متعددی برای پدیده گرد و غبار از جمله دما، رطوبت، مدیریت ضعیف آب و خاک و پوشش گیاهی میتوان برشمرد. . در این خصوص محمود عرب خدری معاون پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور می گوید: طی یک دهه گذشته، تعداد روزهای وقوع گرد و غبار و شدت طوفان های گرد و غبار به حدی افزایش یافته است که تعداد آن ها در ایران تنها در سه سال گذشته 10 برابر شده است. عدم توجه به ضرورت مدیریت جامع آبخیزداری و حفاظت از منابع آب و خاک».
بررسی ها نشان می دهد شش استان خوزستان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، هرمزگان، کرمانشاه و ایلام بیشترین خسارت را در کشور متحمل گرد و غبار شدند. در این رابطه علی سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به میزان خسارت اقتصادی ناشی از گرد و غبار تنها در 6 استان گرد و غبار کشور می گوید: بررسی های انجام شده توسط ستاد ملی در 6 استان گرد و غبار کشور برای مشخص شدن خسارات ناشی از گرد و غبار نشان می دهد که مجموع خسارت سالانه این پدیده به منابع زیستی و اقتصادی معادل 0.1 درصد از کل تولید ناخالص داخلی (GDP) این استان ها و میزان خسارت ناشی از پدیده گرد و غبار در یک دوره زمانی 10 سال (1397-1406) معادل 590 تریلیون ریال برآورد می شود که اگر بتوان اقدامات موثری برای مدیریت و کنترل ریزگردها انجام داد، رفاه اقتصادی جامعه طی یک دوره 10 ساله به همین میزان بهبود خواهد یافت. این 6 استان
آبخیزداری و آبخوان داری راه مقابله با خسارت گرد و غبار است
دبیر ستاد ملی مسئول سیاست گذاری و هماهنگی، مدیریت و مدیریت پدیده گرد و غبار بیان کرد: از این سطح حدود یک میلیون و 463 هزار هکتار در حوزه تالاب و حدود 2.5 تا 3 میلیون هکتار در زیستگاه های تحت مدیریت حفاظت محیط زیست است. آژانس. سایر مناطق در اراضی کشاورزی و مناطق بیابانی، مراتع و سایر کاربری ها قرار دارند که تحت مدیریت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری هستند.
علی محمد طهماسبی، دبیر ستاد ملی توسعه سیاست ها و هماهنگی مدیریت پدیده گرد و غبار، در خصوص گستردگی کانون های گرد و غبار در کشور گفت: در خصوص پدیده گرد و غبار، مطالعات انجام شده توسط ستاد ملی سیاست گذاری و هماهنگی سیاست های مدیریت گرد و غبار و هماهنگی گرد و غبار انجام شده است. با همکاری و بر اساس دستگاه های ذیربط از جمله سازمان های زمین شناسی، هواشناسی و جنگلبانی جمع آوری شد، مشخص شد که حدود 35 میلیون هکتار وسعت گرد و غبار در کشور داریم که در 23 استان پراکنده است.
گرد و غباری که استان های مختلف را می پوشاند، علاوه بر منشاء داخلی گرد و غبار، منشأ خارجی نیز دارد. علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص میزان گرد و غبار ناشی از منابع خارجی گفت: بررسیها نشان میدهد وسعت کانونهای ریزگردهای خارجی تأثیرگذار بر کشور بیش از 270 میلیون هکتار است که معادل 180 میلیون تن است. . در سال.» بنابراین لازم است با انجام همکاری های بین المللی و منطقه ای با هماهنگی وزارت امور خارجه و استفاده از ظرفیت کنوانسیون ها و نهادهای بین المللی نسبت به کنترل و مدیریت منابع فرامرزی گرد و غبار اقدام شود.
بررسی ها نشان می دهد یکی از مهم ترین عوامل ریزگردها در کشور بی توجهی به مدیریت جامع آبخیزداری و عدم مدیریت صحیح منابع آبی به ویژه منابع آب زیرزمینی است که علاوه بر تشدید پدیده گرد و غبار، چالش های مختلفی از جمله خشکسالی، بیابان زایی، فرونشست زمین منجر به تخلیه سفره های زیرزمینی و … شده است و بهترین راه برای مدیریت این مخاطرات، انجام عملیات عمرانی حوزه های آبخیز و مدیریت آبخوان است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، ارزیابی فعالیتهای آبخیزداری و آبخوانداری در کشور که با بارندگیهای نامنظم، سیل، خشکسالی و تبخیر زیاد مواجه است، مدیریت و استفاده بهینه از بارندگی، حفظ آب با نفوذ بارانها و سیلابها در داخل زمین و ذخیرهسازی زیرزمینی به عنوان «آب سبز» و «آب آبی» با روشهای آبخیزداری و آبخوانداری یکی از مهمترین راهکارها برای حل مشکل آب و جلوگیری از پدیده گرد و غبار است.
35 میلیون هکتار؛ وسعت مناطق پر گرد و غبار ایران
270 میلیون هکتار؛ وسعت مرکز گرد و غبار خارجی
معاون رئیس جمهور در خصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست برای مقابله با منشأ ریزگردهای خارجی خاطرنشان کرد: بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست دو طرح برنامه عملیاتی زیرمنطقه ای از جمله برنامه عملیاتی زیرمنطقه ای تهیه کرده است. غرب آسیا و یک برنامه اقدام زیرمنطقه ای.” از آسیای میانه و غرب آسیا اقداماتی را انجام داده است و امید است بتوان با استفاده از این برنامه های اقدام با همکاری کشورهای منطقه اقدامات پیش بینی شده را اجرا کرد.
59 هزار میلیارد تومان خسارت اقتصادی ناشی از گرد و غبار
همچنین بخش دیگری از علت پدیده گرد و غبار در کشور تحت تأثیر دخالت نابجای انسان در طبیعت است. وحید جعفریان، مدیرکل امور بیابان سازمان جنگل ها در این خصوص می گوید: بخشی دیگر از عوامل ایجاد گرد و غبار وطوفان های شن ناشی از دخالت انسان ومربوط به نوع آمایش سرزمین است. زمانی که نتوانیم آب تالاب ها را به درستی تامین کنیم، این تالاب ها به کانون های گرد و غبار تبدیل می شوند.گرد و غبار می شوند.فقدان دید جهانی از ظرفیت ها وکاربری ها عملا منجر به رها شدن زمین های کشاورزی وعملکرد خود را از دست بدهند وبرای گرد کردن مراکزتبدیل به گرد و غبار
به منظور اعمال مدیریت جامع آبخیزداری برای مقابله با پدیده گرد و غبار و بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، از کل مناطق گرد و غباری کشور، 15 میلیون هکتار شامل مراتع فقیر است که برای مدیریت این کاربری، نیاز به بررسی علمی دارد. قالب اقدامات مدیریتی مانند حذف و مدیریت مرتع و تعداد دام باید متناسب با ظرفیت مرتع باشد. همچنین بررسی های حفاظت از محیط زیست حاکی از آن است که اراضی کشاورزی آبی و دیم شامل 4 میلیون و 500 هزار هکتار از اراضی گرد و غباری کشور است و برای مدیریت و کنترل محوطه سازی گرد و غبار در این کاربری باید آموزش کشاورزی حفاظتی برای کشاورزان در نظر گرفته شود. . بررسی ها نشان می دهد که این مهم در وزارت جهاد کشاورزی مغفول مانده است.
درباره این فایل بیشتر بدانید:
تحریریه ABS NEWS | ای بی اس نیوز