مصرف آب در بخش کشاورزی باید 50 درصد کاهش یابد – اخبار نفت و انرژی – اخبار اقتصادی ای بی اس نیوز

وی با بیان اینکه علت اصلی تشدید بحران آب برداشت بی رویه توسط بخش کشاورزی کشور است، گفت: میزان آب کشاورزی سال ها محل بحث بوده است اما در نهایت در جلسات متعدد به این نتیجه رسیدیم که وزارت نیرو با جهاد کشاورزی داشت. برآورد وزارت نیرو از 100 میلیارد لیتر منابع آبی کشور به طور متوسط ​​90 میلیارد لیتر در بخش کشاورزی و به عبارتی 90 درصد در بخش کشاورزی مصرف می شود و با این تعداد ما به این معنی که این بخش از منابع آبی کم می کند، آنها همچنین معتقد بودند که آب به مزرعه آمده است، حواس پرتی و هدر رفتن وجود دارد، اگرچه اختلاف نظرها چندان مهم نبود.

وی گفت: همانطور که گفته شد، طرح کشت در چهار برنامه پنج ساله کشور و همچنین در مصوبات بهینه سازی مصرف آب کشاورزی مصوب سال 1395 گنجانده شده بود اما اجرایی نشد. و بر این اساس مشوق هایی برای پذیرش الگوی کشت طراحی شده برای کشاورزان در نظر گرفته شده است، اما به نظر می رسد مشوق های پیشنهادی مشکلات متعددی دارد. اولاً من فکر می کنم که آب رایگان اساساً نمی تواند مشوقی برای اجرای الگوی فرهنگ باشد. اگر کشاورز زمینی داشته باشد و بخواهد در آن برنج بکارد، توجیه اقتصادی چند برابر کشت گندم خواهد بود و با آزاد کردن آب، انگیزه ای برای کشت و کار نخواهد داشت.

مدیر بخش آب کشور ادامه داد: دوم اینکه شاخص های بهره وری آب فراتر از مدل زراعی در نظر گرفته شود و محصولات بیشتری با مصرف آب کمتر تولید شود. بر این اساس افزایش بهره وری آب در کشت محصولات کشاورزی به عنوان شاخص قرار گرفته و با افزایش نرخ خرید تضمینی، کشاورز را به کشت جایگزین تشویق می کنیم. من معتقدم انصراف دولت از حق آب و تبدیل «آب» از کالای گرانبها به کالای رایگان، راه حل مناسبی برای اجرای الگوی فرهنگ نیست.

فضلی افزود: دیدگاه کشورهای پیشرفته این است که به جای کشت محصولات پر آب، بهتر است منابع گرانبهای آبی خود را حفظ کنند، اکنون مفتخریم که دهمین تولیدکننده تخم مرغ در جهان هستیم، حتی در زیر شرایطی که برای تولید هر تخم مرغ نیاز است برای رسیدن به سر سفره باید 100 لیتر آب مصرف کنیم، بنابراین اگر به سمت کشت محصولات استراتژیک حرکت نکنیم، منابع آبی خود را از دست خواهیم داد و محصولات استراتژیک و حیاتی را در معرض خطر قرار خواهیم داد و در نهایت امنیت غذایی کشور

وی در پاسخ به این سوال که چرا قانون اجرای طرح کشت در چند برنامه سالانه کشور اجرا شده اما در هیچ کدام اجرا نشده است، گفت: طرح کشت در چهار برنامه به اجرا درآمده است. برنامه های سوم، چهارم، پنجم و ششم قانون، اما اجرایی نشد، در پانزدهمین جلسه شورای آب در سال 1392 مصوب شد وزارت نیرو میزان آب مصرفی را در تمامی دشت ها و مناطق کشاورزی ارزیابی کند. بخش و میزان آب قابل برداشت در هر منطقه را برای ایجاد ثبات در منابع آبی کشور اعلام می کند، زیرا در شرایط فعلی منابع آبی کشور به سمت شکنندگی پیش می رود.

معاون آبخیزداری شرکت مدیریت منابع آب فلات مرکزی ایران با اشاره به اینکه اغلب وقتی بحث مدیریت زراعی کشاورزی مطرح می شود با بحث خودکفایی مخالفت می کند و واکنشی می شود، گفت: در اینجا با این موضوع مواجه هستیم. دو دسته اول بحث امنیت غذایی و دوم بحث خودکفایی. امنیت غذایی کشور بدون تردید باید تامین شود و این امنیت را می توان با روش های مختلف از جمله کشت فراساحلی تامین کرد.

فضلی افزود: از این منظر تلاش وزارت نیرو برای مدیریت منابع آبی است که عدم عملکرد سامانه یکی از مهم ترین دلایل اجرایی نشدن الگوی کشت تاکنون است. به نظر می رسد این موضوع باید در سطح کلان دولت مدیریت شود. مشکل دوم نبود تضمین برای اجرای الگوی فرهنگ است. وزارت جهاد کشاورزی مدعی است که قوانین 4 طرح قبلی ضمانت اجرا نداشت، سوال اینجاست که اکنون که برنامه هفتم در حال تدوین است چرا از ظرفیت های آن برای ایجاد ضمانت اجرا استفاده نمی شود.

وی سومین نکته را عدم جابجایی منابع آبی موجود به سمت کشت محصولات استراتژیک و ضروری عنوان کرد و گفت: سایر محصولات از جمله محصولات آبی اعم از سبزی و صیفی با بخشی از منابع آبی مصرفی باید جهت گیری شود. به سمت گلخانه ها و فضاهای سرپوشیده و کنترل شده. برو و آب مازاد باید برای پایداری سفره های زیرزمینی و منابع مورد استفاده در نظر گرفته شود، گفت: آنچه مسلم است کشاورزی ایران باید از وضعیت فعلی خارج شود و به صورت اساسی تبدیل و برنامه ریزی شود تا بتوان از آن استفاده کرد. آب قابل برنامه ریزی و یا برداشت آب به صورت مطمئن و در محدوده ظرفیت مجاز مجاز حوزه های آبخیز و سفره های زیرزمینی، نیاز به محصولات استراتژیک و نیازهای اساسی برآورده می شود. قوانین مربوط به این موضوع باید وضع یا اصلاح شود و عزم و اراده ملی برای این اقدام حیاتی برای کشور اتخاذ شود. آموزش و ترغیب کشاورزان و بازار کنترل شده محصولات کشاورزی نیز در این زمینه حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه دولت باید منابع مالی را در نظر بگیرد و به کشاورز اعلام کند که اگر مثلاً با مصرف آب کمتری می تواند بیشتر تولید کند، محصول را با ضریب بالاتر خریداری کند، گفت: مشکل سوم این است که کشور باید خوب باشد. تولید محور، بیایید به سمت محصولات استراتژیک برویم. در حال حاضر بخش زیادی از آب کشاورزی به کشت گلخانه ها و باغ ها اختصاص دارد. اگر به آمار فائو دقت کنیم، حتی اکثر کشورهای پرآب مانند آلمان، انگلیس و آمریکا محصولات غیر استراتژیک خود را وارد می کنند. به عنوان مثال، آمریکا در حال حاضر 40 درصد مواد غذایی جهان را تولید می کند، اما همچنان برخی از محصولات غیر استراتژیک خود را وارد می کند.

وی در پاسخ به این سوال که مهم ترین چالش های اجرای الگوی فرهنگ شکستن بن بست های موجود چیست؟ وی بیان کرد: عدم عملکرد سیستم و عملکرد جزیره ای یکی از بزرگترین مسائل است. هر سازمانی اهداف خود را دنبال می کند، وزارت جهاد کشاورزی به دنبال افزایش تولید محصولات کشاورزی است، هر دولتی که از مدیریت حمایت می کند سعی می کند رکوردهای قبلی را پشت سر بگذارد و محصولات بیشتری تولید کند، توسعه فرهنگ بدون توجه به محدودیت ها. و در صورت وجود آب بهتر است به جای در نظر گرفتن جبران ذخایر از دست رفته و حفظ پایداری زمین (مطابق مفاد ماده 35 قانون برنامه ششم) از آن برای توسعه فرهنگ استفاده شود.

فضلی خاطرنشان کرد: در عین حال وزارت جهاد کشاورزی پیش بینی می کند 84 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی مصرف شود، هرچند مقیاس اندازه گیری در این زمینه وجود ندارد و وی این سوال را بر اساس آن مطرح می کند. در حدس و گمان وزارت نیرو هر ساله میزان آب تامین شده از منابع آبی مانند سدها، چاه ها، قنات ها و … را اندازه گیری می کند. بازرگانی و صحبت در مورد میزان مصرف آب کشاورزی از وزیر جهاد کشاورزی در مورد میزان مصرف آب کشاورزی گفت که وی تداعی کننده هدررفت و جاری شدن آب از داخل کشور به دریاها و غیره است. برای اندازه گیری، پس اندازه گیری نکردید، پروفسور هوکسترا تخمین زد که 94 درصد از مصرف آب ایران در بخش کشاورزی مصرف می شود.

وی افزود: به همین دلیل از قدیم الایام با حفر شبکه قنات سعی می شد از منابع آبی بهترین استفاده را برد و از هر نوع زباله و ضایعاتی که باعث خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها شده است، استفاده کرد. و به اصطلاح فرونشست دشت ها که از حفر چاه و برداشت بی رویه منابع زیرزمینی حاصل می شود، نمونه های بارز آن است.

به گفته وی، از میانگین 100 میلیارد مترمکعب مصرف سالانه، هشت میلیارد مترمکعب مربوط به مصرف آب شرب، دو میلیارد مترمکعب مربوط به آب صنعتی و مابقی مربوط به کشاورزی است. . .. این 100 میلیارد متر مکعب یک میانگین است، می تواند سال پربارانی باشد و بیش از 100 میلیارد متر مکعب آب تحویل دهیم یا می تواند کم بارندگی باشد و تحویل آب به 70 میلیارد مترمکعب برسد.

وی افزود: نظر کارشناس این است که میزان بهینه آب تخصیصی به بخش کشاورزی 45 میلیارد مترمکعب است و تخصیص آب در این میزان می تواند ثبات در جمع آوری و استفاده، تامین آب و مصرف آب در بخش کشاورزی ایجاد کند. بخش کشاورزی باید کاهش یابد 50 درصد وضعیت فعلی این است که منابع آبی خود را از دست می دهیم. سطح آب های زیرزمینی ما مدام در حال کاهش است و آب های سطحی نیز افت قابل توجهی دارند که نمونه هایی از آن دریاچه ارومیه و زاینده رود است.