نوشیدنی: بله دقیقا؛ سبد انرژی کشور ما نامتعادل شده است، آنچه به عنوان مزیت ما (صنعت گاز) به نظر می رسد به نقطه ضعف تبدیل شده است. بنابراین باید سبد انرژی کشور را متعادل کنیم. شما هیچ کشور در حال توسعه یا توسعه یافته ای را نمی بینید که هر حامل انرژی بیش از 35-40 درصد در سبد انرژی کشور سهم داشته باشد.
از مسئولان مربوطه شرکت ملی نفت ایران انتظار می رود این پایه های بدی که در دولت دوازدهم گذاشته شد را اصلاح کنند. قطعا صنعت نفت ما نیاز به نوسازی و بازسازی دارد، اما ایران عربستان سعودی نیست که بتواند با توان مالی کلان تولید نفت خود را افزایش و ذخیره کند. چون منابع مالی ما محدود است و اساسا در حال حاضر در صادرات نفت با چالش مواجه هستیم.
نوشیدنی: آره، قطعا گاز در اولویت است. میانگین ارزش صادرات گاز کشور (طبق قراردادهای بلندمدت) حدود 30 تا 40 سنت در هر متر مکعب است. این در حالی است که ارزش هر لیتر گازوئیل صادراتی یک دلار است. در سوخت های فسیلی، گاز ارزان ترین نوع است. ما باید میادین گازی خود را توسعه دهیم، هنوز میادین گازی در کشور هستند که توسعه نیافته اند.
سوال: اگر منابع مالی (داخلی یا خارجی) داریم، اولویت تزریق نفت است یا گاز؟
ادامه بده…
در مرحله بعد توسعه و احداث واحدهای پالایش و پتروپالایش برای افزایش تولید فرآورده های نفتی با ارزش افزوده بالاتر باید در اولویت تزریق سرمایه باشد.
گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، عرفانه تاجیکی: اگرچه ایران اولین ذخایر گاز قابل استحصال جهان را دارد، اما ارزیابی شرایط این صنعت نشان می دهد که در سال هایی که توسعه این صنعت به طور جدی و سیستماتیک درگیر بوده است (اوایل دهه 1970)، تاکنون علی رغم تلاش ها و موفقیت های صورت گرفته در حفاظت ما این منابع عظیم را داشتیم، اما نتوانستیم از این نعمت الهی به درستی و در سطح کارشناسی استفاده کنیم.
البته این بهره برداری تنها به معنای افزایش تولید یا توسعه و حمل و نقل گاز نیست، بلکه به معنای بهره وری بالا و متعادل است. به عبارت دیگر ما نتوانسته ایم حداکثر ارزش افزوده را برای این محصول فسیلی ارزان ایجاد کنیم. در این سالها، چشمانداز غالب محصول گازی در کشور ارائه نوعی خدمات اجتماعی به بخشهای خانگی، صنعتی و … بوده است. در حالی که چنین دیدگاهی در واقع نقض ارزش واقعی گاز است. به این ترتیب می توان گفت زمان آن فرا رسیده است که با تغییر نگرش اساسی در بخش مدیریت کلان انرژی کشور، زمینه اصلاح ابعاد مختلف این صنعت را فراهم کنیم. در همین راستا و همچنین با هدف بررسی ابعاد مختلف صنعت گاز و چالش های آن با رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران گفت وگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:
اگر بخواهیم صنعت نفت و گاز را با هم مقایسه کنیم، می توان گفت صنعت گاز از نفت مهمتر است. زیرا در حال حاضر تولید گاز کشور معادل 5.5 میلیون بشکه نفت در روز است. این در حالی است که حتی اگر تحریم هم نباشد، ظرفیت تولید نفت کشور آن عدد نیست.
ما برنامه ای برای اصلاح اقتصاد صنعت گاز داریم که هر بخشی از آن تاثیر خود را در اصلاح اقتصاد این صنعت دارد. یکی از این بخش ها ابزار قیمت است که می توان آن را موثرترین ابزار اصلاح اقتصاد این صنعت دانست. شرکت ملی گاز ایران در این راستا برنامه های مختلفی دارد که عموما کمیسیون های زیربنایی دولتی با آن موافق نیستند.
تزریق سرمایه برای توسعه میادین ملی مانند سپهر و جفیر یا پروژه ۲۸ تانک در شرایط فعلی کشور توجیهی ندارد.