به گزارش رکنا، در حالی که طرح ملی نهضت مسکن مانند پروژه های مسکن دولت سیزدهم را «تولید به ارزان ترین روش» توصیف می کنند که به نظر می رسد اولین کلمه «ارزان ترین» مورد سوال باشد. با وجود مشکلات عدیده طرح های نهضت ملی مسکن از جمله عدم الزام بانک ها به پرداخت تسهیلات، عدم واگذاری زمین توسط دستگاه های اجرایی، نامشخص بودن زمان تحویل، مشکل اصلی نامشخص بودن قیمت نهایی این پروژه ها
در اواخر دولت حسن روحانی، مجلس قانون افزایش تولید مسکن و در ابتدای دولت سیزدهم در راستای وعده آیت الله سید ابراهیم رئیسی و ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی تصویب کرد. در آن سال طرح نهضت ملی مسکن راه اندازی شد و قیمت هر مترمربع مسکن با احتساب زمین آزاد 4.5 میلیون تومان اعلام شد و مقرر شد این طرح بازار مسکن را کنترل کند.
دولت بیش از 2 سال است که سر کار است و نه تنها سالانه یک میلیون خانه ساخته نشده و قیمت و اجاره مسکن در بازار کاهش پیدا نکرده است، بلکه نمی دانیم تکلیف بیشتر مسکن ملی چه خواهد شد. پروژه های طرح حرکت؟
پروژه هایی که قرار بود با اندکی پس انداز اقشار فقیر جامعه را در خود جای دهند، اکنون به جایی رسیده اند که پروژه ای که در فاز اولیه است نیازمند پیش پرداخت 100 میلیون تومانی است که این خانوارها باید پرداخت کنند. قادر به پرداخت نیست. من ندارم
از آنجایی که اکثر نامزدهای نهضت ملی مسکن متعلق به دهک های پایین جامعه هستند، این سوال مطرح است که با توجه به نرخ تورم و شرایط اقتصادی کشور و همچنین حداقل دستمزد، داوطلبان چگونه می توانند مبالغ اعلام شده را واریز کنند و در صورت کاندیداها پول داشتند که می توانستند با وام بانکی و همان سال 99 با درآمد اولیه در همان شهرها خانه داشته باشند و امروز هم اگر یک میلیارد پول داشتند می توانستند در همان مناطق اعلام شده خانه بخرند. بنابراین اکنون که بانک ها حاضر به پرداخت تسهیلات نیستند، به نظر می رسد با این روند تعداد انصراف ها بیشتر شود.
روند افزایش هزینه ساخت طرح نهضت ملی مسکن توسط مسئولان
وزارت راه و شهرسازی در تابستان 1398 در قرارداد با سازندگان طرح نهضت ملی مسکن، نرخ پایه هر متر مربع را 2.7 میلیون تومان تعیین کرد.
* 31 تیرماه ساعت 14، محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در مراسم افتتاحیه پروژه های ملی وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن و شهرسازی. که با دستور رئیس جمهور انجام شد، هزینه هر واحد این پروژه متری 4 میلیون تومان و قیمت زمین متری 700 هزار تومان اعلام شد. یعنی با احتساب هزینه ساخت هر متر مربع تقریباً 5 میلیون تومان، یک واحد 75 متری تقریباً 375 میلیون تومان تمام می شود.
* 1401 شهریور حمیدرضا سهرابی معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی از ابتدا قیمت هر متر مربع را 4.7 میلیون تومان برای واحدهای نهضت ملی مسکن اعلام کرد. : بسته به پروژه، مشخصات، تعداد طبقات و مشاعات قیمت ها متفاوت خواهد بود. طبیعتا هر چه تعداد طبقات بیشتر باشد، مشاعات، آسانسور، پله ها و پارکینگ ها بیشتر می شود که هزینه ها را افزایش می دهد. بنابراین هزینه پروژه هایی که امسال شروع می شود کمتر از متری 7 میلیون تومان نیست. اگر امکانات، تجهیزات و خدمات عمومی را هم اضافه کنیم، این رقم می تواند به 8.5 تا 9 میلیون تومان برسد.
* علیرضا جعفری، مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران در سال 1390 با اشاره به هزینه 525 میلیون دلاری برای ساخت واحد 75 متری نهضت ملی مسکن گفت: بر این اساس تا در مرحله سفت کاری و در پایان نما، برآورد ما 3 میلیون و 950 هزار تومان است. این واحدها در کمتر از 12 ماه بدون هزینه آسانسور و غیره ساخته می شوند.
وی تصریح کرد: در شهرهایی که تقاضا زیاد و زمین کم است ساختمان های 4 و 7 طبقه ساخته می شود. قراردادها بر اساس مترمربع 4.5 میلیون تومان سال 1393 و ضریب تعدیل سه ماهه سوم سال 1393 محاسبه شده است. از سوی دیگر با توجه به ضریب تعدیل 1401 عددی که اکنون معیار عمل را تشکیل می دهد تقریباً 7 است. میلیون تومان. امیدواریم با صرفه جویی در مقیاس در حوزه پیمانکاران ردیف اول بتوانیم هزینه ها را در پروژه های نهضت ملی مسکن کنترل کنیم و واحدهایی به ارزش 7 میلیون تومان بسازیم.
* در 26 شهریور 1402، آرش صیادی، مدیرعامل شرکت توسعه نوین پرند در اطلاعیه ای جدید کل هزینه هر واحد از طرح نهضت ملی مسکن را تقریباً یک میلیارد تومان اعلام کرد که از این میزان تقریباً 550 میلیون تومان تسهیلات بانکی است. و هر متقاضی می آورد 450 میلیون تومان.
سیدی گفت: مبلغ بر اساس متراژ و پروژه است اما در نهایت درآمد متقاضی بر اساس قراردادهای جاری حدود 500 میلیون تومان خواهد بود و در پروژه های سطح بالا عموما هزینه ساخت کمی بیشتر است. و اگر مدت ساخت بیش از دو سال باشد. بزرگ، قابل تعدیل بوده و بسته به پیشرفت فیزیکی پروژه ها و مطابق با قرارداد، گام به گام برای داوطلبان پیامک ارسال می شد.
* 19 شهریور 1402، عارف نوروزی رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در حاشیه افتتاح 1278 واحد نهضت ملی مسکن با بیان اینکه هزینه ساخت هر واحد 800 میلیون تا یک میلیارد و 300 میلیون تومان است، گفت: : بانک های عملیاتی وام 550 میلیون تومانی را بازپرداخت می کنند. این جنبش ملی مسکن است.
* در 19 شهریور 1402، محمدجواد اسماعیلی، مدیرعامل ستاد اجرایی فرمان امام، هزینه ساخت واحدهای تحویلی در سال جاری را 950 تا یک میلیارد تومان (با احتساب متقاضیان و تسهیلات) اعلام کرد. این واحدها دارای ست، شوفاژ، شیرآلات و … هستند و فقط روی کابینت آنها کار نشده است که توسط داوطلبان انجام خواهد شد.
وی افزود: هزینه ساخت هر متر مربع از این واحدها در حال حاضر حدود 8.5 میلیون تومان است. درآمد متقاضیان با احتساب وام حدود 950 میلیون تومان است و در سال آینده افزایش می یابد. متأسفانه در دولت قبل یعنی سال 1378 و 1400 اتفاق خاصی برای این واحدها نیفتاد و به همین دلیل از برنامه ساخت واحدها عقب هستیم.
به گزارش رکنا، اظهارات ضد و نقیض مسئولان در این سال ها در خصوص قیمت نهایی و زمان تحویل پروژه ها نشان از عدم هماهنگی دولت و سایر نهادهای ذیربط دارد. این ناهماهنگی به جایی رسیده است که دو مسئول در مدت کوتاهی دو نظر متفاوت در مورد قیمت نهایی اعلام می کنند.
آنچه مشخص است هزینه ساخت هر مترمربع طرح نهضت ملی مسکن از ابتدا تا امروز و پس از گذشت بیش از 2 سال 100 درصد افزایش یافته و از متری حدود 5 میلیون تومان به حدود 10 میلیون تومان رسیده است. . در سال 1402 که شامل تعدیل در سال های بعد می شود و مانند آن سال ها با افزایش قیمت ها بر اساس تورم مواجه می شود.
در حال حاضر سازندگان تهرانی حداقل هزینه ساخت یک مترمربع مسکن را بدون احتساب قیمت زمین 15 میلیون تومان برآورد می کنند. به عبارت دیگر ساخت پروژه های دولتی تفاوت چندانی با پروژه های خصوصی ندارد. زیرا در پروژه های خصوصی علاوه بر تخفیف اولیه پیش فروش واحدها نسبت به قیمت روز واحدهای آماده، زمان تحویل، مراحل پرداخت توسط خریدار بسته به پیشرفت پروژه، درج یک جریمه دیرکرد طرفین در قرارداد پیش فروش که هر دو طرف را ملزم به انجام تعهدات خود می کند، نبود بند تعدیل قیمت و افزایش هزینه بر اساس تورم که خریدار و پیمانکار بدانند هر چه پروژه زودتر به اتمام برسد، برای هر دو طرف بهتر است
در نهایت باید گفت که با توجه به روند ساخت این پروژه ها و عدم مسئولیت وزارت راه و شهرسازی، مشخص نیست سرنوشت این پروژه ها به چه قیمتی و در چه سالی خواهد بود. تکمیل خواهند شد. آیا پروژه های ملی و دولتی با زمین رایگان و تسهیلات بانکی در نهایت به پروژه های خصوصی با قیمت های نجومی و بدون حساب و کتاب و کنترل تبدیل می شود و مردم با رویای گمشده خانه دار شدن رها می شوند؟ یا به طور کلی باید متوقف شوند تا زمانی که دولت بعدی نام جدیدی تعیین کند؟
شاید باید منتظر ماند تا دست دلالان به این عرصه باز شود و نامزدهایی که با هزار امید و آرزو به دنبال خانه دار شدن هستند امتیاز خود را با سودی ناچیز وسط کار به دلالان و واسطه ها بفروشند یا در نهایت منصرف شوند . و اصل درآمد خود را بدون در نظر گرفتن سود و تورم این چند سال برداشت می کنند تا پروژه های نیمه تمام با قیمت روز توسط نمایندگان فروش به متقاضیان جدید واگذار شود و این دور باطل مانند اکثر پروژه های مسکن مهر نیمه کاره می ماند یا هزاران بعد از 17 سال تحویل ظریف و ناقص به متقاضی؟!
