مکان یابی کاتالیزورهای استراتژیک صنعت نفت توسط فناوران ملی

برای انجام بسیاری از واکنش های شیمیایی معمولاً مقدار معینی انرژی برای شروع واکنش مورد نیاز است که معروف ترین این واکنش ها احتراق است که برای شروع واکنش نیاز به اعمال انرژی حرارتی دارد و پس از آن واکنش ادامه می یابد. پیدا خواهد کرد

در همین راستا شرکت های تولید کننده کاتالیست های پایه آلومینا اعلام کرده اند که آمادگی تولید بیشتر این نوع کاتالیست ها را دارند و در صورت اعتماد سایر واحدهای صنعتی به محصولات ایرانی، ظرفیت بالایی برای این تولیدات در داخل کشور ایجاد می شود.

این ماده به دو صورت در ساخت کاتالیزور استفاده می شود، یکی اینکه خود آلومینا نقش ماده فعال کاتالیزور را ایفا می کند و دیگری اینکه کارت پایه کاتالیزور را بازی می کند. اهمیت پایه کاتالیزوری به حدی است که تقریباً 90 درصد ارزش کانالیست ها به پایه آن مرتبط است.

بر این اساس، سطح ویژه، حجم منافذ، اندازه توزیع منافذ و خواص بازی و اسیدی از جمله ویژگی های عملکردی کاتالیزور آلومینا هستند.

ایران به عنوان یک کشور نفتی، نیاز به کاتالیزور در پالایشگاه ها و پتروشیمی ها بیشتر احساس می شود. یکی از مهم ترین کاربردهای کاتالیست ها در صنعت پتروشیمی است و با توجه به شرایط ایران، کاتالیست برای ما یک کالای استراتژیک است.

از طرفی با افزایش راندمان این کاتالیست ها، کیفیت محصولات خروجی پالایشگاه ها و پتروشیمی ها افزایش می یابد و هزینه های ناشی از خوردگی تجهیزات و نگهداری آنها نیز کاهش می یابد و در نهایت می توان گفت که محصولات داخلی تولید کاتالیزورهای با کیفیت منجر به صرفه جویی ارزی بسیار قابل توجهی خواهد شد.

آمارها حاکی از آن است که یکی از شرکت‌های تولیدکننده تنها 100 تن پودر آلومینا در 4 ماهه نخست سال 2019 تولید کرده است، در حالی که این شرکت ظرفیت تولید 500 تن از این ماده را دارد.

شرکت دیگری نیز در زمینه تولید سرامیک آلومینا فعال است که تولید آلومینا فعال با مشخصات سطحی خاص از محصولات این محققان است. کاتالیزورهای تولید شده در این شرکت برای جذب رطوبت و روغن و جذب ضایعات (فیلتراسیون) استفاده می شود.

نتایج تحقیقات نشان می دهد که هر چه این ماده متخلخل تر باشد، برای واکنش و مولکول های فعال مناسب تر است.

آلومینا یا اکسید آلومینیوم (AL2O3) یک سرامیک بسیار پایدار است و به دلیل پایداری بالا در صنایع پتروشیمی کاربرد فراوانی داشته است. علاوه بر این، آلومینا یکی از مهمترین مواد مورد استفاده در ساخت بسیاری از کاتالیزورها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، داروسازی و خودروسازی است.

در شرایطی که پتروشیمی ها و پالایشگاه ها از نظر دسترسی به کاتالیزورهای استراتژیک تحت تحریم با چالش مواجه بودند، برخی از شرکت های فناوری کشور اقدام به تولید این محصولات استراتژیک در صنایع کرده اند و از این طریق نه تنها توانسته اند نیازهای ملی را تامین کنند. بلکه برای صرفه جویی در پول ارز هم کمک کرد.

همچنین در سال 1397، 5 تن کاتالیزور NOx نیتروژن توسط یکی از شرکت ها تولید و برای آزمایش به پتروشیمی کارون ارائه شد و با توجه به نتایج خوب به دست آمده، این پتروشیمی با همکاری این انجمن اقدام به تولید این کاتالیست کرد. .

کاتالیزورهای گوگرد زدایی این شرکت برای حذف گوگرد از بسیاری از برش های نفتی استفاده می شود که در نهایت کیفیت خروجی مواد تصفیه شده را بهبود می بخشد. زیرا گوگرد باعث خوردگی مخازن و پالایشگاه ها و پتروشیمی ها می شود.

عوامل متعددی بر عملکرد کاتالیزورها موثر است که مهمترین آنها سطح قابل دسترسی برای واکنش دهنده ها و همچنین دما است و در این بین فناوری نانو می تواند در بهبود عملکرد کاتالیزورها و بهبود عملکرد آنها موثر باشد. زیرا با کاهش اندازه ذرات و افزایش نسبت سطح به حجم، سطح دسترسی افزایش یافته و سرعت واکنش افزایش می یابد.

در میان کاتالیزورها، کاتالیزورهای مبتنی بر آلومینا کاربردهای زیادی در صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی و خودروسازی پیدا می کنند.

در زمینه اصلی کاتالیزورهای آلومینا می توان گفت که آلومینا دارای ساختار متخلخلی است که با قرار دادن کاتالیزور فعال در آن، سطح وسیعی را برای واکنش واکنش دهنده ها و کاتالیزور فراهم می کند. گاما آلومینا نانوساختار به دلیل تخلخل بسیار بالایی که دارد می تواند سطح بیشتری را برای واکنش های شیمیایی فراهم کند که به نوبه خود کارایی این پایه از کاتالیزورها را برای انجام واکنش های شیمیایی افزایش می دهد و در نتیجه راندمان بسیار بالاتری دارد.

در حال حاضر گاما آلومینا نانوساختار توسط چند شرکت ایرانی در کشور تولید می شود و به دلیل تحریم ها و قیمت بالای نمونه های خارجی، گزینه مناسبی برای صنایع داخلی است.

از آنجایی که بیشتر این کاتالیست ها از خارج از ایران و با هزینه های بالا وارد می شود، حضور واحدهای صنعتی تولید کننده این مواد در داخل کشور می تواند اشتغال زایی کند و از سوی دیگر به دلیل تحریم ها امکان واردات برخی از این کاتالیست ها وجود ندارد. . این مواد را به کالاهای استراتژیک برای پالایشگاه ها و پتروشیمی ها تبدیل کرده است.

اصلی‌ترین کاری که کاتالیزورها در این فرآیند انجام می‌دهند این است که انرژی مورد نیاز برای انجام واکنش را کاهش می‌دهند و از این رو واکنش با سرعت بیشتری انجام می‌شود.

از دیگر محصولات این شرکت می توان به کاتالیست های بازیابی گوگرد اشاره کرد که در پالایشگاه های نفت و گاز در فرآیند گوگردزدایی استفاده می شود.

از دیگر محصولات کاتالیزوری این شرکت می توان به نانو کاتالیست هیدروژن زدایی، کاتالیست نانو اکسید کلر و کاتالیزور گوگرد زدایی با پایه آلومینا اشاره کرد.

یکی از این شرکت ها پودر آلومینا نانوساختار گاما غالب را برای رفع نیازهای بازار داخلی تولید کرد. این شرکت این پودر را به صورت خالص به بازار عرضه می کند و با استفاده از آن کاتالیزورهای مختلفی تولید و روانه بازار کرده است.

فرصت های شغلی

گوگرد یا گوگرد یکی از مواد موجود در نفت خام و گاز است که هر چه غلظت آن بیشتر باشد باعث خوردگی تجهیزات بیشتر می شود، بنابراین گوگرد زدایی در پالایشگاه ها یکی از اولین اقداماتی است که روی نفت خام انجام می شود اما از سوی دیگر. اکثریت تقاضای گوگرد در سراسر جهان از طریق گوگردزدایی از روغن ترش به دست می آید.

تولید کاتالیست آلومینا در ایران

از طرفی بعد از مدتی کاتالیست ها آلوده می شوند و عملکرد خود را از دست می دهند به همین دلیل باید کاتالیزور را عوض کرد زیرا کاتالیست ها در صنایع مصرفی هستند.

به گزارش ای بی اس نیوزیک گزارش صنعتی با عنوان “اثر استفاده از فناوری نانو بر عملکرد کاتالیزور مبتنی بر آلومینا و کاهش هزینه ناشی از آن” منتشر شده است و جزئیات تأثیر استفاده از فناوری نانو بر عملکرد کاتالیزورهای مبتنی بر کاتالیزور مبتنی بر آلومینا بررسی شده است.