راه حل دستیابی به خوداتکایی در دانه های روغنی چیست؟

طبق آمار سالانه بین 1.3 تا 1.5 میلیون تن نفت در کشور مصرف می شود که 90 درصد آن وارداتی است. اگرچه خوداتکایی 70 درصدی در تولید دانه های روغنی تا سال 1404 هجری شمسی یکی از برنامه های وزارت جهاد کشاورزی بود، اما متاسفانه این امر محقق نخواهد شد.

محمدعلی نکبخت وزیر جهاد کشاورزی در آغاز سال زراعی 1402-1403 گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای دستیابی به خودکفایی 100 درصدی در تولید 5 محصول اساسی از جمله گندم، برنج، جو و … برنامه ریزی کرد. پنبه و شکر و در برخی محصولات مانند روغن متعهد به افزایش ضریب خوداتکایی هستیم

علیرغم افزایش وابستگی به تولید روغن در خارج از مرزها، لازم است در برنامه هفتم حمایت های لازم از تولید داخلی برای افزایش خوداتکایی صورت گیرد، در غیر این صورت به دلیل تخصیص حمایت از واردات دانه های روغنی برای تولیدکنندگان داخلی امکان رقابت با کشاورزان وجود دارد.

چندی پیش علی رضا مهاجر، معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که دولت در سال آینده در راستای خوداتکایی به این محصول استراتژیک، اجازه واردات دانه های روغنی را می دهد، جایی که دانه های روغنی برداشت شده توسط کشاورزان خریداری می شود و نیاز کشاورزان را برآورده می کند. کاربران تسویه حساب می شوند.

اکنون با توجه به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر جدیت بیشتر در تولید دانه های روغنی، انتظار می رود حداکثر حمایت از تولید این محصول در سال جدید کشاورزی و سال های آتی صورت گیرد.

حداکثر سرانه مصرف روغن 25 کیلوگرم می باشد نیازی به واردات دانه های روغنی نیست

علی رضا اشرفی، دبیر انجمن روغن های نباتی گفت: با احتساب میزان عرضه و جمعیت در کشور، سرانه مصرف روغن بین 22 تا 25 کیلوگرم است، اما حقیقت این است که چون 28 هزار و 500 تومان به واردات اختصاص داده شده است. روغن بذر، این قسمت از آن حمایت یارانه ای دریافت می کند.

به گفته وی، با آزادسازی نرخ ارز، سرانه مصرف و قاچاق کاهش می یابد. نظام یارانه اصلاح شد و نرخ ارز از 4200 تومان به 28500 تومان تغییر یافت.

الشریفی ادامه داد: هر چند اصلاح نظام یارانه ای منجر به کاهش مصرف نفت و قاچاق آن به آن سوی مرز شد، اما موضوع کنترل قاچاق به صورت 100 درصدی محقق نشد. بنابراین تا زمانی که ارز آزاد نشود، قاچاق اجتناب ناپذیر است.

دبیر انجمن روغن نباتی با اشاره به تاثیر آزادسازی نرخ ارز وارداتی بر مصرف سرانه روغن، افزود: با اجرای سیاست آزادسازی و تک نرخی شدن قیمت، احتمال کاهش مصرف سرانه به کمتر از 22 تا 25 کیلوگرم.

در خصوص کاهش سرانه مصرف همچنان نیاز به واردات نفت داریم، افزود: اگرچه با سیاست آزادسازی قیمت ها مصرف کاهش می یابد، اما همچنان روغن و دانه های روغنی وارد می کنیم زیرا به دلیل شرایط اقلیمی امکان تامین نیاز مردم وجود ندارد. بازار محلی

اشرفی با بیان اینکه در 11 ماه گذشته سال گذشته بین یک میلیون و 300 هزار تا یک میلیون و 400 هزار تن روغن خام و مقداری دانه های روغنی وارد شده است، خاطرنشان کرد: شرایط کشور به گونه ای است که نمی توانیم نیاز بازار را از نظر میزان واردات تامین کنیم. کشاورزی.» از طرفی روغن های مورد استفاده در کشور مخلوطی از روغن های مختلف است، مثلاً شرایط آب و هوایی کشور ما اجازه تولید روغن پالم را نمی دهد و فقط روغن کلزا و سویا و مقدار کمی از آن. روغن آفتابگردان و گلرنگ در کشور تولید می شود.

این مسئول گفت: بر اساس آمار، مجموع تولید دانه های روغنی در سال های اخیر از 300 تا 400 هزار تن فراتر نرفت و در سال های 1384 و 1385 که اوج تولید بود، کل تولید دانه های روغنی به 650 هزار تن رسید. صنعت بسیار کوچک است.

اتکا به واردات دانه‌های اسانسی خطر بزرگی برای امنیت غذایی کشور است، بنابراین با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب، تولید بیشتر دانه‌های روغنی بومی باید پیگیری شود.

– 90 درصد عرضه نفت به کشورهای خارجی بستگی دارد

در حال حاضر یکی از چالش های اساسی دولت وابستگی شدید به واردات روغن، آرد و دانه های روغنی است به طوری که طبق آمار 90 درصد این محصولات از خارج از کشور وارد می شود، اما برنامه اصلی وزارت جهاد کشاورزی است. جهاد برای کاهش این وابستگی ها و افزایش ضریب خوداتکایی است.

قاسم پیشه‌ور، رئیس اتاق سندیکاهای کشاورزی گفت: مشکل اساسی تکیه 90 درصدی دانه‌های روغنی به این موضوع مربوط می‌شود که ارز نما به واردات دانه‌های روغنی اختصاص می‌یابد و به همین دلیل واردات با مشکل مواجه می‌شود. “با قیمت مناسب.”

به گفته وی، از آنجایی که کشاورزان به صورت مبادله آزاد تولید می کنند، قیمت آن نسبت به واردات بیشتر است و همین امر باعث شده کارخانه های روغن کشی تمایل بیشتری به واردات دانه های روغنی از خارج از کشور داشته باشند.

پیشه ور ادامه داد: عدم تخصیص حمایت از دانه های روغنی اعم از کلزا و سویا، بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی و عدم صرفه اقتصادی محصول باعث افزایش هزینه های کشت، برداشت و مکانیزاسیون شد و در نتیجه تولیدکنندگان و کارخانه های نفت تمایل به واردات از خارج دارند.

رئیس اتاق سندیکاهای کشاورزی گفت: تا زمانی که برای تامین نیاز کشور و تنظیم بازار از واردات حمایت شود، خودکفایی و خوداتکایی معنایی نخواهد داشت. اما تولیدکنندگان با اعمال حمایت های لازم به تولید خواهند پرداخت.

طرح خوداتکایی در زمینه دانه های روغنی یکی از طرح های مهم وزارت جهاد کشاورزی است که از نیمه دوم سال 1393 و طی یک برنامه ده ساله آغاز شد که مقرر شد 70 درصد از نیاز کشور را تامین کند. نیاز داخلی دارد با وجود این حقیقت این است که زمان زیادی تا پایان برنامه باقی نمانده است. با اعمال حمایت های لازم برای تولید این محصول استراتژیک در برنامه هفتم.