سفر «سرگئی شویگو» دبیر شورای امنیت ملی روسیه به تهران در حالی انجام می‌شود که ایران و منطقه طی سه ماه گذشته تحولات امنیتی و سیاسی داخلی و منطقه‌ای متعدد و متفاوتی را تجربه کرده‌اند و به نوعی چشم انداز تحولات در کوتاه مدت و میان مدت با تغییرات سریع و قابل توجهی روبرو است.
تحولات منطقه‌ای به شکلی حاد، با توجه به جنگ غزه و گسترش درگیری به دیگر کشورها از جمله لبنان و دست درازی‌ها و ترورهای دولتی رژیم صهیونیستی، انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و تحولات در اروپا به ویژه مساله اوکراین، موجب شده تا منطقه به مثابه دیگ پرفشار در تلاطم و تنش باشد.
ترور «اسماعیل هنیه» رییس دفتر سیاسی حماس که برای مراسم تحلیف «مسعود پزشکیان» رئیس جمهور جدید ایران به تهران سفر کرده بود و میهمان سیاسی و دیپلماتیک ایران محسوب می‌شد، موجی از تنش‌ها را ایجاد کرد.
تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی به پشتوانه حامی بزرگ آن تروریسم دولتی آمریکا دیگر از ابهام و پنهان کاری خارج شده و به طور علنی در منطقه و در مرزهای داخلی کشورها و در سکوت سیاسی و دیپلماتیک آمریکا و دیگر کشورها و سازمان های بین المللی اقدام می‌کند.
سفر شویگو در حالی به ایران انجام شد که ایران برای پاسخ به ترور اسماعیل هنیه در تهران آماده می‌شود و به گفته مقامات کشورمان این پاسخ به مثابه عملیات «وعده صادق»، کوبنده و محکم خواهد بود.
ایران و روسیه، همپیمانان راهبردی
دبیر امنیت ملی فدراسیون روسیه در اولین دیدار خود با پزشکیان، جمهوری اسلامی ایران را از همپیمانان کلیدی و راهبردی روسیه در منطقه دانست و ضمن ابراز خرسندی از تلاش‌های مشترک ۲ کشور برای ایجاد جهان چند قطبی و همچنین تأمین امنیت منطقه تصریح کرد: روابط ۲ کشور در همه بخش‌ها در حال رشد بوده و چشم‌اندازهای بسیار خوبی برای توسعه تعاملات موجود است.
شویگو همچنین بر علاقمندی کشورش برای تسریع در تکمیل طرح‌های مشترک میان ۲ کشور از جمله کریدور شمال جنوب تأکید و گفت: روسیه برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل، بریکس و شانگهای اهمیت زیادی قائل است و ما برای گسترش این همکاری‌ها تلاش خواهیم کرد.
فهرست بلندبالای همکاری ایران و روسیه
دبیر شورای امنیت ملی روسیه روز دوشنبه با همتای ایرانی خود نیز دیدار و گفت وگو کرد.
او در دیدار با «علی اکبر احمدیان»، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و نماینده مقام معظم رهبری در این شورا ضمن تاکید بر ارتقا سطح همکاری‌های راهبردی و روابط مستحکم و دوستانه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه‌های مختلف سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی، اقدام اسرائیل علیه هنیه در خاک ایران و یکی از فرماندهان حزب الله در لبنان را به شدت محکوم کرد و اقدام اسرائیل را خلاف موازین و قوانین بین‌المللی دانست.
به گزارش ایسنا، ایران و روسیه فهرست بلندبالایی از ابعاد همکاری‌ها و تعاملات دارند. در مناقشات روسیه و اوکراین، ایران همواره بر راه‌حل سیاسی و گفت‌وگو و آمادگی برای کمک در این موضوع تاکید داشته است. هم چنین در تحولات قفقاز، ایران بر راه حل منطقه‌ای و پرهیز از دخالت بازیگران فرا منطقه ای و قالب ۳+۳ (جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان + ایران و روسیه و ترکیه) تاکید داشته است.
همکاری نزدیک ایران و روسیه درباره خطر نفوذ ناتو
همچنین در موضوع افغانستان، ایران بر ضرورت همگرایی کشورهای منطقه در این خصوص و نفی دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای تاکید و بر سابقه شکست امریکا در افغانستان و عدم اطمینان به قدرت‌های فرامنطقه‌ای برای حل مسائل منطقه‌ای اصرار داشته است.
ایران و روسیه در موضوعاتی از جمله خطر نفوذ ناتو و غرب در آسیای میانه، مسائل غزه و رژیم صهیونیستی همکاری‌های نزدیک و همسویی مواضع داشته و دارند. روسیه در رابطه با مساله غزه در بیش از ۹ ماه گذشته، مواضع مثبتی در شورای امنیت سازمان ملل داشته و در صدور بیانیه های مثبت علیه تجاوزها و جنایات و ترورهای رژیم صهیونیستی به غزه و کشتار مردم مشارکت داشته است. هم چنین روابط راهبردی ایران و روسیه در موضوع سوریه و همکاری ۲ کشور در جنگ علیه تروریسم داعش که به حذف حاکمیت داعش کمک کرد از دیگر جنبه های همراهی و همکاری ۲ کشور در سال های اخیر بوده است.
علاوه بر این، مواضع مثبت روسیه در مورد ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، سازمان ملل، شورای امنیت، شانگهای و بریکس همواره مورد توجه ایران در دولت های مختلف بوده است.
روسیه در دهه گذشته نسبت به تعامل با ایران در رابطه با تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه کشورمان حامی و همراه بوده است و ۲ کشور در رابطه با یکجانبه‌گرایی و تمایلات مشترک در زمینه نظام چند قطبی و چندجانبه‌گرایی همسویی مواضع داشته اند.
روابط دوجانبه تهران و مسکو در شرایطی که تحریم‌ها علیه ایران بعد از خروج آمریکا از برجام تسریع و تعمیق شد و نیز بعد از جنگ اوکراین که آمریکا و اروپا علیه روسیه تحریم‌های گستردهای اعمال کردند مستحکم‌تر از قبل پیش رفته است و همسویی مواضع بیشتر شده است.
مراحل نهایی سند جامع مشارکت‌های راهبردی
بسط و ارتقای روابط سیاسی، امنیتی، دفاعی و نظامی میان ۲ کشور، برگزاری مانورهای مشترک نظامی و دفاعی، مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان و پولشویی، مقابله با انواع ترور و بکارگیری سلاح‌های ضدبشری از جمله مواردی است که ایران و روسیه با یکدیگر همکاری مشترک قابل توجه داشتند.
همچنین همکاری در موضوعات اقتصادی، هم‌افزایی و همکاری‌های بانکی و پولی- مالی و حوزه پیام‌رسان‌های مالی در راستای مقابله با تحریم‌های غربی و برقراری روابط بانک‌ها و تبادلات با ارزهای منطقه‌ای و محلی، همکاری در حوزه انرژی، فعال سازی کوریدورها و مسیرهای ترانزیتی جنوب به شمال، فن آوری های نوین، همکاری‌های غذایی و کشاورزی و حوزه دام، همکاری های امنیت سایبری، همکاری های حقوقی در حوزه بین‌الملل، هم‌افزایی و همکاری‌های خنثی‌سازی تحریم و انتقال تجربیات، همکاری های آموزشی، رسانه‌ای و فرهنگی و تعمیق روابط در راستای آفند و پدافند رسانه‌ای با توجه به پیشینه تاریخی روابط دو کشور از جمله تصویب سند همکاری های فرهنگی میان دو کشور در مجلس شورای اسلامی بخش کوچکی از تعاملات ۲ کشور بوده است.
در حال حاضر سند جامع مشارکت‌های راهبردی میان ۲ کشور در مراحل نهایی تهیه متن قرار دارد و به گفته مقامات ۲ کشور به زودی به امضای طرفین خواهد رسید.
به گزارش ایسنا، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و دبیرخانه شورای امنیت فدراسیون روسیه به عنوان ۲ دستگاه حاکمیتی همواره نقش پیشران و تسهیل کننده همکاری‌های همه جانبه دو کشور را ایفا می‌کنند.
