خسارت همتی به بورس در سال ۱۳۹۸ چه بود؟

به گزارش ای بی اس نیوز، توییت انتقادی رئیس سابق بانک مرکزی به رئیس جمهور که واکنش و انتقاد بسیاری از کارشناسان را برانگیخت، می تواند این ضرب المثل را برای مخاطب یادآوری کند که می گوید: اگر پزشک بودی برای خودت دارو می خوردی. ! یک کارشناس اقتصادی در واکنش به موضع اخیر رئیس کل بانک مرکزی دولت قبل گفت: آقای همتی در دوره مدیریت خود با تصمیمات بد کلان خسارت زیادی به مردم در بورس وارد کرد. محمدطاهر رحیمی در واکنش به اظهارات اخیر عبدالناصر همتی در انتقاد از نرخ ارز و بورس گفت: بانک مرکزی از سال ۱۳۹۷ و اوایل سال ۱۳۹۸ با عدم استفاده به موقع از ابزار پولی مرتکب اشتباهات جدی شده و به بورس روی آورده است. بازار به یک حباب بزرگ تبدیل شد و سقوط کرد. سپس او رنج می برد.

وی اشتباهات عبدالناصر همتی را اینگونه برشمرد: عدم استفاده از ابزار افزایش نرخ ذخیره قانونی یا افزایش کف کریدور سود در شرایط پیک کرونا (و محدود کردن وام از سیستم بانکی به بخش واقعی اقتصاد) و سررسید. به وفور ذخایر و انحراف غیرعادی و قابل توجه اعتبارات بانکی به سمت کارگزاری ها و در نتیجه بازار سهام.

رحیمی درباره تصمیم بد دیگر همتی افزود: تاخیر بزرگ در استفاده از اوراق قرضه بانک مرکزی برای «کاهش سطح ذخایر بین بانکی و افزایش نرخ سود بین بانکی از رکورد 8 درصدی» با وجود برداشت‌های دولت از صندوق توسعه ملی برای معامله. با بحران سیل و کرونا در زمانی که بازار بین بانکی با ذخایر فراوان مواجه بود.

وی اعلام کرد: همچنین کف و سقف کریدور سود در عملیات بازار آزاد برای کاهش ذخایر موجود برای شبکه بانکی افزایش نیافته و به جای محدود کردن آن، برای بانک‌های مشکل‌دار اعتبارات تخفیفی ایجاد کنید. این در شرایطی بود که ذخایر وفور در بازار بین بانکی و آخرین اقدام آقای همتی برای رساندن حباب بورس به مرز ترکیدن با اصلاح قوانین انحلال ذخایر قانونی بانک ها با افزایش مهلت انحلال و حق انحلال. استفاده از 30 درصد ذخایر قانونی در انحلال های روزانه در اوایل سال 2019.

این کارشناس اقتصادی گفت: تبدیل همه این موارد به وضعیت کرونا، فراوانی ذخایر و باز شدن کانال انحراف جریان نقدینگی به سمت بورس و رساندن بازار به مرز ترکیدن حباب است.

وی در نهایت گفت: از شاگردان و مشاوران آقای همتی می خواهم امروز و دیروز این موارد را گوشزد کنند تا حوزه علم و صداقت اینقدر بد شکل نگردد.

صعود و سقوط بورس در اواخر دولت روحانی

وقتی کارشناسان از سال 2019 صحبت می کنند، اشاره می کنند که شاخص کل که در ابتدای سال 2019 حدود 508 هزار واحد بود، در 19 آگوست 2019 (پس از بیش از 4 ماه) به اوج خود یعنی 2.078 میلیون واحد رسید. . پس از آن، بازار شروع به سقوط کرد.

در عین حال، برخی از تحلیلگران و فعالان بازار معتقدند که روند صعودی و حباب بازار ناشی از دعوت روحانی از برخی دولتمردان است و باعث می شود که ماهیت پرریسک بازار، تورم پرانتظار در آن زمان و شرایط کلی، بدون ریسک جلوه کند. درآمد مردم از بورس به دلیل تعطیلی مشاغل به دلیل شیوع ویروس کرونا کاهش یافته است. اما یکی از عوامل کلیدی، علاقه بانک ها در دوره ریاست بانک مرکزی همتی بود.

نرخ سود بازار بین بانکی از 18.34 درصد در پایان مارس 2018 به 16.68 درصد در پایان آوریل 2018، 11.71 درصد در پایان می 2018، 9.72 درصد در پایان ژوئن 2019 و سپس به 13 درصد کاهش می یابد. 14 درصد در پایان تیرماه و 14.79 درصد در پایان مرداد ماه 1398. با کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی، انتظار می رود بانک ها نیز نرخ سود کمتری به سپرده های بلندمدت خود بپردازند.

اما این آمار پایان ماجرا نیست، بلکه گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که با کاهش نرخ سود سپرده های مدت دار (به دلیل کاهش نرخ سود بین بانکی)، جریان سپرده های شبکه بانکی نیز از 2.5 افزایش یافت. میلیارد تومان در پایان فروردین به 6.44 میلیارد تومان در پایان اردیبهشت، 30.9 میلیارد تومان در پایان خرداد و 53.4 میلیارد تومان در پایان تیرماه رسید.

بازار بین بانکی محل اعطای وام و استقراض ذخایر (پایه پولی) توسط بانک ها است. با افزایش عرضه پول پایه در کل شبکه بانکی نسبت به تقاضای آن، نرخ سود در بازار بین بانکی کاهش می یابد. افزایش عرضه نسبت به تقاضا برای پایه پولی منجر به مقدار ذخایر اضافی (بصری) در شبکه بانکی می شود.

بر اساس برخی گزارش‌ها، ذخایر اضافی شبکه بانکی از 22.24 میلیارد تومان در پایان اسفند 1397 به 66.66 میلیارد تومان در پایان فروردین 1398 افزایش یافته و پس از آن بیش از دو برابر شده و به 57.06 رسیده و در سال 2019 به 97.58 میلیارد تومان رسیده است. اردیبهشت و خرداد 1398 و در تیر و مرداد 1398 به 32.6 و 21.6 هزار میلیارد تومان کاهش می یابد. در 3 ماهه اول سال 1398 حدود 30 هزار میلیارد تومان به پایه پولی اضافه شد (در ماه اول خالص بدهی دولت، بنگاه های اقتصادی و موسسات دولتی نقش غالب را ایفا می کند، اما در ماه اول دو ماه آینده، خالص دارایی های خارجی و بدهی بانک ها به بانک مرکزی سهم بیشتری خواهد داشت و ذخایر اضافی شبکه بانکی نیز 36.7 میلیارد تومان افزایش می یابد.
در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۸ با وجود افزایش ۷.۹ میلیارد تومانی پایه پولی، ذخایر اضافی کل شبکه بانکی به یکباره ۴.۲۹ میلیارد تومان افزایش یافت.
در آن زمان بر اساس مصوبات اداره کل مدیریت بیماری‌های کرونا، مقرر شد معادل 25 هزار میلیارد تومان از محل سپرده‌های قانونی به منظور اعطای تسهیلات به خانوارها و مشاغل آسیب‌دیده در اختیار بانک‌ها قرار گیرد. همچنین بند «1» از یک هزار و 291 صورتجلسه 1398/01/19 شورای پول و اعتبار، اختیار تعیین نرخ سپرده قانونی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری بین 10 تا 13 درصد را به استاندار تفویض کرد. کل بانک مرکزی.
بانک مرکزی «با هدف کنترل رشد نقدینگی و تورم و در عین حال تداوم اجرای برنامه‌های حمایتی با توجه به شرایط خاص اقتصادی ناشی از شیوع بیماری کرونا»، «از طریق کاهش ۲۵۰ هزار میلیاردی» پیش‌بینی کرد. ریال در ذخیره قانونی بانک ها و با حمایت بانک ها امکان اعطای اعتبار 750 هزار میلیارد ریالی با نرخ 12 درصد وجود دارد.
اولین و مطمئن ترین گزینه برای استفاده از ذخایر قانونی آزاد شده، اعطای وام در بازار بین بانکی بود که باعث شد نرخ سود بازار بین بانکی در پایان اردیبهشت و خرداد 1398 به 71.11 و 72.9 درصد کاهش یابد. کاهش سود بین بانکی. نرخ باعث کاهش نرخ سود سپرده های مدت دار و تبدیل آنها به سپرده های جاری شد که به افزایش قیمت ها در زمان عرضه در بورس دامن زد.

بانک مرکزی با حملات سفته بازانه به بازار دارایی ها سعی در افزایش نرخ سود کرد در حالی که بانک مرکزی که عامل اصلی کاهش نرخ سود بازار بین بانکی با کاهش نرخ ذخایر قانونی بود؛ این در حالی است که بانک مرکزی عامل اصلی کاهش نرخ سود بازار بین بانکی بود. وی از وزارت اقتصاد خواست اوراق بهادار منتشر کند تا بتواند با فروش اوراق بخشی از ذخایر اضافی شبکه بانکی را جمع آوری کند و در نتیجه نرخ سود را دوباره افزایش دهد.
بر اساس آمار بانک مرکزی اوراق دولتی در خردادماه 10.9 میلیارد تومان، تیرماه 2.33 میلیارد تومان و مردادماه 14.17 میلیارد تومان فروخته شد.

نقش اقدامات بانک مرکزی در صعود و سقوط بازار سهام در سال 2019
بر اساس گزارشی، افزایش خرید اوراق قرضه دولتی در تیر و مرداد 1398، کاهش 3.26 و 9.10 میلیارد تومانی ذخایر اضافی شبکه بانکی را نشان می دهد. با ورود ذخایر به حساب دولت نزد بانک مرکزی، مانده خالص سپرده‌های دولت و بنگاه‌ها و مؤسسات دولتی نزد بانک مرکزی تا پایان تیر و مرداد ماه ۱۳۹۸ تقریباً ۱۹ هزار و ۱۰۰۰ میلیارد تومان افزایش یافت.
کاهش ذخایر اضافی شبکه بانکی در دو ماه مذکور، نرخ سود بازار بین بانکی را به سطوح 13 و 15 درصد رساند و محرکی برای افزایش نرخ سود سپرده های بلندمدت بانکی، مدت و بازدهی شد. سپرده‌های جاری بلندمدت و در نتیجه کاهش تقاضا و قیمت‌ها در بازار، به‌طوری‌که درست برعکس تمهیداتی که به رونق بازار کمک کرد، عامل سقوط آن شد.

رئیس کل بانک مرکزی امروز بدون توجه به عملکردش در راس بانک مرکزی توئیت های انتقادی درباره وضعیت اقتصادی می نویسد!

انتهای پیام