خرید تضمینی، انگیزه سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر

آقای سید مسلم موسوی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار صنعت خبرگزاری صداوسیما گفت: در حوزه انرژی های تجدیدپذیر خام فروشی انجام می شود یعنی از تجهیزات داخلی برای بهره برداری استفاده نمی کنیم.

وی افزود: نیروگاه های حرارتی سوخت خود را تقریباً رایگان از وزارت نفت دریافت می کنند، اما با وجود این، بخش تبدیل انرژی همیشه گرانتر از نیروگاه های تجدیدپذیر است، یعنی هزینه نیروگاه های بادی در این سال ها 30 – 40 درصد هزینه سرمایه گذاری آن کاهش یافته است، به عنوان مثال هزینه ساخت نیروگاه های خورشیدی از 2500 دلار به ازای هر مگاوات برق در اوایل دهه 1990 به 500 دلار کاهش یافته است، یعنی یک پنجم کاهش یافته است. این اولین موضوعی است که به اقتصاد کلان کشور برمی گردد و ربطی به بدنه بخش تجدیدپذیر چه بخش دولتی و چه بخش خصوصی ندارد.

مدیرعامل انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران اضافه کرد: نکته دوم نوسانات نرخ ارز است که بر اساس تحریم ها به وجود آمده است، یعنی در چند سال گذشته نوساناتی در نرخ ارز داشته ایم، مثلا سرمایه گذاری 10 میلیونی. دلار، قبل از اینکه باید سرمایه گذاری 10 هزار تومانی را تامین مالی کند، این کار را می کرد، اما اکنون باید با دلار 50 هزار تومانی سرمایه گذاری کند که باعث می شود سرمایه گذار در این بخش به صرفه نباشد.

وی افزود: البته دولت از روش‌های اقتصادی جدید برای سرمایه‌گذار استفاده کرده است، به‌عنوان مثال خرید برق از سرمایه‌گذار به صورت ارزی برای پوشش ریسک تغییرات نرخ ارز، زیرا سرمایه‌گذاری ارزی است.

مدیرعامل انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران ادامه داد: اگر ۹۰ درصد پنل‌های خورشیدی داخلی هستند، ارزی هستند، زیرا تجهیزات و سرمایه‌گذاری‌های وارداتی ارزی است و از سوی دیگر دولت بر اساس ارز، برق می‌خرد. ماده 12 قانون رفع موانع تولید و همچنین دارای یک سری موانع مرتبط است.

موسوی افزود: در مجموع در حال حاضر دو چالش بزرگ وجود دارد، یکی یارانه انرژی و دیگری تغییر نرخ ارز برای سرمایه گذاری که با سیاست های کلان دولت مرتبط است.

وی در خصوص دلایل عدم تمایل سرمایه گذاران خارجی به سرمایه گذاری گفت: با روش هایی که اخیراً دولت برای سرمایه گذاری خارجی در نظر گرفته است، اگرچه قوانین مناسبی در این زمینه داریم، اما آیین نامه اجرایی که توسط دولت تهیه شده است، می تواند با بسیاری از موارد همراه باشد. عوارض و تمایل سرمایه گذار برای سرمایه گذاری در این بخش را محدود و سلب می کند.

مدیرعامل انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران افزود: ماده 12 طبق قانون 100 میلیارد دلار منبع دارد، علاوه بر بودجه 500 میلیارد ریالی که بسیار مناسب است، اما در سال 1396 اتفاقاتی افتاد، منابع ماده 12 مورد در تبصره 14 بودجه سالانه قرار گرفتند.

وی افزود: دولت های گذشته سیاست خوبی برای توسعه نیروگاه های تجدیدپذیر اتخاذ کردند که سیاست خرید تضمینی برق بود، اما روش های توسعه صنعت و فناوری ردیابی نشد و اگر سیاستی پیش بینی می شد، اجرا می شد. به صورت محدود

مدیرعامل انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران ادامه داد: برای توسعه بازار، احداث نیروگاه های تجدیدپذیر از طریق خرید تضمینی برق و یکسری تعرفه ها در دولت قبل اجرا شد که سیاست بسیار خوبی بود، چرا که سرمایه گذاری های تحریک شده

وی افزود: از سوی دیگر به دلیل امضای برجام و رفع محدودیت های بین المللی، سرمایه گذاری های عجیبی در این حوزه رخ داده است به طوری که حدود 4 میلیارد دلار پیشنهاد سرمایه گذاری خارجی ارائه و تقریباً 400 میلیون دلار انجام شد.

موسوی گفت: بعد از سال 1396 که تحریم ها اعمال شد، بازگشت همه سرمایه های خارجی از بین رفت، اما در آن سال ها سیاست انتقال فناوری از شرکت های خارجی به کشور وجود نداشت، زیرا سیاست در جهت سرمایه بود. سرمایه گذاران در مقیاس کوچک سرمایه گذاری می کردند، 10 مگاوات، 10 مگاوات.

وی افزود: زمانی که سرمایه گذار در مقیاس کوچک سرمایه گذاری می کند، پس نمی تواند برای انتقال فناوری در این زمینه مذاکره کند، بنابراین ساخت کارخانه صرفه اقتصادی نداشت.

مدیرعامل انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران افزود: تعرفه هایی که برای خرید برق تجدیدپذیر اعطا شده است در واقع برای خرید تجهیزات از کشورهای بین المللی استفاده شده است.

موسوی ادامه می دهد: ماژول همچنین 10 درصد ارزش افزوده در زنجیره تولید ایجاد کرد و در مجموع توانستیم 25 درصد این صنعت را بومی سازی کنیم اما 75 درصد آن بومی سازی نشد و از سوی دیگر همین تعداد نیروگاه تجدیدپذیر در سرزمین ارزبری». آنها داشتند.

وی افزود: با اجرای سیاست درستی که منجر به سرمایه گذاری در این حوزه اعم از داخلی و خارجی شود، می توان روش هایی برای تشویق تولید استخراج کرد.

موسوی گفت: در اواسط دهه 90 بر اساس ماده قانونی اصلاح الگوی مصرف، اگر تولیدکننده ای از تجهیزات خانگی برای تولید نیروگاه استفاده کند، تا 30 درصد مشوق و افزایش تعرفه به او تعلق می گیرد و در واقع این بود. مشوقی که تولیدکننده داخلی را با واردکننده تجهیزات رقابتی کرد.

وی افزود: هرکس تجهیزات نیروگاهی را از تولیدکننده داخلی می خرید، وزارت نیرو 30 درصد گرانتر برق می خرید که سودآور بود، اما قانون سختگیرانه بود و حتی شرکت های خارجی هم برای سرمایه گذاری می آمدند، اما نمی توانستند. 30 امتیاز لازم برای کسب این انگیزه را کسب کنید.

مدیرعامل انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران گفت: برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر از منابع ملی بودجه اختصاص می‌دهیم، اما هیچ تلاشی برای جانمایی تجهیزات در داخل کشور نمی‌کنیم، این سوال مهمی است.