یک کارشناس صنعت هواپیمایی حذف یارانه سوخت را بهترین راهکار برای رشد صنعت هواپیمایی دانست و گفت: البته این حذف باید به تدریج انجام شود تا تاثیر زیادی بر صنعت هواپیمایی نداشته باشد.
علی کجباف در گفت وگو با ای بی اس نیوز، درباره چالش های صنعت هواپیمایی اظهار کرد: چالش فعلی صنعت هواپیمایی ایران کمبود صندلی هواپیما در بازار است. این کمبود به دلیل دخالت دولت در قیمت گذاری بلیط هواپیما است. این تداخل باعث شد شرکت های هواپیمایی نتوانند بر اساس هزینه های خود قیمت بلیت را افزایش دهند و در نتیجه مجبور شدند تعداد صندلی های پروازهای خود را کاهش دهند.
وی با بیان اینکه فرسودگی ناوگان از دیگر مشکلات صنعت هوانوردی است، افزود: فرسودگی ناوگان باعث افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات هواپیما، کاهش بهره وری روزانه هواپیماها و بی حرکت شدن برخی ناوگان و در نهایت افزایش قیمت بلیط در عین حال، تحریم ها منجر به افزایش هزینه تامین قطعات و خدمات هواپیمایی نیز شده است.
این کارشناس حمل و نقل هوایی درباره علت کمبود بلیط هواپیما توضیح داد: دلیل اصلی کمبود صندلی هواپیما در ایران دخالت دولت در قیمت گذاری بلیت هواپیما است. قیمت بلیت هواپیما بر اساس مصوبه تعیین می شود و این تداخل باعث شد تا شرکت های هواپیمایی نتوانند با توجه به هزینه های خود قیمت بلیت را افزایش دهند و در نتیجه مجبور به کاهش صندلی در پروازهای خود شدند.
فرسودگی ناوگان و تحریم ها، عامل موثر در کمبود عرضه اسکناس
کجباف ادامه می دهد: البته فرسودگی ناوگان و تحریم ها نیز از دیگر عوامل عدم عرضه اسکناس است. فرسودگی ناوگان باعث افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات هواپیما و در نتیجه افزایش قیمت بلیط می شود. تحریم ها همچنین هزینه تامین قطعات و خدمات هواپیمایی را افزایش می دهد.
وی درباره نقش شرکت های هواپیمایی در این زمینه توضیح داد: صرف نظر از عوامل مرتبط با ساختار رقابتی صنعت هواپیمایی، به نظر می رسد ایرلاین ها به دلیل کاهش قیمت بلیط هواپیما، عرضه صندلی های خود را به بازار از دو جهت محدود کرده اند. اولین مورد کاهش تعداد پروازها است، زیرا خطوط هوایی تعداد پروازها را کاهش داده اند تا صندلی های کمتری را به بازار عرضه کنند. شرکت های هواپیمایی علاوه بر از کار انداختن و زمین گیر کردن ناوگان خود، برخی از هواپیماهای خود را برای کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری زمین گیر کرده اند.
این کارشناس صنعت هوانوردی گفت: کاهش اجباری قیمت بلیت باعث کاهش درآمد شرکت های هواپیمایی می شود. در نتیجه، خطوط هوایی باید هزینه ها را کاهش دهند یا تعداد صندلی ها را کاهش دهند تا این کاهش درآمد را جبران کنند.
کجباف خاطرنشان کرد: اگرچه در کوتاه مدت کاهش قیمت اجباری بلیت هواپیما باعث افزایش تقاضا برای صنعت هوانوردی می شود و حتی باعث می شود برخی دیگر از حمل و نقل جاده ای و ریلی را برای پرواز رها کنند، اما در طولانی مدت در آینده ممکن است منجر به کاهش کیفیت خدمات هوایی، کاهش ایمنی پرواز و حتی ورشکستگی برخی از خطوط هوایی شود.
وی ادامه داد: یکی از راه های کاهش قیمت بلیت و ایجاد تعادل در درآمدها و هزینه های شرکت های هواپیمایی کاهش کیفیت خدمات است. خطوط هوایی می توانند هزینه های خدمات خود را برای جبران درآمدهای کمتر کاهش دهند. این امر می تواند منجر به کاهش ایمنی پرواز، کاهش راحتی مسافران و کاهش جذابیت ایرلاین برای مسافران شود.
این کارشناس صنعت هواپیمایی گفت: ایرلاین های ایرانی در سال های اخیر بارها از افزایش قیمت بلیت هواپیما برای جبران هزینه های خود خبر داده اند. این افزایش قیمت اعتراضات متعددی را از سوی مردم و مسئولان برانگیخت. دلیل اصلی افزایش قیمت بلیت هواپیما تورم و نرخ ارز است. تورم باعث افزایش هزینه های پرسنل، هزینه های تامین قطعات یدکی و حتی خدمات فرودگاهی می شود. افزایش نرخ ارز هزینه واردات قطعات و خدمات هواپیمایی را نیز افزایش می دهد.
مقامات دولتی با افزایش قیمت بلیت هواپیما مخالفند
کجباف با بیان اینکه علیرغم تقاضای شرکت های هواپیمایی، عموما مسئولان با افزایش قیمت بلیت هواپیما مخالف هستند، افزود: یکی از دلایل آنها این است که افزایش قیمت بلیت هواپیما می تواند هزینه سفر مردم را افزایش دهد. این امر به ویژه برای اقشار کم درآمد جامعه می تواند مشکل ساز باشد. بسیاری از مردم از سفر هوایی برای انجام امور ضروری مانند زیارت، مراقبت های بهداشتی و دیدار با خانواده و دوستان استفاده می کنند. افزایش قیمت بلیط هواپیما اگر نگوییم غیرممکن می تواند این سفرها را دشوارتر کند.
وی ادامه داد: همچنین افزایش قیمت بلیت هواپیما ممکن است باعث افزایش قیمت سایر کالاها و خدمات مرتبط با سفر شود. به عنوان مثال، می تواند قیمت هتل ها، رستوران ها و سایر خدمات گردشگری را افزایش دهد. این می تواند به ویژه برای گردشگری و صنعت هوانوردی مشکل ساز باشد. گردشگری یکی از صنایع مهم اقتصاد ایران است و درآمد قابل توجهی برای کشور به همراه دارد. افزایش قیمت بلیط هواپیما می تواند باعث کاهش درآمد این صنعت شود.
این کارشناس حوزه حمل و نقل هوایی خاطرنشان کرد: ممکن است مسئولان علاوه بر دلایل اقتصادی دلایل سیاسی و اجتماعی دیگری نیز برای مخالفت با افزایش قیمت بلیت هواپیما داشته باشند. به عنوان مثال، آنها ممکن است نگران باشند که افزایش قیمت بلیط هواپیما باعث افزایش نارضایتی عمومی شود یا اینکه دولت متهم به حفظ منافع شرکت های هواپیمایی شود.
خروجی بلیط هواپیما چه نتیجه ای دارد؟
کجباف درباره نتایج آزادسازی قیمت بلیت هواپیما گفت: اگرچه در ابتدای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما با افزایش قیمت بلیت تقاضا کاهش می‌یابد، اما در بلندمدت هزینه‌های یارانه دولتی برای حمایت از شرکت‌های هواپیمایی کاهش می‌یابد. همچنین با افزایش رقابت بین شرکت های هواپیمایی، کیفیت خدمات و بهره وری بخش هواپیمایی افزایش یافته و قیمت بلیط هواپیما نیز کاهش می یابد.
و ادامه: در مواجهه با این مشکلات، افزایش قیمت بلیط هواپیما به عنوان راهکاری برای جبران افت درآمد ایرلاین ها پیشنهاد می شود. البته این افزایش قیمت باید به گونه ای باشد که فشار زیادی به مردم وارد نکند و از تقاضای سفر هوایی کاسته نشود. برای این منظور دولت باید سازوکار مناسبی برای تعیین قیمت بلیت هواپیما با همکاری شرکت های هواپیمایی ایجاد کند. این سازوکار باید از یک سو هزینه های شرکت های هواپیمایی را پوشش دهد و از سوی دیگر فشار زیادی به شهروندان وارد نکند.
سوخت یارانه ای
سوال: در حال حاضر شرکت های هواپیمایی یارانه سوخت دریافت می کنند. آیا ادامه این روند برای رشد صنعت هوانوردی بهتر است؟ یا حذف یارانه سوخت؟
این کارشناس حوزه حمل و نقل با بیان اینکه ادامه روند یارانه سوخت توسط شرکت های هواپیمایی برای رشد صنعت هوانوردی چندان مفید نیست، افزود: این امر انگیزه ای برای شرکت ها برای کاهش مصرف سوخت، سوخت و افزایش بازده آن ایجاد نمی کند. علاوه بر این، یارانه سوخت بهانه ای را برای دولت ایجاد می کند تا در بازار دخالت کند و قیمت بلیت هواپیما را به دولت دیکته کند.
کجباف ادامه می دهد: از سوی دیگر حذف یارانه سوخت و همچنین آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، قیمت بلیط هواپیما را به قیمت واقعی خود نزدیک می کند. این ممکن است تقاضا برای سفر هوایی را کاهش دهد، اما در نهایت به بخش حمل و نقل هوایی اجازه می دهد تا به طور پایدار رشد کند.
وی تاکید کرد: بنابراین به نظر می رسد حذف یارانه سوخت بهترین راهکار برای رشد صنعت هوانوردی باشد. البته این حذف باید به تدریج انجام شود تا تاثیر زیادی بر صنعت هوانوردی نداشته باشد. راه های دیگری برای حمایت از خطوط هوایی نیز باید در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، دولت می تواند خطوط هوایی را به خرید هواپیماهای جدید و کارآمد تر تشویق کند. این امر باعث می شود شرکت ها مصرف سوخت و در نتیجه هزینه های خود را کاهش دهند.
انتهای پیام
