تهران تاکتیک عوض کرد، باکو عقب نشینی کرد

به گزارش ای بی اس نیوز، جمهوری اسلامی ایران چه در گذشته و چه پس از جنگ 2020 بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر موضوع قره باغ ضمن تاکید بر حفظ تمامیت ارضی کشورها در مواجهه با تغییر وضعیت ژئوپلیتیک با جمهوری آذربایجان و ترکیه به عنوان پشتیبان اصلی باکو هم مرز است. هشدار صریح داده شده است.

سال گذشته در پی حمله فردی به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران به دلایل شخصی و علیرغم اصرار و تحقیقات ایران در مورد علت حادثه، جمهوری آذربایجان که از قبل به نظر می رسید به دنبال چنین فرصتی بود. ، سفارت خود را در تهران تعطیل کرد و تنها کنسولگری آن در تبریز به کار خود ادامه داد. همچنین جمهوری آذربایجان و به ویژه الهام علی اف رئیس جمهور این کشور تلاش کردند تا اتهامات و ادعاهایی را علیه ایران مطرح کنند.

در این مدت مذاکرات بین مقامات دو کشور در سطوح مختلف صورت گرفت و روابط دوجانبه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت تا اینکه نزدیک به یک ماه پیش این روابط و رایزنی ها به صورت رسمی و در سطوح بالاتر صورت گرفت. در همین راستا حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در چارچوب مذاکرات دیپلماتیک خود در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با جیحون بایراموف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان دیدار و گفت‌وگو کرد.

در این دیدار امیر عبداللهیان با ابراز خرسندی از پیشرفت روابط دو کشور در زمینه های مختلف ابراز امیدواری کرد با تکمیل این روند به زودی شاهد بازگشت سفیر و دیپلمات های جمهوری آذربایجان به سفارت باشیم. . این کشور در تهران و گشودن صفحه جدیدی در روابط دو کشور. بایراموف همچنین از دیدارهای اخیر هیئت های مختلف دو کشور و نتایج به دست آمده ابراز خرسندی کرد. وی نتایج دیدارهای اخیر مقامات مختلف دو کشور را سازنده و آینده نگر ارزیابی کرد و آمادگی خود را برای برداشتن گام های سازنده بیشتر بین دو کشور ابراز کرد.

در این گفتگوها به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران تاکتیک خود را تغییر داده و در اظهارات خود صریح تر شده است. جمهوری آذربایجان تقریباً دو هفته پیش با حمله ای کمتر از 24 ساعت و ادعای انجام عملیات ضد تروریستی توانست بر کل منطقه قره باغ مسلط شده و آن را کاملاً اشغال کند. ایران از طریق مقامات رسمی کشور بر موضع خود در مورد تغییرناپذیری مرزهای ژئوپلیتیکی تاکید کرده است تا با این هشدار باکو و متحدانش بدانند که ایران منافع و حاکمیت ارضی خود را به خطر نمی اندازد و اجازه نخواهد داد که طرف های خاصی اهداف خود را تغییر دهند. مرزهای ژئوپلیتیکی

«علی اکبر ولایتی» مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل در این خصوص تاکید کرد: قفقاز جنوبی مهمترین جایی است که به عنوان ورودی غرب به ناتو مورد توجه قرار گرفته است. در چنین شرایطی، روس‌ها که تقریباً دو سال پیش اعلام کرده بودند که مرزهای قفقاز جنوبی باید به مرزهای شوروی سابق تبدیل شود، پس از مدتی در نشست مسکو از این موضع فاصله گرفتند و گفتند که مرزها باید بر اساس آن باشد. درباره تصمیمات نشست مسکو از سوی دیگر، آمریکایی ها به رهبری ترکیه به میدان آمدند تا قفقاز جنوبی را به هم بزنند. آمریکایی ها باید بدانند که اگر وارد منطقه قفقاز جنوبی شوند آنقدر گرفتار مقاومت اقوام مختلف می شوند که فرار برایشان غیرممکن می شود، اما برای درک این نقش با موانع متعددی مواجه می شوند.

وی همچنین تاکید کرد: ایران در مواجهه با بی توجهی روسیه به قفقاز جنوبی موضع صریحی در این زمینه اتخاذ کرد و هشدار داد که خط قرمز آن تغییر ژئوپلیتیک در منطقه است. بر اساس بیانات مقام معظم رهبری، جمهوری اسلامی معتقد است که مرزهای فعلی به هیچ وجه تغییر نخواهد کرد. نکته‌ای که در سال‌های اخیر از سوی برخی مقامات ترکیه و رسانه‌های آن کشور مطرح شده این است که آذری‌های ایران سال‌ها تحت فشار بوده‌اند و به نظر می‌رسد آنها، یعنی دولت ترکیه، مأموریت آزادی آذری‌ها را بر عهده دارند. از تسلط بقیه اقوام تشکیل دهنده هویت ایرانی، در حالی که آذری های ایرانی بخش قابل توجهی از ایران را تشکیل می دهند.

در ادامه واکنش ها و مواضع روشن ایران، «کمال خرازی» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی به تشریح راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با بحران قفقاز پرداخت و گفت: ایران تغییر برجام را نمی پذیرد. مرزهای فعلی بین کشورهای منطقه

خرازی می گوید: بدون شک معادلات قفقاز با حل مشکل قره باغ تغییر کرده است و باید دید چگونه می توان به حل مشکلات دیگر این منطقه حساس کمک کرد. جمهوری اسلامی ایران که روزگاری این منطقه را در قلمرو خود می گنجاند، همچون پدری نیکوکار با پذیرفتن شرایط پس از فروپاشی شوروی سابق، همواره نسبت به تحولات این منطقه به ویژه تغییر جغرافیایی این منطقه حساس بوده است. به همین دلیل ایران از همان ابتدا منطقه قره باغ کوهستانی را بخشی از خاک جمهوری آذربایجان دانست و بر آزادسازی سرزمین های اشغالی این کشور تاکید کرد، به طوری که حتی در زمان رئیس جمهور سابق مرحوم حیدر علی اف از جمهوری آذربایجان پیشنهاد کمک تسلیحاتی به این کشور برای آزادسازی سرزمین های اشغالی کرد. به همین ترتیب ایران هیچ گونه اشغال اراضی ارامنه توسط آذربایجان را نمی پذیرد و بر حفظ مرزهای فعلی بین کشورهای منطقه اصرار دارد.

اما ایران قره باغ را بخشی از جمهوری آذربایجان می داند و معتقد است که مشکلات آن از جمله حقوق و امنیت ساکنان این منطقه باید در این چارچوب و از طریق گفتگو حل شود. به همین دلیل، ایران علاوه بر تاکید بر مواضع خود با مقامات باکو، در دیدار با مقامات ارمنستان از جمله دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان نیز هشدار داد که الحاق اراضی ارامنه در باکو نیز غیرقابل قبول است. شاید یکی از دلایل افتتاح کنسولگری ایران در «قاپان» در جنوب ارمنستان این باشد که این منطقه دارای اهمیت استراتژیک و همچنین برای ایران و حفظ منافع این کشور است.

«خلف خلف» دستیار رئیس جمهوری آذربایجان در امور ویژه نیز در روزهای اخیر برای اطلاع از آخرین تحولات منطقه و روابط دوجانبه به تهران سفر کرد و البته گمانه زنی هایی در مورد بازگشایی این مذاکرات وجود دارد. سفارت باکو در تهران

«علی اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در دیدار با دستیار علی اف با اشاره به سیاست منسجم جمهوری اسلامی ایران در خصوص الحاق قره باغ به جمهوری آذربایجان، اقداماتی را که موجب تحریک می شود، شفاف سازی کرد. تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه، مانند سایرین در منطقه. موضوع کریدور «زنگزور» را مطرح می‌کنند، نه تنها کمکی به کشورهای این منطقه نمی‌کند، بلکه زمینه مداخله نیروهای فرامنطقه‌ای و ایجاد بحران‌های جدید در این منطقه استراتژیک را فراهم می‌کند.

احمدیان با تشریح خطراتی که این اقدامات برای امنیت و ثبات منطقه دارد، گفت: جمهوری اسلامی با هرگونه طرحی که منجر به تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه شود، قاطعانه مخالف است.

خلف با اشاره به سیاست جمهوری آذربایجان در راستای حفظ صلح و ثبات در منطقه و همچنین حل مشکلات منطقه در چارچوب های منطقه ای، گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران را مورد تاکید قرار داد.

شواهد حاکی از آن است که با عزم ایران برای اعلام موضع و هشدار صریح به جمهوری آذربایجان و ترکیه به عنوان پشتوانه خود، جمهوری آذربایجان تصمیم به گسترش روابط خود گرفت، اما جا دارد این احتمال را نیز در نظر بگیریم که برنامه ها و سیاست های دیگر عقب مانده است. این. تقویت روابط، حتی اگر ابعاد و زوایای آن هنوز مشخص نباشد.

سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران در دیدار با خلف بر اهمیت حفظ مرزها و ژئوپلیتیک منطقه تاکید کرد و گفت: ایران از گفت وگوهای منطقه ای استقبال می کند که می تواند به حل مشکلات و گره گشایی از روابط بین دو کشور کمک کند. دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان کشورهای منطقه ظرفیت حل مشکلات منطقه را دارند و باز کردن درهای کشورهای خارجی به روی منطقه به هر بهانه ای به نفع هیچ یک از کشورهای منطقه نیست.

رئیس جمهور ارتقای سطح روابط تهران و باکو و مقابله با برنامه های ایجاد اختلاف و اختلال در روابط دو کشور را ضروری دانست و حفظ و ارتقای ثبات در منطقه را در گرو همکاری و هم افزایی کشورها دانست. در منطقه افزود. : جمهوری اسلامی ایران به عنوان همسایه قدرتمند جمهوری آذربایجان و ارمنستان آمادگی کامل برای کمک به حل اختلافات و مشکلات این دو کشور را دارد.

در ادامه این گفت وگوها و دیدارها، امیر عبداللهیان با اشاره به بازگرداندن حاکمیت جمهوری آذربایجان بر قره باغ، بر ضرورت باز شدن فصل جدیدی از همکاری های منطقه ای برای برقراری صلح و توسعه اقتصادی در قفقاز تاکید کرد. دستیار ویژه رئیس جمهوری آذربایجان با ارزیابی مثبت و سازنده از دیدار اخیر وزیر امور خارجه ایران و علی اف و تاکید بر تحولات مثبت اخیر در روابط دو کشور، افق روابط را امیدوارکننده ارزیابی کرد. و بر لزوم گشودن فصلی جدید و توسعه روابط دوجانبه در همه ابعاد تاکید کرد.

به این ترتیب نتایج سفرهای مقامات باکو به تهران و رایزنی های مختلف به زودی چارچوبی را مشخص می کند که تعاملات در آن صورت می گیرد. اهداف جمهوری آذربایجان در روابط با ایران هنوز مشخص نیست و از سوی دیگر ایران در سیاست های خود قاطعیت خود را نشان داده است. به نظر می رسد تاکید تهران بر مواضع خود، باکو را به عقب نشینی واداشته و به اغراق هایش پایان داده است. به احتمال زیاد مقامات جمهوری آذربایجان متوجه شده اند که جمهوری اسلامی ایران به شدت با ایجاد تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه مخالف است و در عین حال از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و ارمنستان حمایت می کند.

انتهای پیام