ماده 41 قانون کار ضوابط تعیین دستمزد را بر اساس تورم و سبد معیشتی به صراحت تعریف کرده است، اما تأخیر سال ها در اجرای این بند باعث شده تا بین آنچه کارگر به عنوان دستمزد دریافت می کند و هزینه زندگی وی تفاوت قابل توجهی وجود داشته باشد. . بیشترین درصد افزایش دستمزد کارگران طی سه دهه گذشته در سال 1370 رخ داد که دستمزدها 66 درصد افزایش یافت. از آن زمان تاکنون هیچ دولتی نتوانسته و شاید با رویکرد محافظه کارانه دستمزدها را بیش از 40 درصد افزایش دهد و این زمانی قابل توجه است که در 20 سال گذشته به جز در برخی سال ها تورم همیشه بالا بوده است. بود و کارگر بیشترین آسیب را از این مشکل متحمل شد.
آیتالله رئیسی امروز همان دغدغههای رئیس قوه مجریه را دارد، اما چالشها، موانع و مشکلات راههای جدید برطرف شده و این بار دست رئیسی برای برقراری عدالت در زندگی کارگران بازتر است. . وی در هر سفر به استان های مختلف کشور بیشترین حضور را در کارخانه ها دارد و در معدود واکنش ها به بررسی سفرهای استانی موضوع کارخانه ها و کارگران را مطرح کرد. اگر من به استان ها نروم، چگونه کارخانه ای که 13 سال غیر فعال بوده راه اندازی می شود؟ رئیس جمهور در دیدار با مجامع استانی نمایندگان مجلس، بی عدالتی در پرداخت دستمزدها در کشور را بسیار نگران کننده توصیف کرد و حمایت همه جانبه دولت از افزایش تدریجی دستمزدها در اسفندماه را می توان پاسخی به نگرانی وی دانست. .
از سوی دیگر آمارها سهم دستمزد کارگران در قیمت تمام شده کالا را بین 1 تا 10 درصد تخمین می زنند و این بی عدالتی است که در هیاهوی مخالفت ها با این افزایش دستمزد نادیده گرفته می شود. نکته قابل تامل دیگر این است که پیش بینی افزایش قیمت برخی کالاها که در سبد معیشتی کارگران بسیار حائز اهمیت است، حتی اگر در واقعیت رخ ندهد، بار روانی سنگینی بر دوش این قشر تحمیل شده است. افزایش تدریجی دستمزدها ممکن است تا حدودی آن را کاهش دهد. ; تصمیمی که می توان آن را جشن شورای کار و دولت برای کارگران در شرایط سخت این روزها دانست.
حجت عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه، این تصمیم را معامله ای که بعد از دهه ها از سوی قشر کارگر و کارفرمایان انجام شده است، خواند و گفت: این خبر خوبی برای جامعه کارگری و مولد قبل از عید است. چرا که جامعه کارگری همواره نگران این بوده اند که سال آینده در روزهای پایانی سال چه اتفاقی برای آنها خواهد افتاد. ما افزایش بیشتری در عناصر قانونی مؤثر بر بازنشستگی و مستمری داشته ایم و بنابراین این تصمیم تأثیر بیشتری بر بازنشستگی کارگران دارد.
شورای عالی کار متشکل از شرکای جامعه کارگری، کارفرمایان و مسئولان دولتی در آخرین روزهای سال گذشته حداقل دستمزد روزانه ۱۳۹ هزار و ۳۲۵ تومان را تصویب کرد تا پایه دستمزد ماهانه کارگران را ۴ میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان افزایش دهد. حقوق کارگر به 850 هزار تومان و کمک هزینه مسکن به 650 هزار تومان و روزانه به 7 هزار تومان افزایش یافت تا حداقل دستمزد دریافتی کارگر بدون سابقه و بدون فرزند با کل پایه حقوق ماهانه. از 4,179,750 تومان، بن 850 هزار تومان و حق مسکن 650 هزار تومان معادل 5 میلیون و 679 هزار و 750 ریال؛ داستانی که برخی منتقدان با تردید به آن می نگرند و واقع بینانه آن را نمی دانند!
افزایش بیش از 50 درصدی دستمزد کارگران اقدامی جسورانه از سوی دولت سیزدهم برای تقویت دغدغه های عدالت خواهی خود است. این اولین بار نیست که عدالت برای افراد کم درآمد و محروم در کانون منظومه فکری آیت الله سید ابراهیم رئیسی قرار می گیرد. کارگران و حل مشکلات و چالش های آنها سال ها دغدغه یک رئیس جمهور تولیت آستان قدس رضوی و یا به عنوان قاضی نظام اسلامی بوده و هر جا که تصور تضییع حقوق کارگران وجود داشت ایشان حضور داشتند. در صحنه درگیری گواه این گفته ده ها کارخانه ای است که در دوران ریاست وی بر قوه قضائیه به دنبال احیاء و رفع مشکلات خود بوده و هزاران کارگر را در عرصه کار و تلاش و تولید با انگیزه نگه داشته و یا به محل کار خود بازگردانده اند. کارخانه های احیا شده در هر یک تحقیق این پیگیری خستگی ناپذیر را نشان می دهد.
مبنای «مزیت کارگری» برای تعیین حداقل دستمزد و افزایش بیش از 50 درصدی آن، اقدام جسورانه دولت به نمایندگی از کارگرانی است که زندگی و معیشت آنها از دیرباز به دلیل نابرابری دستمزدها و تورم دشوار شده است. سوالی که نه با عدالت سازگاری دارد و نه با نظر رئیس دولت سیزدهم.
ایران در سال اول قرن جدید بیش از 10 میلیون کارگر مشمول قانون کار دارد که اگر خانواده این افراد در اولویت قرار گیرند تقریبا نیمی از جمعیت کشور را پوشش می دهد. برنامه ریزی آنها یک موضوع بسیار حساس است. این تعداد از مردم باید تا حد امکان عدالت را در زندگی خود تجربه کنند تا امید به آینده و بهبود شرایط را در ذهن و روان خود حفظ کنند. اهمیت این عدالت و این امید به حدی است که رهبر معظم انقلاب در اولین دیدار خود با اعضای کابینه سیزدهم پس از تصدی مسئولیت بر آن تاکید کردند و از دولتمردان خواستند در هر برنامه و اقدامی عدالت را رعایت کنند. ما در این حوزه عقب هستیم و باید تلاش کنیم، هر مصوبه، لایحه و تصمیم دولت باید «ضمیمه عدالت» داشته باشد و باید اطمینان حاصل شود که این مصوبه یا تصمیم و مصوبه بر طبقات مستضعف و عدالت تاثیری نداشته باشد. «واقعیت این است که ضربه زدن به طبقات مستضعف جامعه در فضای رانت خواری، تبعیض و بی عدالتی بیش از آنکه معضل اقتصادی و معیشتی باشد، یک معضل روانی است. سرمایه اصلی کشور به هر میزان که باشد، کارگران هستند. جمعیتی که دولت سعی می کند به هر نحوی از آنها حمایت کند؛ کسانی که کشور را از چرخه تحریم عبور می دهند، مایه رونق کشور هستند، اقتصاد، اقتدار و سربلندی کشور و رفاه. و آسایش ملت
اجتناب ناپذیری افزایش حقوق
عدالت برای کارگران
انتقادات وارده به این تصمیم از سوی دیگر تصمیم بزرگ دولت است که از اولین روزهای فعالیت خود به دنبال جراحی اقتصادی در بخش های مختلف بوده است. برخی معتقدند افزایش دستمزد کارگران منجر به ناتوانی کارفرما در پرداخت دستمزد و در نهایت بیکاری می شود. اگرچه نباید دغدغه کارفرمایان را نادیده گرفت و قطعا همانطور که آیت الله رئیسی تعهدات دولت در قبال کارفرمایان و پیمانکاران را مورد تاکید قرار داده است، ذینفعان نیز باید به این موارد توجه داشته باشند، اما دولت در تلاش است تا از کارگران در این حوزه خاص حمایت کند. تمام توانش برای دستیابی به این افزایش گام بردارید.
به گزارش خبرنگار حوزه دولت ای بی اس نیوز، شورای تعیین دستمزد کارگران یکی از سخت ترین و موثرترین تصمیمات دو دهه اخیر در زمینه تعیین حقوق کارگران را در 16 اسفند 1397 اتخاذ کرد که سال گذشته در دوره تعیین دستمزد، و حقوق کارگران مصوب در سال 1401 با افزایش 57.4 درصدی به پایه 4 میلیون و 179 هزار تومان می رسد که با احتساب میزان حق مسکن، خوراک به بیش از 6 میلیون و 200 هزار تومان افزایش می یابد. تمبر و حقوق کودکان تفاوت معیشت کارگران کم درآمد و اقشار اجتماعی با دستمزد آنها، شرایط سخت اقتصادی را برای این قشر سختتر کرده و بیش از هر زمان دیگری احساس تبعیض در آنها کرده است. دولت برای از بین بردن این ساختار راهی را در پیش گرفته است که اولین نشانه آن حمایت از افزایش تدریجی دستمزد کارگران است.
اما آیا این روزها شرایط معیشتی کارگران واقعی است؟ پاسخ منفی به این سوال، دولت سیزدهم را بر آن داشت تا در نیمه اول سال کاری خود به موقع در مورد حقوق کارگران تصمیم گیری کند و از آنها حمایت کند تا «علی خدایی» نماینده کارگران در شورای عالی کار، این تصمیم را “بازگشت به حاکمیت قانون” گرفته است. تشریح و تصریح کنید: «امسال دولت مصوبه ای برای تعیین دستمزد کارگران در سال 1401 صادر نکرد و وزارت تعاون، کار و رفاه همکاری خوبی با جامعه کارگری و کارفرمایی داشت. امسال دولت بستری را برای رسیدگی به مسائل و چالش های مختلف برای نمایندگان کارگری و کارفرمایی فراهم کرده و در نهایت تصمیم گرفته شده است.»