تحلیل یک کارشناس از بازار این روزهای سرمایه

بورس به ضربه گیر اقتصاد تبدیل شده است

روزبه شریعتی در گفت وگو با ای بی اس نیوز، با تاکید بر اینکه بازار سرمایه دماسنج اقتصاد یک کشور است، اظهار کرد: هر چه اقتصاد منظم تر و با مداخلات بیشتر باشد، بیشتر بر تعاملات شرکت ها تاثیر می گذارد. بازار سرمایه ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. می توان گفت این دستکاری ها از سال ۱۳۹۷ برای تامین مالی آغاز شد و در نهایت به صورت رسمی اعلام شد که ۳۵ هزار میلیارد تومان در بازار سرمایه تامین مالی شده است.

گرد و غبار صعود و ریزش بورس در سال های 1398 و 1399 همچنان بر تن سهامداران باقی مانده بود که روند فرسایش نزول این بازار آغاز شد. اکنون سهامدارانی که با توجه به وعده‌ها به روزهای سبز و متعادل در بازار امیدوار بودند، بازار را رها کرده و بی‌صبرانه منتظر از دست رفتن سرمایه باقی مانده خود هستند. اتفاقی که یک تحلیلگر بازار سرمایه به بررسی دلایل آن پرداخته و غیرقابل پیش بینی بودن اقتصاد را مهمترین دلیل آن می داند.

شریعتی مهم ترین ریسک در بازار را تعرفه انرژی دانست که با شرکت های بورسی محاسبه شده است و گفت: هیچکس انتظار ندارد تعرفه های انرژی بسیار ارزان به شرکت ها داده شود اما این انتظار وجود دارد که در مقایسه با کشورهایی که با آن رقابت می کنند. ما در جهان، مزیت رقابتی را حفظ کنیم. زمانی که گمان می رفت معامله و گشایش اقتصادی اتفاق بیفتد، اعتماد برخی سرمایه گذاران از بین رفت، اما اینطور نشد.

وی ادامه داد: در آن زمان تصمیمات جزئی و غیر کارشناسی برای جبران مشکل بزرگتر گرفته شد اما همین تصمیم پیچیده و مستمر شد. از جمله سهام و صندوق های کم درآمد و پالایشی هستند که عواقب آن هنوز آشکار است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وعده های دولت سیزدهم در خصوص اصلاح بازار سرمایه گفت: وضعیت فعلی این بازار نتیجه اتفاقات خاصی است که در داخل کشور می افتد. اتفاقاتی مانند تصمیمات اقتصادی، سیاست های پولی، بی ثباتی رویه های اقتصادی و سیاسی و … که امنیت اقتصاد را تحت تأثیر قرار می دهد.

وی درباره شاخص کل بورس گفت: رقم شاخص کل صحیح نیست زیرا روی یک سری شرکت ها بالا و پایین می شود. انتظار می رفت با گزارش های شش ماهه جو بازار بهتر شود، اما متاسفانه حجم معاملات بسیار پایین است. سرمایه گذاران به دلیل خطرات نمی خواهند سرمایه گذاری کنند. سه ماه دیگر، ما با ریسک مالی مواجه خواهیم شد و دولت می تواند برای تامین مالی در جیب شرکت ها فرو برود.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: نرخ فروش فولاد خوزستان نسبت به سال 1398 50 درصد افزایش داشته اما سودآوری آن کاهش یافته که دلیل آن افزایش شدید هزینه ها است. صورت های مالی شش ماهه ایران خودرو نشان می دهد که این مجموعه به دلیل قیمت گذاری دستوری بیش از 11 هزار میلیارد تومان زیان دیده است. بنگاه های اوره سازی بیش از 30 هزار میلیارد تومان از اوره کشاورزی تقاضای دولت دارند. همه این عناصر توسط بازار سرمایه تامین می شود.

شریعتی با تاکید بر اینکه نرخ فروش بنگاه ها به شدت کنترل می شود، افزود: اعتقاد بر این است که از این طریق می توان از افزایش تورم جلوگیری کرد. از سوی دیگر بانک مرکزی سیاست های محدودکننده شدیدی را برای جلوگیری از تورم در پیش گرفته است. این مشکل باعث شده تا بانک‌های ضعیف‌تر نرخ‌های سود بالایی را برای تامین مالی ارائه کنند که گاهی به ۲۶ درصد می‌رسد. نرخ اوراق قرضه بانکی نیز به بیش از 25 درصد رسید. نرخ سود بدون ریسک به بیش از 25 درصد رسیده است و این احتمال وجود دارد که دولت نرخ تامین مالی را بیشتر افزایش دهد.