به نظر می رسد شورای امنیت و سایر ارگان های کلیدی سازمان ملل متحد باید «پیشگیری» را به عنوان رویکرد اصلی و با احترام کامل به اختیارات خود و اصول مندرج در منشور برای دستیابی کامل و مؤثر به اهداف و اصول اتخاذ کنند. سازمان و منافع مشترک ملت ها.
به گزارش خبرنگار سیاسی ای بی اس نیوز، مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین المللی بر عهده شورای امنیت است. اما واضح است که این نهاد بین المللی به هر دلیلی وظایف خود را به درستی انجام نداده است. در ادبیات سیاسی و بین المللی، فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد فصلی شناخته شده است و عموماً توسط اعضای دائم شورای امنیت به عنوان ابزار و ابزاری برای سرکوب ملت ها استفاده می شود. در حالی که منشور سازمان ملل دارای قابلیت هایی است که می توان از آن برای حل مناقشات بین المللی و تهدیدات صلح و امنیت بین المللی استفاده کرد، مقام عالی کشورمان در سازمان ملل نادیده گرفته شده است.
دیپلماسی پیشگیرانه جلوه اصلی دیپلماسی در عصر کنونی حقوق و روابط بین الملل است. این موضوع به دلیل کار سیاسی و اعمال قدرت های غربی در موضوع هسته ای ایران مورد توجه قرار نگرفته و سال هاست که تحریم هایی را به دنبال داشته که حقوق اولیه مردم ایران را زیر پا گذاشته است. در زمان صلح، دیپلماسی پیشگیرانه بیش از هر چیز بر اعتمادسازی، نهادینه سازی و هشدار اولیه تاکید دارد.
مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد این هفته در سخنانی در شورای امنیت، از عدم توجه این سازمان به فصل ششم منشور و اعمال تحریمها علیه آن انتقاد کرد و ایران با ادعای حفظ صلح و امنیت توسط جلوگیری از پارادایم غالب در منشور ملل متحد.
مطابق بند 1 ماده 24 منشور سازمان ملل متحد؛ به منظور اطمینان از اقدام سریع و مؤثر سازمان ملل متحد، اعضای آن مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی را به شورای امنیت محول میکنند و موافقت میکنند که شورای امنیت مسئولیت اجرای وظایف محوله را بر عهده دارد. توسط سازمان ملل متحد
این روند برای صلح و امنیت بینالمللی مضر است و به نظر میرسد در حال معکوس شدن است. اختیارات شورای امنیت بر اساس فصل هفتم منشور، از جمله تحریمها، تنها باید به عنوان آخرین راه حل، در صورت لزوم و پس از اثبات ناکافی بودن تمامی ابزارهای حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات اعمال شود.
شورای امنیت در حل و فصل اختلافات و میانجیگریها بهشدت شکست خورده است و نمونههای تاریخی زیادی از این دست وجود دارد. دیپلماسی پیشگیرانه بود. در حالی که مهمترین اقدامی که ارکان سازمان ملل باید برای حل و فصل اختلافاتی که منجر به نقض حقوق بشر می شود، انجام دهند، موضوع جلوگیری از بروز و گسترش اختلافات است.
با توجه به فصل ششم منشور، پیشنهاد میشود که طرفین اختلاف از طریق مذاکره و رجوع از طریق روشهای تحقیق، میانجیگری، سازش، داوری، بررسی قضایی و سازوکارهای ویژه پیشبینی شده در توافقهای منطقهای، اختلافات خود را حل و فصل کنند. .
روانچی گفت: این روند در بسیاری از موارد منجر به وخامت بیشتر اوضاع، نقض حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، نقض حقوق بشر جمعی یک ملت و غیره شده است. اعضای دائمی منجر به طولانی شدن درگیری های جدید شد.
شورای امنیت در اجرای این وظیفه، مطابق با مفاد فصل ششم، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافاتی را که ممکن است حفظ صلح و امنیت بین المللی را به خطر بیندازد یا مطابق با فصل 7 یا در نظر گرفته می شود، تدارک ببیند. یک عمل تجاوز جنسی، تصمیم می گیرد.
وی اظهار داشت: بررسی اجمالی عملکرد شورای امنیت نشان میدهد که با وجود اینکه طبق فصل ششم منشور موظف به توسل به پیشگیری و راههای مسالمتآمیز است، به ندرت و حتی در مواردی از این اصل استفاده کرده است. فصل ششم انگار اصلا وجود نداشتند. برعکس، مکرراً و با عجله به اقدامات اجرایی تحت فصل هفتم منشور متوسل شده است، بدون اینکه حتی از اختیارات خود طبق فصل ششم منشور استفاده کند. ناگفته نماند اجرای منطقی و قانونی آنها و اطمینان از ناکافی بودن اثر آنها.
روانچی گفت: شورای امنیت طبق فصل ششم منشور باید «پیشگیری» و استفاده از اقدامات غیر قهری را در اولویت قرار دهد. با این حال، اصل «پیشگیری» و فصل ششم منشور، هرچند مهم باشد، نمیتواند و نباید خودسرانه اعمال شود، بلکه باید همیشه با احتیاط، هوشمندانه و با رعایت کامل متن و روحیه اعمال شود. منشور و حقوق بین الملل بر اساس ماده 33 منشور، مسئولیت اصلی حل و فصل هر اختلاف بین المللی که ادامه آن ممکن است حفظ صلح و امنیت بین المللی را به خطر بیندازد بر عهده طرف های ذینفع است. بنابراین، این اصل باید توسط هیئت مدیره کاملاً رعایت شود و به دقت رعایت شود.
روانچی با تاکید بر اینکه امروزه «پیشگیری» به همان اندازه که در سال 1945 که بنیانگذاران این سازمان آن را به عنوان یک اصل اساسی برای حفظ صلح و امنیت بین المللی مطرح کردند، معتبر و مفید است، گفت: این سؤال بسیار مهم است، اما آیا شورای امنیت موفق به اعمال این اصل در اجرای وظایف خود شده است؟
مداخله ویژه شورا به بررسی اختلاف و جستجو و پیشنهاد روش خاص و در نهایت «پیشنهاد راهکارها» می رسد که شورا آن را مقتضی می داند. در واقع این فصل به روش های پیشگیرانه و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات می پردازد. از سوی دیگر، فصل هفتم شامل اقدامات مدنی قهری مانند فشار اقتصادی و تحریم است.