این پژوهشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم باید به بار مردم و صنایع بیشتر توجه شود. مراکز جنوب غرب و شرق کشور در آینده دستخوش تغییراتی خواهند شد. بنابراین نباید فراموش کرد که 32 میلیون هکتار زمین بیابانی در کشور داریم.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی و کارآفرینی خبرگزاری آنا، به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات توسعه و آینده نگری، نود و ششمین گردهمایی متخصصان علمی به دبیری فرخ مسجدی; رئیس امور آب، کشاورزی و محیط زیست سازمان برنامه و بودجه کشور و همچنین با سخنرانی خسرو اشرفی؛ فرزام پوراصغر سنگچین، دانشیار، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران; پژوهشگر و رئیس گروه برنامه ریزی، پایش و آمایش توسعه پایدار سازمان برنامه و بودجه کشور و با حضور فعال دانشمندان، پژوهشگران، دانشگاهیان، اتاق های فکر، کارشناسان، مدیران و کارشناسان دستگاه های اجرایی کشوری و استانی برگزار شد. به صورت مجازی بازداشت شد.
این مدرس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران افزود: طراحی شبکه ملی پایش باید در چهار سطح تعریف شود و داده ها جدی گرفته شود، بنابراین در پایش آلاینده ها از منابع ثابت باید توجه ویژه ای شود. بحث منبع آلاینده ها و همچنین شرکت های نظارتی. بنابراین، اگرچه در رصد منابع سیار آلاینده ها خوب عمل کرده ایم، اما باید به مشکل خودروهای فرسوده توجه ویژه ای داشته باشیم، بنابراین ایجاد مراکز مستقل در این زمینه می تواند یکی از راه حل ها باشد.
فرزام پوراصغر; محقق و رئیس اداره توسعه پایدار امور برنامه و بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور به عنوان دومین سخنران این نشست ضمن بررسی مشکلات طوفان های زیست محیطی گفت: محیط زیست امری به هم پیوسته است و ما داریم. به آن توجه کنیم، درست مانند تجربه ای که در مشکل کرونا داشتیم.” اقدامات تاخیری در مسائل محلی و منطقه ای نباید مشکلات کوچک را به مشکلات بین المللی تبدیل کند. وی در این خصوص به تاثیر پروانه ای اشاره کرد که یک اتفاق کوچک در یک طرف دنیا می تواند عامل اتفاق بزرگ دیگری در آن طرف دنیا باشد.
این پژوهشگر محیط زیست می افزاید: هدف گذاری برای بهبود کیفیت هوا باید با تعیین شاخص های قابل اندازه گیری همراه باشد. این تعیین اهداف مستلزم کار دقیق علمی و کارشناسی است که به نظر می رسد تاکنون انجام نشده است. برای حرکت به سمت اهداف کمی و به موقع باید برنامه ریزی اجرایی داشته باشیم.
وی به تاریخچه طوفان های گرد و غبار اشاره کرد و به تجربه آمریکا در سال 1930 اشاره کرد و از این رو با توجه به اینکه سالانه دو میلیارد تن گرد و غبار در جهان ایجاد می شود و سهم پانصد میلیون تنی این گرد و غبار به منطقه خاورمیانه مرتبط است. این امر توجه به این معضل را در کشور ما دوچندان می کند. برای اصغر ضمن بیان دلایل مختلف وقوع تغییرات اقلیمی و کانون های گرد و غبار در سراسر جهان، گفت: حتی کشورهایی مانند ژاپن و کره نیز متاثر از این پدیده هستند.
در ابتدای این جلسه، فرخ مسجدی، رئیس امور آب، کشاورزی و محیط زیست سازمان برنامه و بودجه کشور در این جلسه ضمن تفکیک موضوع آلودگی از هوا و گرد و غبار، گفت: موضوع آلودگی هوا اغلب مطرح است. در شهرهای بزرگ و در فصول سرد سال عواملی مانند فعالیت های صنعتی و گرمایشی این پدیده را تشدید می کند. بنابراین تصویب قانون هوای پاک تلاشی برای رفع این موضوع بود. می توان گفت حتی اگر تصویب و اجرای این قانون آثار مثبتی داشته باشد، با این حال به نظر می رسد باید در بندهایی از اجرای این قانون بازنگری شود.
لازم به ذکر است این نشست نود و ششمین نشست علمی-تخصصی «بحران گرد و غبار و آلودگی هوا» بود که در روز چهارشنبه 13 آبان ماه 1401 از ساعت 10 الی 12 به همت اداره آموزش و پرورش برگزار شد. و ارتقای مرکز تحقیقات توسعه و آینده ساز سازمان برنامه و بودجه کشور با حضور کارشناسان کشوری و استانی انجام شد.
وی در نهایت تاکید کرد: باید هزینه های اقتصادی مقابله با آلودگی هوا و چرخه مربوط به آن در نظر گرفته شود و سازمان محیط زیست باید شکوه ملی خود را احیا کند.
وی در خصوص پیامدهای منفی پدیده گرد و غبار خاطرنشان کرد: به عنوان مثال تهران تنها در حوزه بیماری این منطقه دو میلیارد دلار زیان دید. اما مهمتر از آن، افزایش فقر و تخریب محیط زیست یک دور باطل است.
اشرفی با تفکیک برنامه ریزی ها به سه دوره، گفت: در بحث بهبود کیفیت هوا باید در قالب برنامه های کوتاه مدت پنج ساله، میان مدت ده ساله و بلندمدت بیست ساله پیش برویم و گام در جهت تعیین اهداف کمی و تدوین برنامه اجرایی؛ بنابراین پایش کیفیت هوای بیرون به عنوان یک شاخص مهم و گزارش منظم آن باید مورد توجه قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در مسائل قوانین به ویژه هوای پاک که برگرفته از قانون اساسی است وضعیت خوبی داریم. البته هنجارشکنی در ایران موضوعی غیرقانونی محسوب نمی شود. توجه به توان سازمان محیط زیست و همچنین حذف این سازمان از مسائل سیاسی باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
برای اصغر افزود: انتقال مشکلات به مناطق دور افتاده راه حل مشکل نیست. اعتراف به اشتباه و بررسی روش ها روشی صحیح برای بررسی است. بنابراین معتقدم می توانیم از ظرفیت های بین المللی استفاده کنیم و بخشی از مشکلات امروز را حل کنیم. بیش از 70 کنوانسیون بین المللی در حوزه محیط زیست وجود دارد که متاسفانه از این ظرفیت ها به خوبی برای حل مشکلات زیست محیطی در داخل کشور استفاده نکرده ایم. به عنوان مثال می توان به APDIM اشاره کرد که اتفاقا در کشور ما واقع شده و در زمینه ریزگردها فعال بوده است که از آن غفلت کرده ایم.
وی در پایان تاکید کرد: فکر می کنم بتوانیم در جهت ایجاد سازوکار مشخص برای حل مشکلات گام برداریم. ما باید در مورد زیرساخت های محلی مورد نیاز برای گرد و غبار و سونامی فکر می کردیم. بنابراین باید بگویم که هر دلاری که برای کاهش بلایای طبیعی هزینه شود 7 دلار نتیجه خواهد داد و این سرمایه برای ایران عزیز لازم است.
وی طوفان های گرد و غبار و خشکسالی را از بلایای طبیعی دانست و گفت: متأسفانه زمین در اکثر نقاط آلوده است و اثرات بهداشتی و پیدایش بیماری های ناشناخته نتیجه این پدیده است. بر اساس آمارهای موجود طی سه سال گذشته، 83 درصد جمعیت کشور درگیر پدیده گرد و غبار بوده اند. چین، ایران و استرالیا سه کشور پیشرو در زمینه مطالعات اثرات آلودگی هوا و مسائل اجتماعی هستند، اما این به تنهایی برای حل معضل گرد و غبار کافی نیست.
اشرفی افزود: لزوم توجه به نمایه سازی داخلی با توجه به وضعیت کشور و همچنین نوع خودروها و توجه به تمامی داشته های کشور و انتشار اطلاعات لیست باید مورد توجه قرار گیرد. انتشار نشریات در تمامی دانشگاه ها می تواند به پیشرفت کشور در این زمینه کمک کند. بنابراین ارزیابی زیست محیطی پروژه ها باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، بنابراین امیدوارم به دلیل سرمایه گذاری کشور در ابررایانه ها بتوانیم از ظرفیت این سرمایه گذاری برای ارتقای کیفیت داده ها استفاده کنیم.
خسرو اشرفی; دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران به عنوان اولین سخنران این نشست در سخنانی با عنوان مدیریت کیفیت هوا گفت: سیستم مدیریت کیفیت هوا باید به صورت علمی تری مورد بررسی قرار گیرد و پایش کیفیت هوا به صورت مستمر مورد توجه قرار گیرد. و باید بدانیم که مدیریت کیفیت هوا یک چرخه به هم پیوسته است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: باید در مدیریت کیفیت هوا هدف گذاری مناسبی داشته باشیم و به این موضوع توجه کنیم. رویکردهای صحیح پایش کنترل هوا و مدلسازی علمی و استاندارد ما را به ارزیابی صحیح کیفیت هوا رهنمون خواهد شد. در این راستا اولین قدم نظارت دقیق بر وضعیت موجود است تا بتوانیم با تحلیل های مناسب قدم های بعدی را به درستی و دقیق برداریم.
absnews
این محقق افزود: استفاده ایران از کنوانسیون های بین المللی باید در روند تدوین و اجرای دستور کار هفتم مورد تاکید قرار گیرد. ایران می تواند به عنوان پیشرو در مبارزه با پدیده گرد و غبار در منطقه شناخته شود و در این زمینه فعالانه عمل کند. مشارکت مردم در مبارزه با پدیده گرد و غبار نیز بسیار ضروری است و باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در خصوص راهکارهای مقابله با این پدیده گفت: باید با نقشه راه درست و افزایش تاب آوری و ارتقای دیپلماسی زیست محیطی عمل کرد و باید در اجلاس بین المللی به طرح های منطقه ای برخی همسایگان پرداخت.
وی در خصوص تبیین پدیده گرد و غبار ضمن بررسی دلایل شکل گیری این پدیده در کشور، افت کیفیت هوا و همچنین اختلال در پروازها را نمونه هایی از پیامدهای این پدیده دانست که منجر به بروز این پدیده شده است. به بسیاری از دغدغه های اقتصادی و اجتماعی. اگرچه بسیاری از این پدیده منشأ بیرونی دارد، اما باید به کانون های درونی این پدیده در حال گسترش توجه کرد. در این راستا تلاش هایی نیز صورت گرفته اما به دلیل مشکلات اجرایی، این اقدامات به طور کامل اجرایی نشده و منجر به تعدیل و کاهش اثرات منفی ناشی از پدیده گرد و غبار نشده است.
وی با اشاره به اهمیت داده های موثق در تحلیل شرایط موجود، گفت: باید به موضوع ایستگاه های کالیبراسیون به ویژه در شهرها توجه ویژه شود، البته باید توجه داشت که ایستگاه های سنجش آلودگی هوا و سنجش کیفیت هوا در کلان شهر تهران وضعیت خوبی دارند، اما نیازی به انکار نیست که واقعاً به شبکه ملی پایش کیفیت هوا نیاز داریم. با این وجود، به نظر می‌رسد پذیرش شاخص‌های آمریکایی «EPA» در بحث آلودگی هوا بدون در نظر گرفتن اکولوژی ایران با ایرادات اساسی مواجه است.
