بانک مرکزی به دنبال کاهش شکاف بین نرخ ارز و بازارهای توافق شده است

12:23 – 22 مهر 1403

محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان توسعه تجارت ایران امروز در نشست خبری گفت: صادرات غیرنفتی در سال گذشته 49.3 میلیارد دلار بوده که از نظر وزنی 9.8 درصد و از نظر ارزشی 8.9 درصد کاهش داشته است. 66.2 میلیارد دلار هم وارد کردیم که کل تجارت کشور 115 میلیارد دلار شد. تراز تجاری نیز منفی 16.8 میلیارد دلار بود.

وی افزود: در نیمه نخست امسال حجم صادرات غیرنفتی به 70 میلیون تن به ارزش 25.8 میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت مشابه از نظر وزنی 3.4 درصد و از نظر ارزشی 6.5 درصد افزایش داشته است. سال گذشته چین 7 میلیارد دلار، عراق 5.2 میلیارد دلار، امارات 3.4 میلیارد دلار، ترکیه 2.4 میلیارد دلار و افغانستان کمی بیش از یک میلیارد دلار پنج مقصد اصلی صادرات ما بودند که سهم 75 درصدی از صادرات کشور را به خود اختصاص دادند که نشان می دهد مقاصد باید صادرات را متنوع کنند.

دهقان دهناویی گفت: در نیمه نخست امسال 18.2 میلیون تن به ارزش 32.5 میلیارد دلار واردات داشته ایم که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 2.8 درصد و از نظر ارزشی 6.6 درصد افزایش داشته است. 5 مقصد اصلی واردات امارات متحده عربی چین، ترکیه، آلمان و هند بوده اند که 79 درصد از واردات این کشور را به خود اختصاص داده اند. بنابراین تراز تجاری حدود 7 میلیارد دلار منفی است.

4 عامل اصلی کسری تجاری

قائم مقام وزیر صامت درباره علت کسری تجاری گفت: دو عامل کاهش قیمت جهانی به ویژه در حوزه محصولات پتروشیمی با میانگین کاهش 30 تا 60 درصدی و بروز برخی مشکلات در صادرات گاز است. که منجر به کاهش 5.3 میلیارد دلاری این محصول شد از جمله عوامل کاهش صادرات خارجی بود.

وی افزود: عامل سوم وضع عوارض صادراتی بر کالاهای خام و نیمه خام است. ما قبول داریم که صادرات این کالاها کار خوبی نیست، اما با نحوه برخورد با آنها مخالفیم. اگر بخواهیم از دام صادرات این کالاها خارج شویم باید برای توسعه تولید کالاهایی با ارزش افزوده بالا سرمایه گذاری کنیم که این امر نیازمند تامین مالی است. این تامین مالی از طریق صادرات کالاهای خام و نیمه خام نیز قابل تامین است. تعرفه ها باید به گونه ای اعمال شود که به جای اینکه خود را از منابع ارزی محروم کنیم، انگیزه ای برای صادرات کالا به جای دیگری در زنجیره داشته باشیم. به عنوان مثال، وضع عوارض گمرکی در زمینه سنگ های زینتی منجر به کاهش شدید صادرات این بخش شد.

دهقان دهنوی گفت: چهارمین عامل اعمال مقررات به موقع، بی ثباتی مقررات، ایجاد محدودیت برای صادرکنندگان و واردکنندگان به بهانه های مختلف و ایجاد محدودیت برای همه صادرکنندگان به دلیل نقض قوانین معدود و انباشته است که روند صادرات را به شدت مختل کرده است. کشور.” امروز منبع خوشحال نیست. امروز صادرکننده گرفتار مقررات شده است، تا جایی که می گویند اگر این یک بار صادر کنم، دیگر وارد صادرات نمی شوم.

ارز چند نرخی فاسد است

رئیس سازمان توسعه تجارت درباره چند نرخی شدن ارز گفت: چند نرخی بودن ارز یکی از عوامل ایجاد مشکل در تجارت است. بسیاری از مقرراتی که وضع شده و تجار را محاصره کرده اند به دلیل همین تفاوت نرخ ارز است. این موضوع باعث ایجاد فساد و رانت خواری می شود و شکی نیست که رانت خواران به این سمت خواهند آمد. یکی از گلایه های معامله گران واقعی این است که رانت خواران در حوزه های مختلف کسب و کار فعال شده اند.

وی افزود: بنابراین اگر بخواهیم تجارت را تسهیل کنیم باید نظام ارزی چند نرخی اصلاح شود. بانک مرکزی در تلاش است تا فاصله ارز سامانه نیما با بازارهای توافقی را کاهش دهد اما به نظر من باید با سرعت و آزادی فکری بیشتر به این سمت برویم.

احیای شورای عالی صادرات غیرنفتی

وی در خصوص احیای شورای عالی صادرات غیرنفتی گفت: این شورا در سال های گذشته فعال بود اما چندین سال مغفول مانده بود و در سه سال گذشته این شورا تشکیل نشد.

معاون وزیر صامت گفت: البته کارگروه این شورا وابسته به سازمان توسعه تجارت جلسات خود را برگزار کرد اما جلسات آن زیر نظر معاون اول غیرنفتی رئیس جمهور برگزار نشد.

وی افزود: یکی از وظایف این شورا مصوبات آن است که تا زمان اجرایی شدن آن مصوبات باید مصوبات آن معادل مصوبات هیات وزیران تلقی شود.