به گزارش خبرگزاری ای بی اس نیوز ، مرکز تحقیقات اتاق ایران گزارش فروردین 1402 شامخ را شامل چهل و چهارمین دوره شاخص مدیران خرید در سطح اقتصاد (PMI) و گزارش پنجاه و ششمین دوره از شاخص مدیران خرید بخش صنعت بر اساس نظرسنجی منتشر کرد. فعالان اقتصادی و شرکت ها
بر اساس این گزارش، شاخص مدیران خرید (تعدیل نشده فصلی) کل اقتصاد ایران 57.30 محاسبه شد و شاخص کل پس از رکود شدید ماه گذشته، بالاترین مقدار خود را در 44 ماه گذشته به ثبت رساند. اکثر مشاغل پس از تعطیلی طولانی مدت فروردین داستانی دارد.
شاخص مدیران خرید در سطح اقتصاد
بررسی مولفههای شاخص مدیران خرید (PMI) که توسط مرکز تحقیقات اتاق ایران با عنوان شامخ منتشر میشود، حاکی از آن است که در اردیبهشت ماه با رکورد 57.30 برای کل PMI، تمامی اجزای اصلی شامخ بالای 50 ثبت شده است. مطابق با انتظارات ماه از لحاظ تاریخی، شاخص در این ماه افزایش یافت. به خصوص که امسال با توجه به تعطیلات طولانی تری که شرکت ها نسبت به سال های گذشته داشته اند، افزایش شاخص شدت بیشتری داشته است.
به گزارش شماخ، در فروردین ماه از بین فعالیت های اصلی، سه فعالیت رونق داشتند و بخش صنعت بیشترین و ساخت و ساز کمترین میزان را به خود اختصاص دادند.
شاخص میزان فعالیت های تجاری در اردیبهشت ماه (96/60) طبق روال اردیبهشت ماه هر سال افزایش یافت و از آنجایی که شاخص در ماه گذشته کاهش شدیدی را به ثبت رسانده بود، در این ماه با از سرگیری فعالیت در اکثر شرکت ها به ثبت رسید. بالاترین مقدار 44 دوره (به استثنای یک دوره). فعالیت در هر سه بخش با افزایش شاخص همراه بود که بخش صنعت بیشترین افزایش را نسبت به سایر بخش ها به ثبت رساند.
شاخص سفارشات جدید مشتریان در اردیبهشت ماه (57.15) طی 44 ماه گذشته به دومین بالاترین مقدار خود از سپتامبر 1400 رسیده است.
شاخص موجودی مواد اولیه یا کالاهای خریداری شده (58.08) بالاترین ارزش خود را در 44 دوره به ثبت رساند. شرکت هایی که طی چند ماه گذشته به دلیل عدم تخصیص ارز و نوسانات قیمتی با مشکلات شدید عرضه کالا مواجه بوده اند، در این ماه بیشتر ارز مورد نیاز خود را از طریق بازار آزاد تهیه کرده اند.
شاخص موجودی محصول نهایی در انبار (49.30) به بالاترین مقدار در 5 ماه گذشته رسید. این شاخص تنها در بخش صنعت افزایش یافت و با کاهش بیشتر در بخش های کشاورزی، خدمات و ساختمان همراه بود.
شاخص صادرات کالا و خدمات در اردیبهشت ماه (51.86) پس از افت شدید در فروردین ماه با شروع کار شرکت ها، دومین ارزش خود را به ثبت رساند. این شاخص در هر سه حوزه فعالیت بالای 50 ثبت شده است.
شاخص قیمت مواد اولیه یا تجهیزات خریداری شده (83.67) حتی اگر شدت افزایش نسبت به ماه قبل اندکی کمتر باشد، همچنان به روند صعودی خود ادامه می دهد.
شاخص فروش کالا و خدمات (64.09) که یکی از کمترین مقادیر خود را در فروردین ماه به ثبت رسانده بود، با از سرگیری فعالیت و سفارشات، بیشترین ارزش سری 44 دوره ای را در اردیبهشت ماه به ثبت رساند.
شاخص انتظارات مربوط به حجم فعالیت های اقتصادی در ماه آینده (65.17) نشان می دهد که شیب انتظارات خوش بینانه برای ماه آینده نسبت به فروردین ماه کاهش یافته است. در اردیبهشت ماه، مطابق انتظار در ماه گذشته، فعالیت های تجاری افزایش یافت و همانطور که انتظار می رفت، با توجه به طولانی تر شدن تعطیلی فروردین ماه، نرخ افزایش شماخ در اردیبهشت ماه شدیدتر بود.
در اردیبهشت ماه طبق روال هر سال پس از تعطیلات، بیشتر زیرشاخصها با افزایش شدیدتری مواجه شدند، اما از فروردین ماه به دلیل بلاتکلیفی قیمتها و عدم تخصیص ارز لازم برای عرضه شرکتهای کالایی با توقف طولانیتری مواجه شدند. نسبت به سال های گذشته، با از سرگیری فعالیت در اکثر شرکت ها شاخص در اردیبهشت ماه نسبت به سال های گذشته با قدرت بیشتری افزایش یافت. اما همچنان شرکت ها با مشکلات عدم تخصیص ارز، تغییر مداوم قوانین و مقررات، نوسانات و افزایش شدید قیمت ها مواجه هستند.
شاخص مدیران خرید صنعتی
بر اساس دادههای بهدستآمده از شرکتهای بخش صنعت، شاخص مدیران خرید صنعتی (تعدیلنشده فصلی) در اردیبهشت ماه به عدد 66.96 رسید و بالاترین مقدار خود را طی سریهای زمانی 56 دوره به ثبت رساند که بر اساس انتظارات ماه قبل، نشان دهنده افزایش فعالیت های بخش صنعت پس از تعطیلات طولانی کاری در فروردین ماه است. در این ماه تعداد کل قطعات اصلی بالغ بر 50 قطعه بوده و جزء تولیدی بیشترین ارزش را در بین قطعات اصلی داشته است. تمامی رشتههای فعالیتهای صنعتی نیز با افزایش شاخص کل مواجه شدند و در بین حوزههای فعالیت، صنایع چوب، کاغذ و مبلمان و صنایع نساجی بیشترین افزایش شاخص را به خود اختصاص دادند.
شاخص تولید محصولات صنعتی در اردیبهشت ماه (73.78) به بالاترین مقدار سری 56 ماهه رسید. پس از تعطیلی طولانیمدت در فروردین ماه، اکثر کسبوکارها فعالیت خود را از سر گرفتهاند، هرچند به دلیل مشکلات تامین ارز، خرید مواد اولیه و تجهیزات با هزینه بالایی همراه است.
شاخص سفارشات جدید مشتریان (70.09) به بالاترین میزان خود در 56 ماه گذشته رسید. از آنجایی که این شاخص در فروردین ماه به دلیل بی ثباتی قیمت یکی از پایین ترین مقادیر خود را به ثبت رساند، در این ماه با تقویت سمت تقاضا، شاخص بهبود یافته است.
شاخص انجام سفارش و سرعت تحویل (66.65) دومین ارزش خود را در این ماه ثبت کرد. این شاخص که در ماه گذشته به دلیل عدم تخصیص ارزهای لازم برای تامین مواد اولیه از سوی بانک مرکزی با افت شدید مواجه شده بود. با شروع فعالیت ها و هجوم ارزهای خارجی مورد نیاز کسب و کارها از طریق بازار آزاد بهبود یافت.
شاخص اشتغال نیروی انسانی در اردیبهشت ماه (59.56) دومین ارزش خود را در سری 56 دوره به ثبت رساند. فعالان اقتصادی که به دلیل شرایط تورمی در ماههای اخیر با مهاجرت یا عدم تمایل به نیروی کار ماهر و آموزشدیده یا تعدیل نیرو به دلیل افزایش فشار هزینههای تولید مواجه شدهاند، مجبور به استخدام و آموزش نیروهای جدید میشوند.
شاخص صادرات کالاهای مه (52.92) پس از کاهش شدید در آوریل بهبود یافت. اگرچه این شاخص در بسیاری از صنایع کاهش یافته است، اما در صنعت نساجی است که بیشترین افزایش را داشته است.
شاخص فروش کالا در ماه می (71.85) پس از کاهش شدید فروش در تمامی صنایع در ماه آوریل (به دلایلی مانند تعطیلی طولانی مدت آوریل به دلیل شرایط آشفته قیمتگذاری در بازار و سردرگمی در خرید مواد اولیه)، در این ماه اکثر صنایع فروش نسبت به ماه قبل بهتر بودند. این شاخص بالاترین مقدار خود را طی سری 56 دوره به ثبت رساند.
شاخص پیش بینی تولید ماه آینده (72.16) انتظارات خوش بینانه را برای اکثر صنایع در خرداد نشان می دهد، هرچند شدت افزایش شاخص نسبت به ماه قبل کمتر است.
طبق روال ادواری در اردیبهشت ماه تمامی فعالیت های حوزه صنعت با افزایش شاخص مواجه شد. اما در این مدت به گفته فعالان اقتصادی، تعطیلی گسترده بخش صنعت در فروردین ماه به دلیل بی ثباتی قیمت ها در بازار ارز و همچنین عدم تخصیص ارزهای مورد نیاز بانک مرکزی برای خام تجاری بوده است. مواد. با بازگشایی مشاغل، رشد شاخص نسبت به اردیبهشت ماه سالهای گذشته شدیدتر بود و بیشتر زیرشاخصهای اصلی بالاترین ارزش خود را به ثبت رساندند. اما با توجه به افزایش شدید قیمت ها و تغییر مداوم قوانین و مقررات، تولیدکنندگان همچنان با ریسک اقتصادی بالایی به فعالیت خود ادامه می دهند و هیچ چشم انداز کوتاه مدت و برنامه ریزی وجود ندارد.
عمده مشکلات از نگاه برخی فعالان اقتصادی در اردیبهشت 1402
– بی ثباتی شدید در بازار ارز، عدم تخصیص ارز توسط بانک مرکزی و عدم توانایی در تبدیل حواله ریالی به ارز توسط بانک مرکزی باعث شده تا اکثر صنایع برای تامین مواد اولیه مورد نیاز با مشکل مواجه شوند و بسیاری نیز خام مورد نیاز را تهیه کنند. مواد. مواد با ارز آزاد که منجر به افزایش هزینه تولید شد. علاوه بر این، پول بلوکه شده برای دریافت ارزی که تخصیص نیافته بود، روی بسیاری از تولیدکنندگان تاثیر گذاشت.
– در ماه های اخیر بسیاری از شرکت ها با کمبود نیروی کار ماهر مواجه بوده و به دلیل عدم تمایل به استخدام نیروی ماهر، مجبور به جایگزینی کارگران جدید و مبتدی با کارگران آموزش دیده و واجد شرایط هستند.
– شروع قطعی برق با شروع فصل گرما و کاهش سهمیه مصرف برق شرکت های تولیدی را با مشکل توقف مجدد خطوط تولید مواجه کرد. (صنایع شیمیایی، کانی های غیرفلزی و …)
– شرکت ها به دلیل قیمت بسیار بالا با کمبود تجهیزات و مواد اولیه مواجه هستند. (صنایع متالورژی)
– اما برخی از شرکت های طرف قرارداد با وزارت نیرو با مشکل عدم پرداخت ریالی بدهی های توانیر مواجه هستند. (صنایع متالورژی)
– هنوز بسیاری از شرکت ها با مشکل افزایش شدید قیمت مواد اولیه و رکود بازار مواجه هستند.
– به دلیل تغییر مداوم قوانین و مقررات و قیمت ها، محاسبات و برنامه ریزی های تجاری بسیار غیر قابل پیش بینی شده است. (صنایع نفت، گاز و پالایش، صنایع نساجی و …)
absnews