شهرهای شمال کشور نیز در معرض رانش زمین بودند

ساعت 12 – 18 اوت 1403

فرونشست زمین در بسیاری از مناطق کشور در چند سال گذشته به یک معضل بزرگ تبدیل شده است و در برخی شهرها و مناطق مشکلات زیادی را برای هموطنان به وجود آورده است و برخی فرونشست ها در برخی مناطق حتی خسارت هایی را به مردم مناطق مختلف وارد کرده است.

معضل فرونشست زمین از چند سال پیش با کاهش آب های زیرزمینی و تشدید خشکسالی در شهرهای مختلف آغاز شد، بر اساس بررسی های انجام شده به شهرهای شمالی کشور نیز رسیده است، به این معنا که یا کم ارتفاع هستند یا در مجاورت مناطق فرونشست قرار دارند. . بیش از 900 هزار حلقه چاه در ایران وجود دارد که 40 درصد آنها (360 هزار حلقه) بدون مجوز هستند. زمین لرزه هایی در اطراف اصفهان و دریاچه ارومیه به ثبت رسیده است که می تواند ناشی از فرونشست زمین باشد.

در همین راستا علی بیت الله رئیس مرکز زمین شناسی و لرزه نگاری مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های ای بی اس نیوز ؛ گفت: طی پنج سال گذشته بر اساس بررسی های انجام شده میزان فرونشست زمین افزایش یافته است. وی در بخش‌ها و مناطق مختلف شرق و جنوب شرق کشور گفت: بیشترین کاهش زمین‌ها ناشی از کاهش آب‌های سطحی و همچنین آب‌های زیرزمینی است که بیشتر آن به دلیل مصرف گسترده کشاورزی از بین رفت.

وی با بیان اینکه بر اساس نقشه های مختلف، تقریبا 50 درصد بافت های فرسوده در سراسر کشور در مناطق فرونشست قرار دارند، گفت: این موضوع در شهر اصفهان بیش از سایر شهرها اهمیت دارد چرا که کل مساحت این شهر مساحت دارد. در طرح فرونشست، اما سایر استان ها مشمول فرونشست نیستند. نقشه های فرونشست زمین در ایران نشان می دهد که حتی استان های ساحلی مانند گیلان و مازندران نیز تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته اند.

رئیس مرکز لرزه نگاری وابسته به مرکز تحقیقات با بیان اینکه بیشترین دامنه فرونشست ها مربوط به استان خراسان رضوی و پس از آن استان های اصفهان، کرمان، فارس و تهران است، گفت: متأسفانه مناطق فرونشست زمین قرار دارند در حومه برخی از پایتخت‌ها به‌ویژه تهران و اصفهان است و هر از چند گاهی تأثیر مخرب خود را بر جای گذاشته است. اکنون این پدیده تعداد زیادی از شهرها را تهدید می کند، اما مسئولان به آن اهمیت نمی دهند.

۱۱ درصد از مساحت کل کشور در معرض فرونشست زمین است

بیت الله با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 11 درصد از کل مساحت کشورمان در معرض فرونشست است، گفت: از آنجایی که این پدیده پویا و پیشرفته است و با گذشت زمان وسعت این مناطق نیز گسترش خواهد یافت. 49 درصد جمعیت ایران در این منطقه متمرکز هستند که 11 درصد مساحت کشور را درگیر کرده و درگیر فرونشست زمین است. فرونشست در نواحی اطراف مراکز بزرگ جمعیتی و شهرهای بزرگ به دلیل تقاضای آب بیشتر شیوع بیشتری دارد.

رئیس مرکز زلزله‌های مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی تصریح کرد: همانطور که می‌دانید فرونشست زمین در اثر کاهش آب‌های زیرزمینی رخ می‌دهد و از آنجایی که نیاز به آب شرب، کشاورزی و صنعتی در این مناطق افزایش یافته است. منجر به کاهش سطح آب های زیرزمینی شده است که منجر به پدیده ای خطرناک شده است.

وی بیان کرد: به طور کلی در کشور ما حدود 350 شهر وجود دارد که در مناطق نزولی قرار دارند و متاسفانه برخی از این شهرها بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند و خطر نزول در آنها زیاد است. علاوه بر این، از نظر قرار گرفتن در معرض شریان‌های حیاتی مانند چاه‌های نفت و گاز و دکل‌های انتقال نیروی برق فشار قوی که چند صد کیلومتر در عرض فرود متقاطع می‌شوند، اهمیت موضوع افزایش یافته است.

آثار تاریخی نیز درگیر فرونشست زمین هستند

رضوی با اشاره به اینکه تخت جمشید، نقش رستم، میدان نقش جهان و بسیاری دیگر از آثار مذهبی، فرهنگی و تاریخی در زنجان، گلستان و خراسان، گفت: متأسفانه شاهد این هستیم که اماکن مذهبی، فرهنگی و تاریخی زیادی در کشورمان وجود دارد. کشور ویران شده است.» تحت تاثیر فرونشست زمین. همچنین در شهر اصفهان تقریباً 385 مدرسه و مرکز آموزشی در منطقه فرود شرکت دارند.

بر اساس این گزارش، ماده 4 قانون مدیریت بحران کشور موضوع خسارات وارده به مراکز شهری و سامانه‌های حمل‌ونقل را در بر می‌گیرد. همچنین وزارت راه و شهرسازی موظف به انجام مطالعات و ارائه راهکار در حوزه خسارت از نظر ساختمانی است اما از نظر علت و منشا فرونشست زمین که کاهش آن است. در آب‌های زیرزمینی، وزارتخانه‌های «انرژی» و «جهاد کشاورزی» نقش اساسی در مدیریت منابع و مصرف آب دارند و باید اقداماتی را در دستور کار خود قرار دهند.

خبرنگار: کبری عزیزم