به گزارش ای بی اس نیوز، در آخرین روزهای خرداد ماه سال جاری (حدود دو هفته پیش) اولین قطار کانتینری حامل محموله گوگرد در مسیر راه آهن قزاقستان-ترکمنستان-ایران وارد اینچه برون گلستان شد و برای رسیدن به ایستگاه تهران به سمت ایستگاه تهران حرکت کرد. مقصد ترکیه این رام قطار کانتینری در قالب ترانزیت از ایران به ترکیه در چارچوب دیدار روسای جمهور ایران و قزاقستان وارد ایستگاه تهران شد.
اجرای خط آهن قزاقستان-ترکمنستان-ایران از آذرماه 1393 آغاز شد و بعداً چین به این مسیر پیوست و از سال 1395 قطارهای آزمایشی حامل کانتینر از این کریدور عبور کردند.
به لطف این راه آهن امروز نه تنها سه کشور ایران، قزاقستان و ترکمنستان به هم متصل شده اند، بلکه این راه آهن راهی برای اتصال آسان کشورهای آسیای میانه به خلیج فارس و دریای عرب و به کشورها خواهد بود. در منطقه شرقی چین، ترکیه، اروپا و مدیترانه.
سال گذشته، زمانی که آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران و همتای قزاقستانی‌اش در حاشیه اجلاس همکاری‌های شانگهای در تاجیکستان دیدار کردند، مقرر شد همکاری‌های دوجانبه از جمله همکاری‌های ریلی تشدید شود. همکاری برای افزایش ترانزیت کالا که به گفته کارشناسان می تواند زمینه ساز پویایی صنعت ریلی کشور نیز باشد.
یکی از نکات مهم اجرای ترانزیت کالا در مسیر ریلی قزاقستان، ترکمنستان، ایران و ترکیه این است که بخشی از کالاها و محموله های کریدور – چین – روسیه – اروپا به سمت مسیر مناسب تری یعنی . مسیر چین – قزاقستان – ترکمنستان – ایران – ترکیه و سپس اروپا هدایت می شود که می تواند موفقیت بزرگی برای ایران و فرصتی طلایی برای ترانزیت کالا باشد.
در ششمین اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر که هفته گذشته در ترکمنستان برگزار شد، تقویت همکاری بین پنج کشور ساحلی دریای خزر شامل جمهوری اسلامی ایران، روسیه، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و قزاقستان در زمینه حمل و نقل و ترانزیت مورد توجه همه رهبران قرار گرفت که یکی از مهمترین مسیرها در زمینه حمل و نقل بین این کشورها شبکه ریلی است.
نام دیگر این مسیر، مسیر شرقی – شمالی – جنوبی است. شعبه سابق آن از قراقالپکستان (قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان) با دسترسی به شبکه ریلی ایران در پست مرزی تاجن- سرخس عبور می کند.
انشعاب جدید با عبور از ایستگاه بولاشک (مستقیم از غرب قزاقستان به ترکمنستان) در سال 1393 به بهره برداری رسید و از طریق پست مرزی اترک – گرگان وارد جمهوری اسلامی ایران می شود. همچنین فاصله چین و ایران را 500 کیلومتر کاهش می دهد.
این خط آهن خطوط دیگری را ایجاد کرده است که قزاقستان، مناطق مرکزی روسیه را با ترکمنستان، ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس، آسیای جنوبی و جنوب شرقی متصل می کند و امکان افزایش حمل و نقل بار و مسافر و کاهش هزینه های حمل و نقل را فراهم کرده است. ، باعث صرفه جویی در سفر می شود. زمان و صرفه جویی در هزینه
خط راه آهن بین المللی در شرق دریای خزر 926 کیلومتر طول دارد و سه کشور قزاقستان، ترکمنستان و ایران را به هم متصل می کند و 80 کیلومتر در خاک ایران است. بر اساس گزارش ها، این خط آهن کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را با آب های آزاد به هم متصل می کند.
وزارت امور خارجه قزاقستان وی پیش از این خط آهن “قزاقستان – ترکمنستان – ایران” را نماد دوستی سه کشور همسایه و فرصتی جدید برای توسعه هر چه بیشتر همکاری های بین المللی بین سه کشور دانسته و آن را فرصتی جدید برای توسعه بیشتر تعاملات بین المللی دانسته بود.
ساخت خط آهن «قزاقستان-ترکمنستان-ایران» در سال 1388 آغاز شد که افتتاح رسمی این خط ریلی در 12 آذر 1393 با حضور روسای جمهور قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران انجام شد.
به گزارش رسانه های قزاقستان، این خط ریلی که از قزاقستان – ترکمنستان و ایران می گذرد می تواند به هر بندری در جمهوری آذربایجان متصل شود و از بازارهای گرجستان، ترکیه و کشورهای اتحادیه اروپا در دریای سیاه از بلغارستان و رومانی و سپس از جنوب به بنادر ایران در دریای سیاه عبور کند. دریای خزر به صورت انزلی حرکت می کند و با راه آهن (که در سال 2023 تکمیل می شود) از طریق کریدور بین المللی حمل و نقل شمال به جنوب (INSTC) به سمت بندر جنوبی چابهار می رود. این خط ریلی همچنان دسترسی دریایی به خاورمیانه، شرق آفریقا و هند را فراهم می کند.
این اقدام با هدف فعال سازی کریدور ترانزیتی قزاقستان-ترکمنستان-ایران (kITI) و ادامه ارسال به ترکیه و اروپا برنامه ریزی شده است.
مقامات ازبکستان آنها همچنین گفتند این خط آهن با تکمیل، کوتاه ترین راه برای حمل کالا از چین به اروپا و خاورمیانه و کاهش 900 کیلومتری مسیر بار خواهد بود.
700 کیلومتر از این مسیر در ترکمنستان و 146 کیلومتر در قزاقستان است. با افتتاح این راه آهن بین المللی، کشورهای چین، روسیه و آسیای میانه از طریق ایران به خلیج فارس و آب های آزاد جهان متصل می شوند.
رسانه های آسیایی از تاریخچه این راه آهن نوشتند: راه آهن قزاقستان-ترکمنستان-ایران شامل کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب – خط راه آهنی است که در سال های 2009-2014 در آسیای مرکزی ساخته شد و قزاقستان، ترکمنستان و ایران را به هم متصل می کند.
اولین خط ریلی در سال 1354 در مسیر “سراختجن – مشهد” ساخته شد که ایران را از طریق کشورهای آسیای میانه به روسیه متصل می کرد، اما بر اساس گزارش ها، با احداث خط جدید، 600 کیلومتر از خط آهن کاهش یافته است. مسیر قبلی .
با توجه به مسیر دریایی بسیار طولانی و ناامن از چین به خاورمیانه و اروپا، راه آهن مناسب ترین، نزدیک ترین، امن ترین و ارزان ترین گزینه برای دسترسی چین به بازارهای مقصد در خاورمیانه و اروپا است، ضمن اینکه راه آهن نیز باید برای تامین مواد اولیه مورد نیاز بویژه از کشورهای خاورمیانه به نحو مطلوب استفاده شود.
بردی محمداف و نورسلطان نظربایف، روسای جمهور وقت ترکمنستان و قزاقستانچند سال پیش این مسیر ریلی را بزرگراه بین‌المللی نامیدند و گفتند که چشم‌انداز بسیار خوبی برای این راه‌آهن متصور است.
پایگاه تحلیلی اخبار آسیای مرکزی (centralasia.news) وی نوشت: استفاده از مسیر چین-قزاقستان-ترکمنستان-ایران باعث صرفه جویی در وقت و هزینه و آسیب کمتری به محیط زیست می شود.
این سایت می افزاید: جامعه تجاری ایران در آینده نزدیک حمل و نقل کالا از طریق کشور همسایه ترکمنستان را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد. برای این کار از ظرفیت های راه آهن چین-قزاقستان-ترکمنستان-ایران استفاده می کنند. پیوستن ازبکستان به این کریدور در آوریل سال جاری نیز بر رشد ترافیک ترانزیتی تاثیر خواهد گذاشت. طول کل مسیر حدود 10000 کیلومتر است. کل زمان سفر قطارها حدود دو هفته است… کریدور چین-قزاقستان-ترکمنستان-ایران راه حل لجستیکی برتر برای انتقال سریع کالا از سواحل شرقی چین به بازارهای خلیج فارس است.
