نیویورک تایمز: منظورت چیست؟ در مورد انحراف از مسیر فنی بیشتر توضیح دهید؟
امیر عبداللهیان: ما به روسیه تسهیلاتی نداده ایم تا در اوکراین از آن استفاده کند. اوکراین تنها یک راه حل سیاسی دارد. ما به همان اندازه که نگران پناهندگان یمنی، افغانی و سوری هستیم، نگران پناهندگان اوکراینی هستیم. کشور من به تجاوز و جنگ نزدیک است. زمانی که هشت سال مورد حمله صدام حسین قرار گرفت. وقتی از توقف جنگ صحبت می کنیم، با قاطعیت صحبت می کنیم. راه حل جنگ نیست و طرفین باید هر چه سریعتر موضوع را پای میز مذاکره حل کنند.
نیویورک تایمز: آیا جنگ در اوکراین بر پیچیدگی مذاکرات هسته ای به دلیل حضور روسیه در این مذاکرات تأثیر گذاشته است؟
امیر عبداللهیان: ما معتقدیم اگر آقای گروسی و تیمش فقط از نظر فنی برخورد کنند، اتهامات بی اساس آنها به ایران خیلی راحت رد می شود. آماده پاسخگویی به سوالات فنی آژانس هستیم. اما ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم به سوالات سیاسی و هدفمند آژانس پاسخ دهیم.
امیر عبداللهیان: وقتی جنگ (در اوکراین) شروع شد، طرفهای غربی به ما گفتند که این به معنای تأثیر منفی بر برجام است. بلافاصله با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه تماس گرفتم. فکر می کنم آقای لاوروف در یک سفر خارج از کشور بود. چند روز بعد در مسکو صحبت کردیم و در کنفرانس مطبوعاتی آقای لاوروف اعلام کرد که ما مانعی برای بازگشت طرفین به برجام نخواهیم بود و اساسا مسکو مانعی برای برجام نخواهد بود. . البته لاوروف خواسته هایی داشت، اما ما در جریان مذاکرات به این نتیجه رسیدیم و به صراحت می گویم که اگر امروز آمریکا بتواند تصمیمی بگیرد و واقع بینانه نشان دهد که به دنبال توافق است، مطمئن هستیم که روسیه از این توافق حمایت خواهد کرد. در حالی که مواضع ما در مورد جنگ در اوکراین کاملاً روشن است. ما از ابتدا مخالفت خود را با جنگ در اوکراین اعلام کردیم و آن را بدون استانداردهای دوگانه در افغانستان، یمن، عراق و سوریه دنبال کردیم.
نیویورک تایمز: آیا جایی برای مذاکره با آژانس بین المللی انرژی اتمی بر سر تحقیقات آن وجود دارد؟
نیویورک تایمز: به عنوان نشانه ای از حسن نیت؛ آیا مذاکراتی در مورد تبادل اسرا انجام می شود؟
امیر عبداللهیان: ما ملزم به ارسال سلاح هستیم. ارسال تسلیحات از هر دو طرف شانس راه حل سیاسی را به تاخیر می اندازد. صحنه اوکراین پیچیده است. آقای پوتین استدلالهایی را مطرح میکند، و بهویژه نگرانیهای آقای پوتین در مورد گسترش ناتو و تحویل بسیاری از تسلیحات به اوکراین، که جنگ را طولانیتر کرده است. ما سعی کردیم جنگ بین روسیه و اوکراین را متوقف کنیم. ما معتقدیم که این مناقشه باید از طریق گفتگو و مذاکره سیاسی حل شود. اگر امروز این جنگ تمام شود، آسیب کمتری به مردم، زیرساخت های این کشور و منطقه وارد می شود. حتی در خصوص امنیت غذایی نیز دوبار به وزیر امور خارجه اوکراین گفته ام که آماده استفاده از مسیر ترانزیتی ایران برای صادرات غلات هستیم.
نیویورک تایمز: در مورد شورش ها و واکنش های پلیس در ایران، به ما بگویید که در ایران چه می گذرد، نه تنها برای مردم آمریکا، بلکه برای عموم مردم سراسر جهان؟
امیر عبداللهیان: اول، ما در مورد دستیابی به یک توافق خوب، محکم و پایدار جدی هستیم. در دولت جدید ایران طی چند ماه گذشته معاون من و همکارانم برای رسیدن به این هدف تلاش زیادی کرده اند. من معتقدم که در مراحل پایانی این سفر هستیم. اما البته مراحل پایانی مسیر سختی را طی می کند. من فکر می کنم اگر آمریکا واقع بین باشد و شجاعت تصمیم گیری در این مقطع را داشته باشد، می توانیم به توافق برسیم. توافق موجود است، طرف آمریکایی چندین بار به ما گفته است که اراده لازم برای دستیابی به توافق را دارد. ما ابتکارات زیادی برای تسریع توافق در طول مذاکرات نشان دادیم. زمان ابتکار عمل و واقع گرایی در طرف آمریکایی است. ما جدی هستیم.
نیویورک تایمز: اگر بخواهند از پهپادهای ایرانی استفاده کنند، آیا این موضوع در راستای توافق دفاعی در نظر گرفته می شود؟
نیویورک تایمز: آیا مطمئن هستید که گروسی می تواند بدون کار سیاسی در بحث های فنی به برجام کمک کند؟
امیر عبداللهیان: انتشار دارایی های بلوکه شده ما توسط ایالات متحده در برخی از نقاط جهان می تواند به عنوان یک نشانه مثبت تلقی شود. اما اکنون شاهد یک کل پیچیده و گیج کننده در رفتار آمریکا هستیم. از یک طرف تبادل پیام ما از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا ادامه دارد و همه تلاش می کنیم راه حلی پیدا کنیم و از طرف دیگر آمریکا قطعنامه ای را به آژانس ارائه می دهد و از طرف دیگر تحریم های جدیدی را اعمال می کند. تقریبا هر چند وقت یکبار طرف آمریکایی در تصمیم گیری سرگیجه دارد و برای مذاکرات و بازگشت به تعهدات برجام سازنده نیست. طرف آمریکایی باید از این گرفتاری درهم و سردرگم خارج شود تا واقعیت را به خوبی ببیند و تصمیم بگیرد.
نیویورک تایمز: به عنوان حسن نیت; اگر بخشی از اموال بلوکه شده ایران مانند 7 میلیارد دلار ایران از بانک های کره جنوبی آزاد شود، آیا می توان این را نشانه حسن نیت دانست؟
امیر عبداللهیان: ما مذاکره کردیم، نه تنها برای لذت بردن از مذاکره، بلکه برای رسیدن به یک نتیجه ملموس. این وضعیت را آمریکا و آقای ترامپ ایجاد کردند. از سال 2015 تاکنون هیچ سود اقتصادی از برجام دریافت نکرده ایم. البته این هم عجیب است که آقای بایدن از یک طرف رفتار ترامپ را قبول ندارد، بلکه همان مسیر تحریم را دنبال می کند.
امیر عبداللهیان: به عنوان مثال در چهار ماه گذشته در جریان مذاکرات، به طور ناگهانی قطعنامه ای در وین ارائه شد که یک اشتباه و انحراف در مسیر کار مذاکره ما در چارچوب برجام بود. دقیقا در همین لحظه حساس آقای رافائل گروسی به اسرائیل سفر کرد و در یک کنفرانس مطبوعاتی در تل آویو سخنان تحریک آمیز و غیرسازنده ای را بیان کرد. از یک طرف سه کشور اروپایی و آمریکا در جریان مذاکره قطعنامه ای ارائه می کنند که سیاسی است. در واقع آژانس را ابزاری سیاسی برای اهداف خود می کنند و آقای گروسی عمداً با سفر خود رفتار سیاسی نشان می دهد در حالی که مسئولیت فنی بر عهده آژانس است.
نیویورک تایمز: شما در این هفته جلساتی درباره توافق هسته ای داشتید. به نظر شما مذاکرات هسته ای چگونه می تواند پیشرفت کند؟
نیویورک تایمز: در صورت شکست یا شکست مذاکرات، واکنش ایران چه خواهد بود؟ آیا او در سطوح بالاتر غنی سازی بیشتری انجام خواهد داد؟
امیر عبداللهیان: مبادله زندانیان اساساً برای ما یک موضوع بشردوستانه است. ما همیشه آماده تبادل اسرا هستیم. در مقطعی، طرف آمریکایی خود را به نتایج مذاکرات وین و برجام وابسته کرد. ما معتقدیم که نباید بین برجام و موضوع بشردوستانه زندانیان ارتباطی وجود داشته باشد. ما در این مورد آماده هستیم.
نیویورک تایمز: آیا ایران ابتکارات صلح در جنگ اوکراین را انجام داده یا بخشی از آن بوده است؟
امیر عبداللهیان: من برای این موضوع دو بار به مسکو سفر کردم و تقریباً هر ماه در ۴۰ روز با همکارم وزیر امور خارجه اوکراین تماس مستقیم و تلفنی داشتم. اخیراً یکی از رهبران اروپایی از رئیس جمهور ایران خواسته است که از قدرت روابط ما با روسیه برای توقف جنگ استفاده کند. البته هر دو طرف یکدیگر را متهم به عدم آمادگی برای مذاکره کردند. من معتقدم که جنگ راه حل نیست و طرفین باید هر چه سریعتر موضوع را پای میز مذاکره حل کنند.
انتهای پیام
نیویورک تایمز: ایران متعهد می شود که به هیچ یک از طرف های درگیر تسلیحات ندهد، آیا این درست است؟
نیویورک تایمز: آیا این ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه نقض گفته جنابعالی نیست؟
به گزارش ای بی اس نیوز، روزنامه «نیویورک تایمز» با دکتر امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت وگویی انجام داده است که متن کامل این گفت و گو به شرح زیر است:
امیر عبداللهیان: ما با روسیه همکاری دفاعی داریم و همکاری دفاعی ما ربطی به موضوع اوکراین ندارد. ما به هیچ طرفی برای استفاده از جنگ در اوکراین تسهیلات نخواهیم داد. متاسفانه تبلیغات جعلی در این زمینه منتشر شده است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: معتقدم در مراحل پایانی برجام هستیم. اما البته مراحل پایانی مسیر سختی را طی می کند. من فکر می کنم اگر آمریکا واقع بین باشد و شجاعت تصمیم گیری در این مقطع را داشته باشد، می توانیم به توافق برسیم.
امیر عبداللهیان: همکاری ما با آژانس ادامه دارد، اما یک مشکل بزرگ وجود دارد. آژانس باید مأموریت های فنی خود را انجام دهد، اما اغلب مسیر سیاسی را در پیش می گیرد و رفتار سیاسی دارد. از لحاظ فنی می توانیم همکاری خود را با آژانس تقویت کنیم اما لازم است آژانس از رفتار سیاسی و سیاست زدگی فاصله بگیرد. اگر آژانس رویکردی صرفاً فنی داشته باشد، شکی نداریم که اتهامات علیه ایران حل خواهد شد. بنابراین ما آماده همکاری های فنی بیشتر با آژانس هستیم، اما آمریکا و سه کشور اروپایی باید در مذاکرات به آژانس توجه کنند که نباید از مسیر فنی منحرف شود.
امیر عبداللهیان: اتفاقی در ایران افتاد که همه ما را ناراحت کرد. یکی از هموطنان و یکی از دختران و فرزندانمان برای مدت کوتاهی توسط پلیس دستگیر شد و سه روز بعد جان باخت. قوه قضائیه، مجلس و دولت همگی در تلاش هستند تا با تحقیق و تفحص قضایی ابعاد این حادثه را مشخص کنند. منتظر بررسی و نتیجه پزشکی قانونی و تصمیم قاضی در این مورد هستیم. چنین رویدادهایی در بسیاری از نقاط جهان حتی در آمریکا و اروپا رخ می دهد. اما هجمه رسانهای جهانی علیه او شروع نمیشود، بلکه یک سری رسانهها، فضای مجازی و همه بسیج شدهاند تا آن را به یک معضل پیچیده و ایجاد ناامنی در داخل کشور تبدیل کنند. البته جمهوری اسلامی ایران اعتراض را می پذیرد اما به شیوه مسالمت آمیز خود. اما در مواجهه با اختلال، هرج و مرج و ناامنی خلاقانه، همه چیز به منطق و اقتدار بستگی دارد. وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران گزارشی از وضعیت موجود ارائه کرد. ما در این حادثه به احساسات پاک مردم کشورمان احترام می گذاریم. ما بیش از هر طرف دیگری متعهد به شفاف سازی ابعاد این موضوع هستیم، اما اجازه نمی دهیم امنیت و ثبات کشورمان تحت تأثیر تحریکات رسانه ای و سیاسی خارجی قرار گیرد. البته برخی رسانه های خارجی به تحریک و سوء استفاده از احساسات پاک مردم کشورمان می پردازند. این وقایع می توانند و در هر نقطه از جهان اتفاق بیفتند. از آنجایی که این چیزها اغلب در آمریکا اتفاق میافتد، آمریکاییها آن را به درستی انجام میدهند.
امیر عبداللهیان: در متنی که در وین با آن موافقت کردیم، جزئیات را روشن کردهایم که اگر همه طرفها به تعهدات خود در برجام بازگردند، در مورد اورانیوم مازاد ما فراتر از توافق برجام، کاملاً مشخص است که باید چه کار کنیم.
نیویورک تایمز: با ذخایر اورانیوم غنی شده تا بیش از 60 درصد چه می خواهید بکنید؟