اوپک پلاس و چالش بازگشت نفت ایران

به گزارش ای بی اس نیوز، اوپک از سال 2016 با 10 کشور غیرعضو اوپک از جمله روسیه برای مدیریت تولید نفت همکاری کرده و یا حداقل اکثر اعضای اوپک همکاری داشته اند. کشورهای ایران، لیبی و ونزوئلا از مشارکت در کاهش تولید اوپک معاف شدند. در مورد ایران، این معافیت به سال 2019 و اعمال مجدد تحریم های آمریکا برمی گردد که بر تولید و صادرات این کشور تأثیر گذاشت.

مدتی است که تولید نفت ایران به تدریج در حال بهبود است. از زمان خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ و بازگشت کاهش تحریم‌ها بر اساس این توافق، تولید ایران تحت تاثیر قرار گرفته است. به گفته منابع غربی، تولید ایران نزدیک به دو میلیون بشکه در روز کاهش یافت و در اواسط سال 2020 به پایین ترین سطح خود رسید. اما از آن زمان تا کنون تولید حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش یافته است و ایران در ماه مه کمی بیش از سه میلیون بشکه در روز تولید کرده است.

حتی با وجود تحریم‌های آمریکا، ایران با کشورهایی از جمله چین برای دور زدن تحریم‌های آمریکا همکاری کرد و به فروش نفت خود ادامه داد. بر این اساس، داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که در صورت حفظ امکانات تولید و صادرات ایران در پنج سال گذشته، ایران می‌تواند در صورت لغو تحریم‌ها یا تسهیل اجرای آن، تولید خود را تا یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد. حتی بهبود قابل توجه عرضه از سوی ایران می تواند بر اوپک پلاس برای تخصیص مجدد سهمیه های تولید به ایران فشار بیاورد. همراه با افزایش عرضه از ایران، سایر شگفتی های مثبت نیز عرضه جهانی نفت را بیشتر تقویت کرد.

مهمتر از آن، عرضه نفت روسیه با وجود تحریم های اتحادیه اروپا و محدودیت های قیمتی G7 برای نفت و فرآورده های نفتی روسیه همچنان قوی است. آژانس بین‌المللی انرژی در ژانویه پیش‌بینی کرد که تولید نفت روسیه در سال جاری به دلیل تحریم‌ها بیش از 1.3 میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت. اما اکنون او انتظار دارد تولید این کشور تنها 0.3 میلیون بشکه در روز کاهش یابد.

این پایان ماجرا نیست. حتی در شرایطی که تولیدکنندگان نفت شیل ایالات متحده پس از یک دهه سودآوری ضعیف تحت فشار برای محدود کردن سرمایه گذاری هستند، وزارت انرژی ایالات متحده تخمین تولید داخلی خود را افزایش داده و اکنون انتظار دارد که تولید این کشور در سال جاری از رشد یک میلیون بشکه در روز فراتر رود و در نهایت به سطح تولید بازگردد. سطح دوران قبل از همه گیری کووید-19. با ادامه رشد عرضه از سوی دیگر تولیدکنندگان، از جمله برزیل، مکزیک و گویان (و همچنین سوخت های زیستی جهانی)، آژانس بین المللی انرژی اکنون انتظار دارد که تولید نفت غیراوپک در سال جاری حدود 1.7 میلیون بشکه در روز افزایش یابد.

علاوه بر این، ایران و روسیه تنها کشورهای تحت تحریم نیستند که عرضه آنها برخلاف انتظار افزایش یافته است. تولید ونزوئلا پس از کاهش تحریم های آمریکا بهبود یافت و از زمان کاهش تولید در اواسط سال 2020 حدود 0.5 میلیون بشکه در روز افزایش یافته است و اکنون به 0.9 میلیون بشکه در روز رسیده است. شرکت نفت دولتی PDVSA ونزوئلا امیدوار است تا پایان سال جاری تولید خود را بیش از یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد، اما وضعیت بد صنعت این کشور پس از سال‌ها بی‌توجهی و تحریم‌ها احتمالاً رشد کوتاه‌مدت را محدود خواهد کرد.

با چنین عرضه جدیدی، جای تعجب نیست که اوپک پلاس به کاهش تولید در تلاش برای حمایت از قیمت ها بازگشته است. در واقع، عربستان سعودی به قدری نگران خطرات موجود در بازار است که اخیراً متعهد شد تولید خود را در ماه جولای یک میلیون بشکه در روز کاهش دهد و در صورت لزوم، کاهش تولید را در ماه‌های بعد ادامه دهد.

تنها امید ممکن است رشد قوی تقاضا باشد. بسیاری از پیش بینی کنندگان رشد شدید تقاضای سوخت در سال جاری پس از بازگشایی اقتصادی چین را پیش بینی می کنند. آژانس بین المللی انرژی و اوپک هر دو انتظار دارند تقاضای جهانی در سال جاری حدود 2.4 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. با رشد شدید تقاضا، آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد دور دیگری از کاهش تولید اوپک پلاس، بازار نفت را با کمبود عمده عرضه در نیمه دوم سال مواجه کند که منجر به کاهش قابل توجه ذخایر و خطر افزایش قابل توجه قیمت‌ها می‌شود.

اما اینجاست که یک «شاید» وارد می‌شود. روند بهبود تقاضای چین کندتر و ضعیف‌تر از حد انتظار بوده است، بنابراین شرکت ملی چین (CNPC) اخیراً پیش‌بینی خود را برای تقاضای چین کاهش داده است. علاوه بر این، اکثر تحلیلگران معتقدند که خطر رکود در ایالات متحده و سایر کشورها قابل توجه است و خطر کاهش تقاضا برای نفت وجود دارد.

بر اساس وب سایت بارون، بنابراین، اوپک پلاس ممکن است نسبت به تهدیدات عرضه، از جمله افزایش عرضه ایران، بیش از حد واکنش نشان داده باشد یا نداشته باشد. یقیناً از دیدگاه پرورش دهندگان، احتیاط این گروه و رویکرد محدودکننده عربستان سعودی مناسب به نظر می رسد.

انتهای پیام