تاخیر در خصوصی سازی خودروسازان

23 ماه از دستور رئیس جمهور مبنی بر واگذاری سهام دولتی خودروسازان می گذرد اما هنوز 16 درصد از سهام سایپا و 5 درصد از سهام ایران خودرو دولتی است.
رئیسی در هشتمین و آخرین دستور خود 8 ماده را در این مصوبه آورده است: واگذاری مدیریت دولتی خودروسازان ایرانی خودرو و سایپا به بخش غیردولتی حداکثر تا 6 ماه آینده.
در بهمن ماه همان سال آقای قربان زاده، رئیس سابق سازمان خصوصی سازی از درخواست واگذاری شرکت پارس خودرو خبر داد. آذرماه امسال موضوع را با آقای خاندوزی وزیر اقتصاد و دارایی پیگیری کردیم که ایشان گفتند هنوز موضوع را با وزارت امنیت نهایی نکرده اند.
خاندوزی می گوید: پس از تغییر وزیر صلح هنوز با وزیر جدید آقای علی آبادی به توافق نرسیده اند. قرار بود اصلاحاتی از طرح قبلی صورت بگیرد که هنوز نهایی نشده است.
تاخیر در اجرای خصوصی سازی خودروسازان به ویژه به دلیل اقدامات تودلی است. تودلی زیرمجموعه خودروسازان است. به طور رسمی دولت 5.71 درصد از سهام ایران خودرو و 16.81 درصد از سهام سایپا را در اختیار دارد. شرکت های زیرگروه 57 و 93 درصد از سهام ایران خودرو و 58 و 81 درصد از سهام سایپا را در اختیار دارند.
آقای امیرحسن کاکایی کارشناس صنعت خودرو می گوید: سهام دولت در ایران خودرو اندک است اما با توجه به سهام تودلی به خود اجازه می دهد که حق رای پنج گانه هیات مدیره را داشته باشد و بر اساس آن حق رای داشته باشد. مدیرعامل آن خودروساز را تعیین می کند.
با احتساب سهام تودلی، سهم دولت در ایران 63 و 64 درصد و سایپا 75 و 62 درصد است.
آقای عامری کارشناس حوزه صنعت مرکز پژوهش های مجلس گفت: در دهه 80 و پس از تصویب ماده 44 قانون سیاست های کلی، دولت مجبور به واگذاری سهام خود در خودروسازان شد، به طوری که مدیریت ایران خودرو و سایپا خصوصی شد. اما در عمل دولت اقدامات خود را به هدف خاصی منتقل کرده است تا مدیریت ایران خودرو و سایپا همچنان در اختیار دولت باشد.
وی افزود: بخشی از سهام دولت به سازمان های مردم نهاد و بانک ها فروخته شد و بخشی نیز توسط زیر مجموعه خودروسازان خریداری شد.
به گفته این کارشناس، این نوع سهامداری هم از نظر سهامداری ادواری و هم از نظر سهامداری جزئی در خودروساز مشکلات جدی ایجاد می کند.
رئیس جمهور در هفته های اخیر بر خصوصی سازی خودروسازان تمرکز کرده است. امروز با اجرایی نشدن قانون، بر اساس آمارهای سازمان بورس، زیان تجمعی این دو خودروساز به بیش از 150 هزار میلیارد تومان رسیده است.