اقتصاد ایران در سه سال گذشته چگونه به ثبات رسیده است؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری ای بی اس نیوز ، ثبت ارقام بالای نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی به عنوان عوامل و بازیگران اصلی تورم و به تبع آن افزایش تورم تولیدکنندگان و مصرف کنندگان منجر به کنترل شد. از این متغیرها و کاهش تورم به عنوان یک موضوع اجتناب ناپذیر در برنامه و سیاست اقتصادی و پولی دولت سیزدهم است.
در این راستا برنامه ریزی برای بازگشت نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی به روند بلندمدت به عنوان اولین گام در دستور کار سیاست گذاران پولی قرار گرفته است. با مجموعه سیاستهای متعارف و نامتعارف (بدون توسل به نرخ سود)، نرخ رشد نقدینگی دوازده ماهه از 40.6 درصد در پایان سال 2019 و 42.8 درصد در پایان مهر 1389 به 31.1 درصد در پایان مهر افزایش یافت. 2010. 2011. با ادامه این روند نزولی، رشد نقدینگی در پایان اسفند ماه 1402 به 24.3 درصد رسید که نشان دهنده موفقیت بانک مرکزی در کنترل رشد ترازنامه بانک ها و در دستیابی به اهداف کنترل و مدیریت بر مجموع پولی معین است. رشد نقدینگی در محدوده هدف این بدان معناست که متغیرهای کلان اقتصادی کشور در حال بازگشت به شرایط باثبات قبل از تحریم های 2016 و 2017 هستند.
بررسی روند نزولی نرخ رشد نقدی نیز نشان می دهد که نرخ رشد نقدی در پایان سال گذشته به 39 درصد، 1/31 درصد، 3/24 درصد و در اردیبهشت ماه 1403 به 25 و 6 درصد رسیده است.
بررسی نرخ رشد پایه پولی نیز نشان می دهد که نرخ رشد در سال گذشته به 42.3 درصد رسیده که ناشی از افزایش سپرده های قانونی بانک ها است و نه اضافه برداشت بانکی.
بر اساس این گزارش، پایه پولی در پایان اسفند ماه 1402 با 28.1 درصد افزایش نسبت به پایان سال 1401 (معادل 2427.1 میلیارد ریال) به 11077.0 میلیارد ریال رسید. در مدت مشابه سال 1401، رشد پایه پولی 42.3 درصد محقق شد که نسبت به رشد دوره مشابه سال قبل 14.2 واحد درصد کاهش نشان می دهد.
نرخ رشد نقدی 18.5 درصد کمتر از ابتدای دولت سیزدهم است. آمارها نشان می دهد که میانگین بلندمدت رشد نقدینگی طی 20 سال (1402-1382) 28.5 درصد است، بنابراین رشد به دست آمده 4.2 درصد کمتر از میانگین بلندمدت 20 ساله است. همچنین نرخ رشد نقدینگی محقق شده در سال 1402 نسبت به میانگین بلندمدت 24 ساله (1378-1402) 9/3 درصد و نسبت به میانگین بلندمدت 62 ساله (1340-1402) 4/1 درصد کمتر است.
کاهش انتظارات تورمی و بازگشت آرامش به بازارها
تغییر در رشد پولی به عنوان نمادی از انتظارات تورمی در اقتصاد شناخته می شود. رشد ارز بیشترین همبستگی را با تورم کوتاه مدت دارد و آمارها نشان می دهد که این شاخص از 42.8 درصد در سال 1400 به 65.2 درصد در سال 1402 رسیده و با اقدامات انجام شده این شاخص در سال 1402 به 17.5 درصد رسیده است که کاهش یافته است. همچنان پایین تر از نرخ 19.4 درصدی قبل از اعمال تحریم هاست که نشان دهنده کاهش انتظارات تورمی و آرامش در بازارها است.
نزول کردن 16 درصد نرخ تورم سالانه و 19.9 درصد تورم نقطه به نقطه
کنترل تورم یکی از برنامه های اصلی دولت سیزدهم در حوزه اقتصادی بود. در سال 1402 سیاست ها و اقدامات متعددی توسط مجموعه اقتصادی دولت و بانک مرکزی به منظور بهبود متغیرهای کلان اقتصادی به اجرا درآمد که نتایج آن به ویژه در کنترل نرخ تورم در ماه های پایانی سال 1402 و اوایل سال 1391 نمایان می شود. . از 1403
بر اساس آمار مرکز آمار، نرخ تورم سالانه در ابتدای دولت سیزدهم 46.3 درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه 43.9 درصد بوده است. نرخ تورم سالانه خردادماه امسال به 36 درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه 43.9 درصد رسید. نرخ تورم فعلی به 31.9 درصد رسیده است که نشان دهنده کاهش شدید تورم است، ضمن اینکه دولت سیزدهم در سال 1402 نیز طرح عمومی سازی یارانه ها را اجرا کرد.
بر اساس آمار بانک مرکزی در دوره دولت سیزدهم نرخ تورم سالانه 16 درصد و تورم نقطه به نقطه 19.9 درصد کاهش یافت و در ماه گذشته تورم نقطه به نقطه به 34 درصد رسید. و برنامه بانک مرکزی کاهش این نرخ به 20 درصد است.
شاخص تورم آینده نگر در حال کاهش است. کاهش 52 درصدی تورم تولیدکننده در دولت سیزدهم
بررسی سیر تحول شاخص بهای تولیدکننده به عنوان یک شاخص آینده نگر نشان می دهد که این شاخص در ابتدای دولت 82.6 درصد بوده که از 52 درصد به 30.3 درصد کاهش یافته است. 23.3 درصد کاهش یافت که کاهشی تقریباً 50 درصدی را نشان داد و این کاهش در کنار تداوم رشد اتفاق افتاد، البته این رقم تا قبل از شروع به کار دولت سیزدهم به 103 درصد رسیده بود.
absnews