اخراج / خداحافظی طولانی
کما اینکه حادثه خودروهای شاسی بلند باعث شد دیروز برکناری وزیر صمت برکنار شود. به همین دلیل است که حتی دوپینگ حضور غیرمنتظره ابراهیم رئیسی در جلسه استیضاح وزیر عزیزش هم فایده ای نداشت تا اینکه سرانجام در جلسه ای که اعلام شد رضا فاطمی امین وزیر صمت با رای مجلس از وظایف خود برکنار شد. یکی از طرفین استیضاح در پاسخ به فریادهای مخالفان. نمی خواهد شما تابعیت خود را به دولت ثابت کنید!» دیروز رضا فاطمی امین برای سومین بار در جریان استیضاح نمایندگان نتوانست اعتماد آنها را جلب کند و این بار نمایندگان مجلس از وی ناکام شدند. اعزام به وزارت صمت. ساختمانی برای جمع آوری وسایل خود از تالار وزارتخانه.
سرانجام خداحافظی طولانی فاطمی امین پس از دو بار استیضاح در 6 ماه گذشته. 162 رای موافق استیضاح و 102 رای مخالف بود. اما در این میان 6 رای «باطل» بیش از هر چیز تعجب برانگیز بود. کارت‌های رای‌گیری تنها دارای سه گزینه «موافق»، «مخالف» و «متنع» هستند و مشخص نیست که چه چیزی باعث شده 6 نماینده که فقط باید خط بکشند یا دایره کوچکی را برای رای دادن پر کنند، آرای خود را باطل کنند. .
آغاز استیضاح
جلسه از ساعت 8 شروع شد. اولین دستور کار صبح یکشنبه مجلس بررسی درخواست نمایندگان برای برکناری وزیر صمت بود. این جلسه مانند دیگر جلسات استیضاح کم حاشیه نبود. حواشی ایجاد شده در هفته گذشته پیرامون استیضاح قبلی، این برخورد را بیش از سایر استیضاح ها حساس کرد. به عبارت دیگر، با توجه به اینکه احمدعلی رضابیگی نماینده تبریز یک هفته قبل از برکناری خود خواستار بررسی ارتباط بین واگذاری خودروهای شاسی بلند به برخی نمایندگان و برکناری وزیر در آبان شده بود، گفت که از اواخر بهار. سال گذشته تا مهر همان سال در دو نوبت دو خودروی SUV به 70 تا 75 معاون واگذار شد. این نماینده مجلس خواستار بررسی همزمانی این واگذاری ها با شکست استیضاح فاطمی امین در آبان ماه شد. این امر باعث شد که مجلس و نمایندگان تحت فشار افکار عمومی قرار گیرند. هر چند حراست مجلس یکی دو روز پس از ادعای علیرضابیگی او را رد کرد، اما این نماینده همچنان بر موضع خود باقی ماند. اما خبرگزاری ایرنا در همان شامگاه استیضاح در تیتری غیرحرفه ای نوشت «کوه نماینده موش به دنیا آورد». به هر حال افکار عمومی از نمایندگان و مجلس توضیح منطقی و قانع کننده ای دریافت نکردند و تنها تکذیب ها کافی بود. در این فضا، جلسه شاهد سخنرانی مخالفان و موافقان استیضاح بود. مخالفان استیضاح خواستار حفظ فاطمی امین در سمت وزیر بودند و موافقان استیضاح او را استیضاح کنند.
غیبت رئیس جمهور، مانند نوامبر گذشته
این پلت فرم بین طرفداران و مخالفان تغییر کرد. نکته ای که از ابتدای این دیدار به چشم آمد غیبت ابراهیم رئیسی بود. رئیسی پس از استیضاح در نوامبر گذشته، ظاهراً آنقدر از عمر وزیر محبوبش آسوده خاطر شده بود که در مجلس حاضر نشد. او این بار در جلسه استارت آپ حضور نداشت. این موضوع حتی علی نظری خانقا، نماینده خلخال در مجلس را به انتقاد از غیبت رئیس جمهور برانگیخت: «انتقاد من عدم حضور رئیس جمهور در این جلسه است که نشان از بی توجهی ایشان به مطالبات نمایندگان و مردم و عدم توجه ایشان به ایشان است. حضور نداشتن شخص در جلسه نشان دهنده بی توجهی وی به جلسه استیضاح است و وزیر سکوت کرده است.» قالیباف در پاسخ به این انتقاد در کنار رئیس جمهور گفت: اینطور نیست و در آیین نامه هیچ الزامی برای حضور وجود ندارد. رئیس جمهور در این جلسه آنها می توانند شرکت کنند و نمی توانند شرکت کنند.”
یک رئیس وارد می شود
حدود نیم ساعت بعد، محسن دهنوی، عضو هیئت مدیره اعلام کرد که «ظاهراً رئیس جمهور قرار است در جلسه استیضاح شرکت کند و تا یک ساعت فرصت دارند». در هر صورت این برکناری تا حدود ساعت 10:30 صبح یعنی دو ساعت و نیم از شروع جلسه که ابراهیم رئیسی وارد مجلس شد ادامه داشت. اگرچه در این کاروان همراهان وزیر صمت، معاون اول رئیس جمهور، وزیر راه و شهرسازی، وزیر ارتباطات، وزیر ارشاد و معاون پارلمانی رئیس جمهور حضور داشتند، اما حضور اینها دل رئیس جمهور را آرام نکرد و ترجیح داد خودش وارد میدان شود. رئیسی که آمد، در حلقه کاروان دولت بود. همچنین نمایندگانی که بیشتر مخالف استیضاح بودند و کسانی که به ثبات مجلس معروف هستند. چهره هایی چون نقدعلی نماینده خمینی شهر، مالک شریعتی نماینده تهران، علی خزریان نماینده تهران و احمد راستینه نماینده شهرکرد.
دوپینگ مخالفان برای استیضاح با حضور رئیس جمهور
بالاخره نوبت به رئیس جمهور می رسد که از وزیرش دفاع کند اما قبل از دفاع از فاطمی امین دلیل حضورش را اینگونه بیان کرد: «به مجلس آمدم که بگویم استیضاح مظهر اختلاف قدرت نیست. البته این اظهارات رئیس جمهور برخلاف خط خبری بود که خبرگزاری دولتی ایرنا در روزهای باقی مانده پیگیر استیضاح بود. این خبرگزاری که بنا به وظیفه ذاتی از وزیر دولت حمایت کرد، سخنان رهبری در نماز عید فطر مبنی بر «همدلی قوت» را دلیلی بر رد استیضاح قرار داد. با حضور رئیس جمهور این سوال مطرح شد که وی از جایگاه خطرناک وزیر خود در مجلس مطلع شده و همین امر او را به بهارستان کشاند تا از عملکرد وزیر خود دفاع کند و از سقوط وزیر جلوگیری کند. از سوی دیگر برخی احساس کردند حضور رئیس جمهور باید جبهه دفاعی وزیر در مجلس را تقویت کند تا نقش دوپانت مخالفان استیضاح را ایفا کند. باید اذعان داشت ساعتی پس از برکناری وزیر صمت توسط مجلس، دبیر شورای اطلاع رسانی دولت در حساب کاربری خود در توئیتر با اشاره به حضور رئیس جمهور در مجلس، آن را در راستای حمایت رئیس جمهور از وزرای خود دانست. : دولت پشت مدیران خود است که ارزیابی مثبتی از عملکرد خود دارند. عملکرد آنها بیهوده نیست.
نفس عجیب قالیباف
حوالی ساعت 11:20 محمدباقر قالیباف در اقدامی بی سابقه جلسه را تعطیل و تا ساعت 13 اعلام تعطیلی کرد. این حرکت قالیبافی شبهات زیادی را در افکار عمومی ایجاد کرد. تنفس جلسه در حالی صورت گرفت که اگر موضوع جلسه با وقت نماز همگام می شد، زمان اعلام تنفس حدود 45 دقیقه قبل از اذان ظهر بود. از سوی دیگر مدت زمان جلسه مجلس هنوز به 4 ساعت نرسیده بود. این نفس حدود 90 دقیقه ای باعث شد تا اعلام لابی گسترده و تفاهم برای جلوگیری از شنیده شدن وزیر نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری صورت گیرد. اما برخی این اقدام را اقدامی بر اساس تصمیم هیات مدیره تلقی کرده اند.
دامپروری و دامپروری
در ابتدای جلسه عصر پیش از پیگیری استیضاح، احد آزادی خواه نماینده ملایر در تذکری به شدت از فاطمی امین انتقاد کرد. انتقاد وی مربوط به اظهارات فاطمی امین بود که در دفاع از خود سخنان نماینده ملایر را برجسته کرد و گفت: وی در اظهارات خود از شرکتی نام برده که قیمت فروش آن 3 هزار میلیارد تومان است و پرونده وی در تعزیرات مفتوح است. سازمان.انگشت را به سوی شرکتی گرفت که یکی از معاونین وزیر این اداره را در جستجوی منافع نامشروع کتک زد.چه کسانی به شعبه 27 جنایی رفتند و برای آزادی متخلف مذاکره کردند؟از آقای آزادیخواه هم می خواهم توضیح بدهد. در این راستا برای وضوح.” این سخنان آزادیخواه را خشمگین کرد و در پاسخ به وزیر وقت گفت که «آقای فاطمی امین که به شما آدرس داده اشتباه کرده است، باید کمیته تحقیق تشکیل شود و بروید ببینید آزادی سالک با این شعبه ارتباط داشته یا در این شعبه حضور داشته است یا خیر، سندی در این زمینه وجود ندارد، آقای فاطمی امین عذرخواهی کنند.» او مجددا خطاب به فاطمی امین گفت: این وزارتخانه تا زمانی که به آن تهمت می زنید ارزشی ندارد. آنها در مورد مافیا صحبت کردند، ما از آنها انتظار داریم که به وضوح بگویند مافیا کیست. از شما می خواهم استیضاح را منتفی نکنید.» فاطمی امین در آخرین دفاعیات خود ابتدا از آزادیخواه عذرخواهی کرد.
تشنج در حیاط؛ بنده خود را ثابت نکن!
یکی دیگر از جنبه های قابل توجه این استیضاح، تنش چند دقیقه ای این برخورد بود. دلیل این تنش نطق لطف الله سیاهکلی نماینده قزوین با قبول برکناری بود. وی در بخشی از سخنان خود که به شدت از فاطمی امین انتقاد کرد، گفت که طبق نظرسنجی ها 81 درصد مردم از وزیر متنفر هستند. این معاون همچنان در حال انتقاد از فاطمی امین بود که صدای اتاق بلند شد. برخی از نمایندگان مخالفت خود را با سخنان سیاهکلی با فریاد «دو-دو» اعلام کردند. این فریادها و از سوی دیگر فریادهای حمایت کمتر، فضای مجلس را متشنج کرد. سیاهکالی در مقابل فریاد هواداران فاطمی امین به آنها گفت: «نمی‌خواهد شما بندگی خود را به دولت ثابت کنید. شما خدمتگزار مردم هستید نه خدمتگزار دولت». آن کلمات مانند بنزین روی آتش بود. نمایندگان صدای خود را بلند کردند
تا پایان دوران ممنوعیت این فریاد ادامه داشت و قبل از اینکه حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر بخواهد با پذیرش استیضاح صحبت های خود را آغاز کند، قالیباف به تعدادی از نمایندگان هشدار داد که فریاد نزنند.
دوپینگ غیر ضروری!
با همه این اتفاقات و حتی دوپینگ مخالفان استیضاح با حضور رئیس جمهور در مجلس، این بار نمایندگان برخلاف آبان ماه گذشته به برکناری فاطمی امین رای دادند. اگرچه لابی های بزرگی برای ابقای وزیر صورت گرفته اما شاید رای استیضاح فاطمی امین زنگ خطری برای ابراهیم رئیسی باشد. زیرا این عزل بدون شک باید در انسجام با جدایی مجلس از دولت و همچنین در راستای اهداف انتخاباتی پایان سال پیش بینی شود. به نظر می رسد نمایندگان مجلس می خواهند با جداسازی هزینه های خود از دولت و حتی اتخاذ تصمیماتی از این دست، خود را از شرایط نابسامان اقتصادی کنونی رها کنند تا بتوانند بار دیگر رای حامیان خود را به دست آورند. البته هر چه سرزنش کنند، دعوت نامه ابراهیم رئیسی برای «نجات کشور» فراموش نخواهد شد.
وزن در مجلس؛ کاهش وزن “پایدار”.
از سوی دیگر، این آرا می تواند وزن سیاسی در مجلس داشته باشد. چند هفته مانده به انتخاب رئیس دوره چهارم. با وجود اینکه لابی های فاطمی امین و لابی های دولتی باز هم نتوانستند نمایندگان را قانع کنند. شاید این آرا در تضعیف و تضعیف این جبهه رادیکال برای انتخابات رهبری به تخیل قالیباف کمک کند، اما با این وجود نمی توان نقش آنها را در این حادثه نادیده گرفت. احتمالا با تمدید برای آخرین رویارویی مجلس با قالیباف آماده می شوند.